امروزه کوچک‌ترین واحد پولی ایران، «ریال» به ذات خود فاقد ارزش مبادلاتی برای خرید و فروش است و فراتر از آن تومان نیز در واحد یک عددی خود قدرت خریدی در بازار را ندارد.

با این حال همچنان در لفظ عامیانه واحدهای پولی نظیر «قران» و «زار» که مخفف «هزار» است کاربرد دارد.

تفاوت قران با ریال

قران واحد پول ایران در دوران قاجاریه بود. تقسیم‌بندی قران با ریال برابری می‌کرد. هر تومان در زمان قاجار با ۱۰ قران برابری می‌کرد. نام قران البته کوتاه شده «صاحب‌قران» است؛ لقبی که ناصرالدین شاه قاجار به خود داده بود. قران اما مشتقات دیگری نیز داشت. هر قران معادل ۲۰ شاهی و هر شاهی معادل ۵۰ دینار بوده است. به این ترتیب هر قران معادل هزار دینار ارزش داشت و از این رو به قران، هزاری یا در زبان عامیانه «زار» گفته می‌شد.

ریال اما از اوایل قرن حاضر به واحد پول ایران تبدیل شد. هر ریال برابر با صد دینار بود. سنت استفاده از واژه‌های پیشین به‌رغم تغییر واحد ادامه یافت به طوری که سکه‌های یک ریالی، در زبان محاوره یک قرانی و سکه‌های دو ریالی و ۵ ریالی، «دوزاری» و «پنج زاری» خوانده می‌شدند و کم‌کم با کاهش ارزش پول ایران این واژه‌ها در ضرب‌المثل‌ها برای نشان دادن بی‌ارزش بودن چیزی کاربرد یافت.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.