"آدام راز" خبرنگار هاآرتص که یک مورخ نیز محسوب می‌شود بر اساس اسنادی که از یک منبع سری در یک نشست آکادمیک دریافت کرده می‌گوید تل‌آویو کار به‌روی رآکتور هسته‌ای دیمونا را در سال ۱۹۵۸ بدون مطلع کردن دولت یا پارلمان وقت آغاز کرده است.

این اسناد شامل یادداشت‌ها، یادداشت تفاهم‌ها، پیش‌نویس‌ها و خلاصه فعالیت‌های مقامات ارشد تل‌آویو وقت از جمله "اسرائیل گالیلی" مشاور چند نخست وزیر به‌نام‌های لوی اشکول، گولدا مایر، ایگال آلون عضو کابینه و موشه دایان فرمانده ارتش و شیمون پرز نخست وزیر اسبق است.

گفته می‌شود افراد فوق به جمع‌آوری جزییات مهمی از پروژه محرمانه دیمونا کمک کرده‌اند.

این اسناد فاش می‌کند گالیلی نگرانی‌های متعددی درباره این ماجراجویی رژیم صهیونیستی از جمله جنبه‌های اخلاقی یا تأثیر آن بر تحریک جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر برای حمله به اسرائیل داشته است. وی همچنین می‌ترسیده برنامه هسته‌ای اسرائیل باعث ترغیب مصر به شروع کار بر برنامه هسته‌ای این کشور شود.

اسناد مذکور نشان می‌دهد هزینه رآکتور دیمونا توسط شیمون پرز در آوریل ۱۹۶۲ حدود ۵۳ میلیون دلار تخمین زده شده و پس از آن سه مرتبه توسط آلون مورد بازنگری قرار گرفت و در سال ۱۹۶۴ کابینه رقم آن را ۶۰ میلیون دلار تعیین کرد. یک یادداشت بدون تاریخ که احتمالاً در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۶ نگاشته شده نشان می‌دهد هزینه واقعی آن ممکن است به ۳۴۰ میلیون دلار (۲.۷۵ میلیارد دلار با احتساب ارزش دلار امروز) رسیده باشد.

این اسناد همچنین تأکید می‌کند گولدا مایر وزیر خارجه دولت اشکول (۱۹۶۳) پذیرش وجود برنامه هسته‌ای اسرائیل را به‌منظور جلب حمایت یهودیان آمریکا پیشنهاد کرده بود.

به‌عقیده خانم مایر وقتی موضوع علنی شود موضع این رژیم نیز قدرتمندتر خواهد بود و پس از آن بر لزوم تغییر موضع تهاجمی به‌جای دفاعی تأکید داشت.

نکته جالب در این اسناد این است که سران اسرائیل باید در مقابل فشارها برای تحت نظارت بین المللی قرار دادن پروژه هسته‌ای مقاومت می‌کردند، فشارهایی که نه‌تنها از جانب شارل دوگل رئیس جمهور وقت فرانسه بود بلکه شامل کندی، جانسون و نیکسون رؤسای جمهور وقت آمریکا نیز می‌شد. دولت‌های مذکور از اسرائیل خواسته بودند پیمان ان‌پی‌تی یا منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای را امضا کند.

یک یادداشت مهم دیگر که این را هم گالیلی نوشته است نشان می‌دهد حتی چند سال پس از ساخت رآکتور دیمونا،‌ تل‌آویو علاقه‌ای به ساخت بمب‌های هسته‌ای واقعی نداشته است.

ایگال آلون عضو وقت کابینه در سندی دیگر به توافق شفاهی میان خود و هنری کیسینجر وزیر خارجه دولت نیکسون اشاره می‌کند که یک "کشور هسته‌ای" را کشوری توصیف می‌کند که یک بمب یا یک وسیله را منفجر کرده است. این تعریف به آمریکا اجازه می‌داد اسرائیل را در معرض پیمان ان‌پی‌تی قرار ندهد.

آلون در این اسناد نوشته است: من مدام از این عبارت که با کیسینجر بر سر آن توافق کردیم استفاده می‌کنم که اسرائیل یک دولت هسته‌ای نیست.

در آخر راز بدون نقل قول مستقیم از اسناد فوق‌الذکر اشاره می‌کند که موضوع استفاده احتمالی از تسلیحات هسته‌ای در خلال جنگ یوم کیپور ۱۹۷۳ که اسرائیل در آستانه شکست خوردن از مصر و سوریه بود، مورد بحث قرار گرفته است. راز تأیید می‌کند که موشه دایان وزیر جنگ وقت عصر هشتم اکتبر ۱۹۷۳ به ساختمان مرکزی وزارتخانه خود در تل‌آویو آمد و پیشنهاد آمادگی فعال‌سازی گزینه هسته‌ای را مطرح کرد.

به‌نوشته اسپوتنیک، سیاست قدیمی رژیم صهیونیستی نه تأیید و نه انکار تسلیحات هسته‌ای خود بوده است. با این‌همه نهادهای اطلاعاتی معتبر می‌گویند اسرائیل حدود ۸۰ تا ۴۰۰ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.