متن و حاشیه مجلس برای بررسی سیل های اخیر

از ابتدای سال ۱۳۹۸ بارش های بهاری زیادی در سراسر کشور رخ داد و بر اثر این بارندگی ها سیلاب هایی در استان های مازندران، گلستان، فارس، خوزستان و لرستان به راه افتاد. از همان ابتدای جاری شدن سیل دستگاه های اجرایی، نیروهای امدادی و نیروهای مسلح به طور مشخص ارتش و سپاه درمناطق سیل زده حاضر و مشغول خدمات رسانی به مردم آن مناطق شدند.

بعد از تعطیلات نوروز مجلسی ها انتظار داشتند دستگاه ها و نهادهای امدادرسان گزارشی از عملکرد خود ارائه کنند اما با وجود پیگیری نمایندگان مجلس وزرای کشور، نیرو، راه و شهرسازی و رئیس سازمان مدیریت بحران روز دوشنبه ۱۹ فروردین ماه در مجلس حاضر نشدند که این مسئله با تذکر جدی برخی نمایندگان رو به رو شد. حاجی دلیگانی نماینده ی مردم شاهین شهر گفت: «سوال بنده از هیئت رئیسه و ریاست جلسه این است که چرا اجازه می‌دهید کلاه بر سر مجلس برود؟ آقای امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور نامه‌ای به مجلس نوشت که وزرای راه و شهرسازی، نیرو و کشور در مناطق سیل زده حضور دارند و به همین دلیل نمی‌توانند در جلسه مجلس برای بررسی مناطق سیل زده حضور یابند».

علی مطهری که ریاست جلسه را به عهده داشت در واکنش به صحبت های این نماینده گفت: تعبیر کلاه گذاشتن سر مجلس اصطلاح درستی نیست اجازه دهید دولت پاسخ دهد و سپس قضاوت کنید.

فردای آن روز حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس جمهوری موضوع را به صورت شفاف برای خبرنگاران تشریح کرد و گفت: «وضعیت خوزستان بحرانی و خطرناک است به همین دلیل نیاز بود تا وزرا ضمن رصد لحظه ای مسائل، به صورت دسته جمعی تصمیم بگیرند و اگر در این شرایط، وزرا به مجلس می آمدند ممکن بود شرایط خوزستان به خطر افتد بنابراین من به هیات رئیسه مجلس نامه نوشتم که آمدن وزرا به مجلس می تواند به کشور خسارت وارد کند».

حالا امروز که روزهای پایانی مدیریت بحران سیل است، وزرا و روسای دستگاه های مسئول به مجلس رفتند و گزارش عملکرد خود را به نمایندگان ملت ارائه دادند. البته بحث و بررسی ها درباره سیل با حواشی نیز همراه بود. به عنوان نمونه علی رئیس مجلس پس از استماع گزارش رئیس سازمان هواشناسی، از او سئوال کرد «آیا شما بارش های اخیر را به جایی اطلاع دادید؟» و سحر جهانبخش پاسخ داد: «نه چون فکر می کردیم بارش ها بهاری و مثل همیشه است».

اظهارنظرهای مسئولان و نمایندگان در جلسه بررسی نحوه مدیریت بحران سیل را در جدول زیر بخوانید:

سحرتاج بخش/ رئیس سازمان هواشناسی	پیش‌بینی‌های وضع هوا در سه بازه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تهیه می‌شود و اساس آن عدم قطعیت است. ما ۷۲ ساعت قبل از وقوع هر رخداد اطلاعیه صادر می‌کنیم و ۴۸ ساعت قبل پیش‌بینی خود را اعلام می‌کنیم که در سیلاب اخیر هم به همین منوال اعلام شد. سازمان هواشناسی ۱۵۰ اطلاعیه، ۹۰ اخطاریه به دستگاه‌های اجرایی و ۱۹۵۰ گزارش رادیویی و تلویزیونی در شرایط مخاطره آمیز داشته است.
علی اصغر پیوندی/ رئیس جمعیت هلال احمر	جمعیت هلال احمر بالغ بر ۱۳۰ میلیارد تومان از منابع داخلی خود هزینه کرده است. همچنین بسته های ۷۲ ساعته و یک ماهه را در برخی از نقاط با توجه به شرایط سیل زدگان به تناسب پراکندگی روستاها توزیع کرد. ۳۰ میلیارد تومان اقلام غیر نقدی اهدا شده است. علاوه بر این با هماهنگی وزارت امور خارجه درخواست کمک به صلیب سرخ داده‌ایم که تا به حال ۱۰ کشور با ارسال اقلام مختلف به کمک ما شتافته‌اند و این کمک‌ها ادامه‌ دارد. البته به خاطر تحریم کمک ایرانیان خارج از کشور و اتحادیه اروپا دریافت نشده است.
محمد اسلامی/ وزیر راه و شهرسازی	سیل به بیش از ۱۰ هزار و ۹۰۰ ابنیه فنی، شامل آب نماها و انواع پل‌ها آسیب وارد کرده است. ۷۲۵ پل به طور کامل تخریب شده است و بخش دیگر از پل‌ها آسیب‌های کلی یا جزئی دیده‌اند. به طور کلی سیل بیش از ۳ هزار و ۵۲۰ میلیارد تومان خسارت به جاده‌ها و راههای ریلی و زمینی و ابنیه فنی وارد کردند. همواره تلاش وزارت راه بر این بود که خطوط ریلی فعال باقی بماند و در این راستا تلاش کند. حدود ۱۵۰ هزار واحد مسکونی در شهر و روستا آسیب دیدند که ۵۰ هزار واحد نیاز به احداث مجدد و ۱۰۰ هزار واحد نیاز به تعمیر و بازسازی دارد.
محمود حجتی/ وزیر جهاد کشاورزی	تا به امروز بخش کشاورزی ۱۳ هزار میلیارد تومان خسارت دیده است که سه هزار میلیارد تومان آن مربوط به کشت خوزستان است و هنوز هم آسیب‌ها ادامه‌ دارد. ما مصوباتی در این زمینه داشته‌ایم که ابلاغ شد که بخشی از آن کمک‌های بلاعوض بود که ۵۰ درصد از آن تخصیص داده شد. ۵۴۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض دیده شده است و به چهار بانک نیز ابلاغ شده است که به خسارت دیدگان وام اعطا شود.
رضا اردکانیان/ وزیر نیرو	در مواردی شدت بارش زیاد نیست اما طول مدت بارش در شکل گیری سیل تعیین کننده است و در شرایط دیگر نه شدت و نه طول بارش که وسعت بارندگی باعث سیل می‌شود. در کشور ما آنچه که در سه هفته گذشته رخ داد ترکیبی از این سه عامل بود که شدیدترین بارش‌ها در طولانی مدت و در وسیع‌ترین وسعت رخ داد و ۲۳ استان کشور را درگیر سیل کرد.
	ما هنوز در مرحله مقابله قرار داریم. همه دستگاه‌های اجرایی باید آمادگی لازم برای بارندگی احتمالی توام با ذوب برف را در اردیبهشت ماه داشته باشند. به خصوص که میزان سیلاب‌ها قابل پیش‌بینی نیست. خواهش من این است که همه عزیزان تا آخر اردیبهشت این جدیت را در پیشگیری داشته باشند. رهبری هم اشاره کردند که بازسازی، نوسازی و تامین خسارات دغدغه‌ مردم است. در حال‌ حاضر هوا در خوزستان و لرستان رو به گرما است و همین باعث می‌شود که شرایط زندگی مردم زیر چادر سخت شود. لذا باید هر چه‌ سریع‌تر اقدامات لازم در این زمینه را انجام دهیم. رقم خسارات تا هم اکنون 30 تا 35 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
صدیف بدری/ سخنگوی کمیسیون عمران مجلس	قطعاً وجود سوءمدیریت و اشکالات از سال‌های گذشته تا به امروز باعث این حجم از خسارات شده است. در خصوص پیش‌بینی خطر سیل و اعلام هشدارهای لازم سه وزارتخانه راه و شهرسازی، نیرو و کشور و سازمان هواشناسی مکلف هستند. سازمان هواشناسی وظیفه پایش مستمر شرایط اقلیمی و تهیه اطلاعات دقیق و ارائه آن‌ها را بر عهده دارد. وزارت نیرو نیز با به روز نگه داشتن اطلاعات حوزه‌های آبریز باید تدابیر لازم را اتخاذ کند. وزارت کشور نیز با ارائه هشدار به موقع باید از حجم خسارات بکاهد.
محمد جواد کولیوند/ رئیس کمیسون شوراها	مزیت لایحه قانون سازمان مدیریت بحران تهیه و اجرای طرح کاهش خطرپذیری سیل در تمام دستگاه‌ها و ایجاد سامانه‌های هشدار سریع است. در این لایحه از تخصصی بودن مدیریت بحران تا راهبرد ملی و خطرپذیری ملی پیش‌بینی شده و برای اولین بار مسئولیت مشترک و اختصاصی تمامی دستگاه‌ها دیده شده است. همچنین در لایحه سازمان مدیریت بحران تقویت شده است.
فریدون حسنوند/ رئیس کمیسون انرژی	وزیر نیرو متهم ردیف اول وقوع سیلاب های اخیر در خوزستان، لرستان و گلستان است. اگر تدبیر لازم صورت می گرفت امروز شاهد این اتفاقات نبودیم. پروژه های اجرایی نشد که از جمله آن سد سیمره در لرستان با ظرفیت یک میلیارد متر مکعب بود. اگر این سد وجود داشت آب وارد کرخه و خوزستان نمی‌شد.
احمد علی کیخا/ رویس کمیسیون انرژی	مشکل اصلی توسعه‌نیافتگی و گرفتاری‌های کشور، سازمان برنامه و بودجه است. این سازمان به جای اینکه برنامه‌ریزی کند فقط تقسیم پول می‌کند. طرح‌های استان‌ها نیز متناسب با نیازهایشان نیست.
حمیدرضا کاظمی/ نماینده مردم پلدختر	در بخش کشاورزی زمین ها و باغات و مزارع و جاده های بین مزارع از بین رفته است، بالغ بر پنج هزار میلیارد تومان خسارت به پلدختر وارد شده است. دغدغه‌ مردم اسباب و اثاثیه شان بوده که از دولت اطمینان می‌خواهند.
همایون یوسفی/ نماینده مردم اهواز	عامل سیل، بارش است، اما عامل تخریب سوء مدیریت‌های گذشته و حال است. سیلاب اخیر نباید باعث شود تا طرح‌های انتقال آب تحت تاثیر قرار بگیرد. چه بسا استان‌هایی که امروز دچار سیل هستند در سال آینده با خشکسالی مواجه می‌شوند. مساله‌ مهم دیگر عدم تخلیه منابع سدها و طمع ذخیره‌سازی در برخی از سدها می‌باشد که قطعا باید بررسی شود. از مسائل دیگری که در سیل اخیر باید مورد توجه قرار گیرد سفرهای متوالی مسئولان به مناطق سیل‌زده است که نشانه تعدد مراکز تصمیم‌گیری و رقابت بین نهادی است که در نهایت منجر به تصمیمات و مدیریت نهادی و غیرملی می‌شود. مشکلات مدیریتی کشور به دلیل تعدد مراکز تصمیم‌گیری است که باعث فرسایش سرمایه‌های اجتماعی در جامعه شده است.
نبی هزار جریبی/ نماینده مردم گرگان	وقتی اعلام شد که سیل در حال‌ وقوع است، ستاد مدیریت بحران بسیار ضعیف عمل کرد. حتی گفتند سیل می‌آید و عبور می‌کند، اما شاهد این بودیم که آق قلا، گمیشان و مزارع کشاورزی زیر آب رفتند. وجود درخت‌های گز در کانال‌ها نشان دهنده این است که کانال ها ۱۵ سال است لایروبی نشده است، یادآور شد: متاسفانه مافیای آب در کشور ایجاد شده است و پرورش ماهی باعث شده است که خیلی از سدها آب را رها کنند.
محمد رضا ملکشاهی راد/ نماینده مردم خرم آباد	ساخت و ساز غیر مجاز و اجازه ساخت و ساز به متجاوزان حریم رودخانه بیشترین خسارت سیل را ایجاد کرده است و مسئولان وظیفه داشتند که مقصران را به مراجع ذی صلاح معرفی کنند.
حمید بنایی/ نماینده مردم گناباد	حدود ۱.۶ میلیون هکتار جنگل بلوط در لرستان و ۱.۵ هکتار جنگل در شمال کشور تخریب شده است. چه کسی پاسخگوی این موضوع است؟ امروز ۲۸ استان و ۲۶۹ شهر و ۵۱۴۸ روستا براثر سیل آسیب دیدند. ۵۰ هزار میلیارد برآورد خسارت سیل است که جبران آن از توان دولت خارج است. کمک‌های مردمی و نهادهای بین‌المللی برای جبران خسارات باید در کنار دولت قرار گیرد. سیل در استان خراسان رضوی به نیشابور، طرقبه و گناباد بیش از ۳۰۰ میلیارد خسارت زده است. دولت به قول‌هایی که به مردم سیل‌زده داده است عمل کند.
قاسم ساعدی/ رییس مجمع نمایندگان استان خوزستان	بحران سیلاب خوزستان بیش از آنکه طبیعی باشد نتیجه تصمیمات غلط و پیش‌بینی اشتباه در مرحله‌ی آبگیری و رهاسازی آب سد کرخه و دز است. ساخت‌وساز غیرمجاز در حاشیه رودخانه‌ها، عدم تامین حق‌آبه تالاب‌ها، عدم لایروبی رودخانه‌ها و تخریب محیط زیست همگی از عوامل موثر در سیلاب است. همه این موارد از مسئولیت‌های ذاتی دولت است