آیا حیدر العبادی به ایران پشت کرده است؟

زهره نوروزپور: هفته گذشته حیدر العبادی نخست وزیر عراق اعلام کرد که به تحریم های امریکا علیه ایران پایبند ست.

العبادی در میان خبرنگاران حمایت از آمریکا علیه ایران را حمایت از مردم کشورش خواند و گفت برای آنها به تحریم ها پایبند هستیم.

تنش داخلی عراق و مقامات این کشور با ایران از همین جان آغاز شد. روز چهارشنبه 17 مرداد سالجاری العبادی در عین ناباوری این خبر را به سراسر جهان مخابره کرد.

در همان ساعات اولیه اظهارنظر العبادی، انواع تحلیل ها و شایعات در فضای مجازی و اخبار و رسانه های خبری منتشر شد، مقامات عراقی هرکدام به نوبه خود مقابل العبادی قد علم کردند. حتی در خبرها شایعات تا جایی پیش رفت که گفته شد مقتدی صدر درباره ایران فتوای شرعی داده و گفته است که لازم باشد سلاح به دست می گیریم! در حالی که بیانیه صدر یکی به نعل بود و یکی به میخ! و نوای هیهات منا الذله سر داده بود!

انواع تحلیل ها و سرمقاله ها، با این عنوان منتشر شد: آیا عراق به ایران پشت کرد؟ متعاقباً گروههای اپوزوسیون ایرانی هرکدام به شیوه ای از این وضعیت گل آلود به نفع خود ماهی گرفتند. برخی مدعی شدند که ایران منزوی شده است، برخی گفتند پای آل سعود در میان است و برخی دیگر نظرشان این بود پای سیم های برق عراق در میان است! آنهم متعاقب به هم خوردن معامله برقی میان تهران- بغداد آنهم در حالیکه این کشور دو هفته در ناآرامی و اعتراضات مردمی برای نبود برق به سر می برد. نبود آب و برق منجر شد شهروندان عراقی طی دو هفته به خیابان ها بیایند که این اعتراضات تلفات جانی نیز در پی داشت. برهمین اساس برخی معتقدند که عراق بر سر این مساله مصمم به اجرای تحریم ها شده است.

برخی دیگر از ناظران در تحلیل های خود عنوان کردند که العبادی از ایران انتقام گرفته است چراکه در انتخابات و ائتلافات مورد حمایت ایران نبوده است. این ها نکاتی بود که رسانه های خبری و فضای مجازی آن را بولد کرده اند.

اما واکنش مقامات عراقی چه بود؟ آیا این مواضع در شأن یک همسایه دیوار به دیوار بود؟

در ذیل گزارشی از واکنش ها را مرور می کنید و در نهایت اخرین توضیح و تفسیر حیدر العبادی نخست وزیر عراق را از نظر می گذرانید:

اولین سیاستمدار عراقی با انتشار بیانیه ای تصمیم العبادی را محکوم کرد و گفت: در زمانی شاهد اقدامات یکجانبه آمریکا علیه کشور همسایه مان ایران هستیم که کشورهای جهان و خاورمیانه برای خروج از جهان تک قطبی تلاش می کنند.

نوری المالکی' دبیرکل حزب الدعوه عراق با رد اقدامات ضد ایرانی ترامپ، آن را نقض آشکار قوانین بین الملل خواند و تاکید کرد عراق نباید با آن همراهی کند.وی از دولت عراق خواست تا در کنار عاملان این اقدامات ضد ایرانی قرار نگیرد و گفت: از تمامی دولت های جهان و سازمان های حقوق بشر خواستاریم با این اقدامات خشونت بار علیه ملت همسایه و دوست (ایران) مقابله و برای خنثی کردن آن تلاش کنند.

پس از آن رهبر جریان صدر و حامی ائتلاف انتخاباتی 'سائرون' که با 54 کرسی (از 328 کرسی) لیست اول پیروز در انتخابات پارلمانی اخیر عراق شد، با اشاره به شعار دینی 'هیهات منا الذله' تاکید کرد اگر آمریکا این تصمیمات خود را کنار نگذارد ما در برابر خسارت هایی که به ملت های منطقه وارد می شود دست بسته و ساکت نخواهیم ماند.

این رهبر برجسته عراق هر چند اشاره مستقیم به اظهارات اخیر حیدر العبادی در خصوص اقدام ضد ایرانی ترامپ علیه ایران نکرده است اما به نظر می رسد، سخنان وی در واکنش به همین موضوع بیان شده باشد.

همچنین، «شیخ جلال الدین الصغیر» یکی از رهبران مجلس اعلای عراق در بیانه ای با طرح چند سوال از نخست وزیر این کشور نسبت به موضع او برای پایبندی به تحریم های علیه ایران واکنش نشان داد.
اگر موضع گیری بین المللی بود، شاید می شد توجیهی برای آن در نظر گرفت، اما این موضع گیری، کمک ظالمانه ای به آمریکا علیه یک کشور مسلمان و همسایه و هم پیمان عراق در همه مسائل است که عمق این رسوایی غیر قابل توجیه را نشان می دهد.

سید عمار حکیم رهبر جریان حکمت ملی عراق، با تاکید بر اینکه تضعیف ایران به عمق امنیت ملی عراق لطمه وارد می‌کند، اظهار داشت: ما در مسأله سوریه دیدیم که چگونه ضعف طرف سوری بر عراق تاثیر گذاشت و به دلیل ناامنی در سوریه و بحران داعش خسارت های جانی و مالی سنگینی بر عراق تحمیل و منجر به اشغال ۴۰ درصد از اراضی این کشور شد.

وی در ادامه تاکید کرد: ما بر این باوریم که تضعیف ایران به نفع عراق و هیچ‌ یک از کشورهای منطقه که محاصره اقتصادی این کشور را تایید می‌کنند، نیست و پس‌لرزه‌های این اقدام محدود به ایران نخواهد بود و کل منطقه را در خواهد نوردید.

در همین حال فواد معصوم رئیس جمهوری عراق، در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه الحره که آیا بغداد توانایی مقابله با تحریم های آمریکا علیه ایران را دارد، گفت: فکر می کنم مجالی به عراق در این زمینه داده شود، اگر مجالی وجود داشته باشد، به عراق داده می شود زیرا تشدید فشار علیه ایران و پاسخ احتمالی ایران به این فشارها می تواند بر عراق تأثیر گذار باشد، به سود عراق نیست که وارد این مناقشات شود.
رئیس جمهوری عراق افزود: ممکن است در برخی موارد عراق به این تحریم ها متعهد باشد، آن هم باید مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد، به صورت بی قید و شرط نخواهد بود، با توجه به روابط دو کشور و منافع مشترک عراق و ایران، عراق نمی تواند در کنار کشورهایی باشد که علیه ایران هستند و این کشور را تحریم می کنند.

اولین تکذیبیه

در همین حال پس از اعتراض بخشی از سیاسیون و رجال عراقی، شورای امنیت ملی عراق با رد تفسیرهای اشتباه از سخنان حیدرالعبادی نخست وزیر عراق درخصوص تحریم های ضد ایرانی بر اهمیت حفظ روابط ممتاز با جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.

این شورا پس از نشست روز یکشنبه خود به ریاست حیدرالعبادی در بیانیه ای بر عمق روابط با جمهوری اسلامی و منافع مشترک میان دو کشور و اهمیت حفظ آن تاکید کرد.

تهران، سفری را لغو کرد

در همین حال فرانس پرس مدعی شد که العبادی به دلیل موضع گیری های اخیر در قبال تحریم های آمریکا علیه ایران از سوی تهران مورد انتقاد شدید قرار گرفته است و یک منبع آگاه گفته است که ایران ابتدا با درخواست العبادی برای سفر به تهران موافقت کرده اما کمی بعد این درخواست را رد کرده است.

آفتاب به زردی می افتد .....

دفتر نخست وزیری عراق روز دوشنبه 22 مرداد با انتشار بیانیه ای، بر حفظ روابط ویژه با ایران تاکید کرد.

به گزارش شبکه العراقیه، در پی واکنش‌ها به اظهارات نخست وزیر عراق درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران، دفتر نخست وزیری عراق با انتشار بیانیه ای، بر حفظ روابط ویژه با ایران تاکید کرد.

حیدر العبادی نخست وزیر عراق بر عمق روابط میان عراق و جمهوری اسلامی ایران، منافع گسترده بین دو کشور و اهمیت حفظ این روابط تاکید کرد. دفتر اطلاع رسانی نخست وزیر عراق با انتشار بیانیه ای، اعلام کرد حیدر العبادی در نشست شورای امنیت ملی بر اهمیت حفظ روابط ویژه با ایران تاکید کرد.

در همین حال سخنگو نیز به صدا درآمد: «سعد الحدیثی» سخنگوی دفتر نخست‌وزیری عراق در گفتگو با خبرگزاری واع درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران نظر داد. وی گفت: «سهم مربوط به عراق در این تحریم‌ها اندک است و تنها به دلار و ماهیت تعاملات مالی و بانکی و تجارت میان دو کشور مربوط می‌شود. غیر از این بخش، دولت عراق درباره روابط سیاسی و تعاملات تجاری‌اش با ایران، تعهدات دیگری ندارد».
الحدیثی تاکید کرد که دولت عراق به منافع عالی ملی خود پایبند است و اقدامی نمی‌کند که به ضرر مردم و شهروندانش تمام شود.

وی همچنین گفت: عراق تا آنجا که بتواند به منافع خود در درجه نخست پایبند می‌ماند و وارد مشکلات با کشوری دیگر نمی‌شود. کشور‌های بزرگ که روابط گسترده‌تری در مقایسه با عراق با ایران دارند، پایبندی خود را به مسئله مربوط به دلار و تعامل‌های مالی و بانکی مرتبط با آن اعلام کرده‌اند.

نگفتیم به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران پایبند هستیم!

به گزارش المعلومه، حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق در یک نشست خبری هفتگی اعلام کرد که پایبندی عراق در رابطه با مساله جمهوری اسلامی ایران تنها مربوط به عدم معامله با دلار است و این کشور به تمام تحریم‌های آمریکا پایبند نخواهد بود.

وی افزود: دولت عراق اجازه نخواهد داد که از خاک این کشور برای تجاوز علیه کشورهای همسایه استفاده شود.

العبادی در ادامه گفت: ایران همسایه ما خواهد ماند و برای تحقق منافع ملت‌مان و زندگی در صلح با همسایه‌های‌مان، سیاست ما با همسایگان سیاست باز خواهد بود.

وی ادامه داد: ما نگفتیم که به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران پایبند هستیم، اما برخی آن را نادرست نقل کردند، ما گفتیم که به مساله دلار پایبند هستیم و خود ایران نیز به این مساله پایبند است.

نخست‌وزیر عراق گفت: برخی‌ها به دنبال تخریب روابط میان عراق و جمهوری اسلامی ایران هستند و بسیاری از سخنانی که با تحریف نقل شدند، موجب خدشه‌دار شدن روابط شد. ما روابط خوبی با همسایگان داریم، اما از منافع ملت‌مان دست بر نمی‌داریم و هیچ‌گاه جزیی از حمله ظالمانه علیه یکی از کشورهای همسایه نخواهیم بود. ما در مساله تحریم‌های ضد ایرانی، ایران را همراهی می‌کنیم اما مصلحت ملت‌مان اولویت است.

العبادی گفت: ما تصمیمی در رابطه با تحریم‌های ضد ایرانی اتخاذ نکردیم و تنها وضعیت را غیرعادلانه و ظالمانه توصیف کردیم، این تنها یک دیدگاه بود نه یک تصمیم، زیرا ما سختی‌های تحریم‌های اقتصادی را چشیده‌ایم و مخالف تحریم ملت‌ها هستیم.

بر اساس این گزارش برخی رسانه‌های عراقی اعلام کردند که کابینه دولت این کشور گفته است هزینه روادید زائرین اربعین حسینی امسال کاهش می‌یابد و سیستم صدور ویزا اصلاح می‌شود.

آیا حیدر العبادی به ایران پشت کرده است؟

نظر به مذاکرات و بده بستان های رایج به عمل آمده در عرصه تحولات عراق، العبادی تاکنون با وجود شانس بالای ابقا در پست نخست وزیری اینک به این نتیجه رسیده که این نگاه خیلی نزدیک به حقیقت نبوده و او به دلایل مختلف از این موقعیت در حال دور شدن است و اکنون با سفر به تهران برای باقی ماندن درجایگاه نخست وزیری تلاش می کند.

نخست وزیر عراق تاکنون بابت این جایگاه خیالی راحت داشته ولی مدتی است که با توجه به اظهارات و مواضع سیال او نظر بازیگران مهم تحولات عراق همانند تهران ، واشنگتن تغییر یافته و روند تحولات به افراد دیگری میل کرده است.

- برندگان پیروز عراق پس از انتخابات رایزنی های مختلفی داشته اند و با سفر به کشورهای گوناگون به مدلهای متفاوتی از دولت ائتلافی اندیشیده اند که شاید اکنون ائتلاف با العبادی خیلی مهم نباشد.

- سفر همزمان العبادی به آنکارا و تهران با توجه به چالش های ترکیه و ایران با آمریکا این سوال را به ذهن متبادر می سازد که چرا العبادی در شرایط فعلی به دو کشور مخالف سیاست های آمریکا در منطقه سفر کرده است و این هم رمز مهم این سفر است که می تواند بخت العبادی را بار دیگر بگشاید.

آیا نخست وزیر عراق درسفر به آنکارا و تهران می تواند بخت خود را بگشاید و همچنان در اریکه قدرت بماند بنظر می رسد این بخت گشایی به هنر او برای مجاب کردن دو همسایه اش ارتباط مستقیم دارد.