بی‌پولی بیمه‌ها و تحریم؛ بحران خاموش نظام سلامت
وزیر بهداشت رفتنی شد؟ هنوز این خبر به درستی تایید یا تکذیب نشده است اما نقل قول های مسئولان وزارت بهداشت نشان می‌دهد، حسن هاشمی گلایه‌هایی از بودجه سال ۹۸ وزارت بهداشت دارد و این گلایه‌ها خود را در لابلای بحث‌های رسانه‌ای وزارت بهداشتی‌ها نشان می‌دهد. مسأله‌ای که فارغ از استعفا و تایید و تکذیب آن، تایید می‌کند مدیران وزارت بهداشت نسبت به بودجه‌ی دریافتی خود معترض هستند و نوک پیکان انتقادات آنها به سمت سازمان برنامه و بودجه است.
اما ماجرا از چه قرار است؟
براساس اطلاعات مندرج در بودجه سال ۱۳۹۸ وزارت بهداشت، سهم فصل سلامت از کلیات بودجه ۶۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است که متشکل از سه فصل بهداشت، درمان و تحقیق و توسعه می‌شود. در این بین آنطور که سازمان برنامه و بودجه آمار داده است، ۳۶ هزار میلیارد تومان از این فصل مربوط به بودجه طرح تحول نظام سلامت می‌شود.
طرحی که از سال ۱۳۹۲ یک هدف روشن دارد: کاهش میزان پرداخت از جیب مردم در هزینه‌های سلامت.
گلایه اول وزارت بهداشت مربوط به روند کلی افزایش بودجه است. وزارت بهداشت معتقد است بودجه سال ۹۸ این وزارتخانه حدود ۸ درصد افزایش پیدا کرده است، تا جایی که ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، می‌گوید: سهم وزارت بهداشت با احتساب درآمد عمومی و اختصاصی و تملک دارایی و هدفمندی یارانه‌ها و ۱% ارزش افزوده و بیمه سلامت برابر ۵.۱% از بودجه ۱۷۰۳ هزار میلیارد تومانی لایحه بودجه سال بعد است و رشد کل بودجه هزینه‌ایی وزارت بهداشت در لایحه ۹۸ نسبت به سال ۹۷ برابر ۸% است. اما سازمان برنامه و بودجه روایت دیگری دارد و مژگان خانلو سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور می‌گوید بودجه سلامت در سال ۹۸ ۱۳ درصد رشد داشته است.
گلایه دوم اما مربوط به بودجه بیماران خاص است که ظاهرا در مقایسه با سال‌های قبل کاهش داشته است. در این رابطه حسین‌علی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: در رابطه با بیماران خاص که ۲ سال پیش بودجه این بخش ۲۶۰ میلیارد تومان بود این ردیف در بودجه ۹۸ به ۱۵۰ میلیارد تومان رسیده است در حالی که تعداد بیماری‌های خاص نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده است.
شهریاری با بیان اینکه حدود ۵۰ بیماری داریم که باید خاص محسوب شوند، گفت: منابع مورد نیاز بیماران خاص و صعب العلاج چیزی بیش از هزار میلیارد تومان است، اما ردیف بودجه‌ای آن ۱۵۰ میلیارد تومان تعیین شده است.
گلایه سوم اما مربوط به بودجه و معوقات بازنشستگان می‌شود. در این رابطه عباس زارع‌نژاد مشاور وزیر بهداشت، می‌گوید: بازنشستگان وزارت بهداشت در شهرستان‌های این استان خواستار دریافت مطالبات به تعویق افتاده خود از سال ۹۴ تا کنون بودند و حتی در یاسوج تعداد زیادی از بازنشستگان همزمان با ورود وزیر بهداشت تجمع اعتراضی در راستای دریافت مطالبات خود از سال ۹۴ تا کنون داشتند.
وی ضمن بیان این مطلب تاکید کرد: طبیعی است که وزیر بهداشت در مقابل مطالبات بازنشستگان وزارت بهداشت نمی‌تواند بی تفاوت باشد چراکه بازنشستگان وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش معوقات خود را دریافت کرده‌اند و معوقات بازنشستگان وزارت بهداشت از سال ۹۴ تا کنون پرداخت نشده است و این درحالی است که سازمان برنامه و بودجه، عدم پرداخت معوقات وزارت بهداشت را پذیرفته است و فقط وعده پرداخت این معوقات را داده است.
کشور در شرایط تحریم و بیمه‌ها در شرایط بی‌پولی
روی دیگر این مساله اما وابستگی بالای طرح‌های وزارت بهداشت به بودجه‌های دولتی است. سلامت در واقع حوزه‌ای است که نیاز به پمپاژ بودجه از دو شریان حیاتی دارد. نخست بیمه‌ها و بعد بودجه‌های دولتی، اما این شریان‌های حیاتی هم اکنون با توجه به واقعیت‌های کشور چه شرایطی دارند؟ کشور در شرایط تحریم است و بودجه سال ۱۳۹۸ به صورت انقباضی بسته شده است. سازمان‌های بیمه‌گر هر روز شاهد کاهش منابع مالی خود هستند و منتقدان بزرگ طرح تحول نظام سلامت هم معتقدند این طرح منابع مالی بیمه‌ها را تا حد زیادی کاهش داد.
منتقدان وزارت بهداشت در هزینه کرد منابع می‌گویند در این وزارتخانه «پول پاشی» رخ داده و «امکان صرفه جویی یک سومی در حوزه سلامت» وجود دارد. اما پاسخ وزارت بهداشت این است که طرح تحول نظام سلامت بزرگ‌ترین پروژه اجتماعی دولت و یکی از اصلی‌ترین دستاوردهای نظام در چند سال اخیر بوده و مورد بزرگان نظام و باید ادامه پیدا کند.
اما واقعیت اصلی در این ماجرا دست خالی دولت و بیمه‌ها برای حمایت از این طرح است. وزارت بهداشت اما برای این مساله هم گزینه برداشت از صندوق توسعه ملی را داشت که ظاهرا این مساله هم آنقدر مورد توافق مجموعه دولت و سازمان برنامه و بودجه نبوده است.
در مجموع به نظر می‌رسید کاهش منابع مالی دولت و بیمه‌ها، وزارت بهداشت را در سال‌های آینده به مشکل می‌رساند و آنها برنامه یا شاید عزمی برای پیاده کردن نسخه‌های صرفه‌جویانه سازمان برنامه و بودجه ندارند و همین مساله زمینه ساز گلایه‌های وزیر بهداشت و مجموعه تیم مدیریتی شده است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر