دست نامرئی می‌گوید اگر هر مصرف‌کننده مجاز به انتخاب آزادانه آنچه که می‌خرد و هر تولید کننده مجاز به انتخاب آزادانه هر آنچه می‌فروشد و چگونگی تولید آن باشد، بازار در توزیع محصول و قیمتی که برای تمام افراد جامعه (و در نتیجه خود جامعه) سودآور باشد به تعادل خواهد رسید؛ دلیل آن این است که منافع شخصی، فعالین را به انجام رفتارهای مفید به طرز خوش‌اقبال گونه‌ای ثوق می‌دهد. روش‌های کارآمد تولید به تصویب رسیده‌اند تا سود را به حداکثر برسانند. قیمت‌های پایین برای به حداکثر رساندن درآمد از طریق افزایش در سهم بازار و تضعیف رقبا شکل می‌گیرند سرمایه‌گذاران در صنایعی که خیلی ضروری به سرمایه نیاز دارند سرمایه‌گذاری می‌کنند تا بازگشت سرمایه خود را حداکثر کنند و سرمایه خود را از کارهایی که کمترین ارزش را خلق می‌کنند بیرون می‌کشند. تمامی این تأثیرات به صورت پویا و خود به خود شکل می‌گیرد. با این تفسیر باید پرسید آیا عبارت «دست نامرئی» می‌تواند بازار خودرو را به آرامش برساند؟

 

پاسخ این پرسش خیر است. چرا که اگر در یک بازار معمولی و بدون رفتارهای انتظاری تورمی بودیم ممکن بود که با تبعیت از اصول «دست نامرئی» بتوانیم این بازار را به ثبات برسانیم اما این روزها رفتارهای شکل گرفته در بازار خودرو وضعیت دیگری دارند.

وقتی در جامعه به دلیل افزایش یکباره قیمت دلار «تورم انتظاری» شکل می گیرد و مردم انتظار دارند قیمت همه کالاها بویژه کالاهایی که ویژگی سرمایه گذاری دارند پس از افزایش قیمت دلار، افزایش پیدا کند و به نوعی انتظار تورم در ذهن آنها شکل می‌گیرد به سمت کالاهای سرمایه‌ای همانند خودرو هجوم می‌برند تا بتوانند از این افزایش قیمت‌ها سودی نصیب خود کنند .همین هجوم تقاضا به بازار خودرو با این تصور عمومی که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند، سبب یک موج گسترده تقاضا شده است. از سوی دیگر در بخش عرضه نیز مشکلاتی وجود دارد که باعث شکل گیری عرضه نامتناسب گردیده است.

در چنین حالتی قیمت‌ها واقعا افزایش پیدا می‌کند و مردم با افزایش قیمت‌ها می‌گویند: «دیدید ما درست گفتیم که قیمت ها بالا می رود» تجربه تاریخی هم بر این تصور مهر تایید زده و وقتی نقدینگی در جامعه زیاد باشد، تقاضای سرمایه‌گذاری بر روی کالاهایی که امکان سرمایه‌گذاری دارند همانند طلا و مسکن و خودرو با شکل‌گیری این تورم انتظاری بطور جدى بالا می‌رود.

بنابراین در تحلیل رفتارهای صورت گرفته در بازار خودرو می‌توان گفت, اگر چه نباید از اشکالات عرضه خودرو به دلایل وجود مشکلات تامین قطعات چشم پوشی کرد؛ اما مشکل اصلی ناشی از شکل گیری تورم انتظاری است که تنها با مهار نقدینگی می‌توان با آن برخورد کرد.

 

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.