امروز یکشنبه ۶ می ۲۰۱۸ مصادف با ۱۶ اردیبهشت ماه انتخابات سرنوشت‌ساز لبنان آغاز خواهد شد. انتخابات بعد از وقفه‌ای چهارساله در حالی برگزار می شود که قرار است متعاقب اعلام نتایج، رئیس جمهور، رئیس مجلس و نخست وزیر این کشور انتخاب شود. این در حالی است که صحنه سیاسی لبنان طی این مدت شاهد تحولات مهمی بود؛ موفقیت‌های حزب الله لبنان در میدان سوریه، تنشهای داخلی، رقابت های سیاسی پرتنش، استعفای سعد حریری و ... ناظران معتقدند که انتخابات سراسری لبنان تاثیر مستقیمی بر تحولات منطقه خواهد گذاشت. خبرگزاری خبرآنلاین در این باره با محمدعلی مهتدی کارشناس ارشد خاورمیانه و لبنان گفتگو کرده است که در ادامه می خوانید:

در ابتدا از قانون جدید انتخابات لبنان بگوئید...

برای اولین بار پارلمان لبنان قانون جدید انتخاباتی تصویب کرده است. قبلا قانون اکثریت بود یعنی افرادی که بیشترین رأی را می آوردند انتخاب می شدند، الان قانون جدید تصویب شده است، حوزه های انتخاباتی کوچکتر شده است. توجه داشته باشید که قانون نسبی است، پس از سالها قانون در لبنان با چنان پیچیدگی وضع شده که که خود لبنانی ها هم قادر نیستند این قانون را توضیح دهند.

در این قانون نامزدهای مستقل وجود ندارد، همه انتخابات بر اساس لیست های انتخاباتی تشکیل می شود. اگر در یک منطقه یک یا دو لیست بود الان می بینیم که دهها لیست در هر منطقه داده می شود و اشخاص به فرد رأی نمی دهند بلکه به لیست رای می دهند.

در داخل لیست هم حق دارند یک اسم را به عنوان رأی تفضیلی مشخص کنند، بر سر این رای تفضیلی یک نفر از اشخاص لیست را می توانند مشخص کنند، شخصی که مورد نظر خود رأی دهنده است. این طرح باعث تحولات زیادی شده است چراکه بسیاری از اشخاص برای اینکه در لیست رای تفضیلی را دریافت کنند، دست به تبلیغات انتخاباتی عجیب زدند، مساله پول سیاسی مطرح شده است و همین طور مساله رشوه و خرید رأی هم مطرح است.

فضای سیاسی لبنان را در حال هوای انتخابات چه طور ارزیابی می کنید؟ اوضاع به نفع کدام جریان است؟

جدای از پیچیدگی و رقابت در صحنه انتخاباتی لبنان، بین لیست ها تقابل به قدری بالا گرفته که اکثر کاندیداها خطوط قرمز سیاسی و اخلاقی را زیر پا گذاشته اند. در طول عمر سیاسی لبنان یعنی از سال ۱۹۴۳ تاکنون، چنین انتخاباتی با این شور و هیجان و این حجم از رقابت و هیجان، سابقه نداشته است. تمام سیستم های تحلیلی که در انتخابات قبلی لبنان استفاده می شد، در این انتخابات به هم ریخته و یک هرج و مرج عجیبی در حال و هوای انتخاباتی لبنان وجود دارد.

از طرف دیگر این انتخابات مهم است. پارلمانی که به این شکل تشکیل می شود، هم رئیس مجلس را انتخاب می کند، هم رئیس جمهوری را چون مدت ریاست جمهوری میشل عون هم سر میاد و این پارلمان بایستی رئیس جمهور را انتخاب کند.

نبیه بری، رئیس پارلمان، همپیمان حزب الله و رئیس جنبش امل است، در حال حاضر تحرکاتی از سوی مخالفان حزب الله وجود دارد که در مجلس آینده شاید بتوانند در ترکیب پارلمان کسی دیگر را به ریاست پارلمان انتخاب کنند که همپیمان مقاومت نباشد.

این خلاصه ای است از صحنه کنونی لبنان که قرار است انتخابات در ششم ماه می مصادف با ۱۶ اردیبهشت، برگزار شود. به نظرم بسیار انتخابات تماشایی و موثری  است. قرار است که از کشورهای دیگر برای نظارت بر انتخابات وارد لبنان شوند. گفته شده که موسسه ای که خانم مادلین البرایت وزیر اسبق وزارت خارجه امریکا مدیریت م یکند قرار است هیاتی را برای نظارت بر انتخابات اعزام کند.

اشاره کردید به اینکه مخالفان مقاومت برای ریاست دوباره نبیه بری سنگ اندازی می کنند، به نظر شما دست های پشت پرده در انتخابات چه بازیگرانی هستند و آیا شخص و حزب خاصی را مد نظر دارند؟ با این توضیح آیا شانس شیعیان و مقاوت در حوزه رای گیری ها بالاست؟

مساله مهم این است که تلاشی از سوی امریکا و بعضی کشورهای اروپایی و عربستان، صورت می گیرد تا حضور مقاومت را در پارلمان آینده در مقایسه با پارلمان قبلی کمرنگ کنند. طبیعتا همپیمانی جنبش امل و رأس آن نبیه بری و حزب الله لبنان که در رأس آن سید حسن نصرالله است در مناطق شیعی، ائتلاف مقاومت بین جنبش امل و حزب الله همیشه دست بالا را داشته و الان هم دارد. 

در جنوب لبنان طبیعتا لیست مشترک حزب الله و امل رأی بالایی خواهد آورد در مقابل این لیست، لیست های دیگری وجود ندارد و اگر هم باشد لیست های ضعیفی هستند.

تلاش زیادی می شود در منطقه بقاع غربی در حوزه بعلبک و هرمل لیست هایی را عرضه کنند که بتوانند در مقابل لیست مشترک حزب الله و جنبش امل شاید بتوانند کرسی هایی را به دست بیاورند. کسانی که در این زمینه فعالیت می کنند در مقابل حزب الله و امل، بیشتر مسیحیان وابسته به نیروهای لبنانی به رهبری اقای سمیر جعجع هستند و از آن طرف هم سعد حریری نخست وزیر کنونی است. تحلیل های مختلفی دربارۀ موفقیت آنها وجود دارد اما تصور نمی شود که با توجه به لیست های موجود بتوانند در مقابل لیست مقاومت، متشکل از حزب الله و امل کار مهمی انجام دهند. البته با این قانون نسبی انتخابات، احتمال اینکه لیست های دیگر مثلا دو کرسی به دست بیاورند وجود دارد. به طوری که همه کرسی ها به مقاومت تعلق نگیرید. این تلاشی است که بیشتر عربستان انجام می دهد و پول بسیار زیادی هم خرج می کند.

دو برابر جمعیت حاضر در لبنان، لبنانی هایی هستند که در خارج زندگی می کنند. حدود ۱۴ میلیون لبنانی در کشورهای دیگر هستند از جمله استرالیا، کانادا، اروپا و غرب افریقا، پول زیادی خرج می شود که این اشخاص را به لبنان بیاورند، هزینه هواپیما و هتل را می دهند تا رای آنها را بخرند. به هر صورت یک بازار مکاره عجیبی فعلا در لبنان است تا ببینیم بعد از ۱۶ اردیبهشت چه نتیجه ای از این انتخابات حاصل خواهد شد.

 

در چهار سال گذشته حزب الله لبنان دست آوردهای چشمگیری در میدان نبرد سوریه و همین طور طرابلس داشته است. در کنار آن حوادث منطقه ای تا حدودی دامن لبنان را گرفته است، با توجه به این چهار سالی که گذشته است، ارزیابی شما از تاثیر نتیجه انتخابات لبنان بر منطقه و بحران های فعلی خاورمیانه، سوریه و مشکلات سیاسی داخل لبنان، چیست؟ در این میان هم تهدیدها میان حزب الله و اسرائیل از هر زمان دیگر بیشتر شده است به طور کلی تحلیل شما چیست.

اگر اسرائیل مرتب تهدید می کند در واقع می خواهد روی انتخابات تأثیر بگذارد و بگوید که مثلا مقاومت حزب الله و جنبش امل اینها کسانی هستد که ممکن است برای لبنان جنگ بیاورند و هر جنگی هم بسیار ویرانگر خواهد بود.

 واقعیت این است که بیشتر این تهدید های اسرائیل جنبه عملیات روانی دارد. اسرائیل هم می داند که اگر جنگی راه بیفتاد با توجه به ۱۵۰ هزار موشکی که در اختیار حزب الله است چیزی از اسرائیل باقی نمی ماند.

طبیعتا حزب الله در سوریه حضور دارد و چنانچه حزب الله وارد عمل در سوریه نشده بود الان بایستی داعش را در سراسر لبنان می دیدیم در حالی که دخالت حزب الله در سوریه باعث شده است که لبنان امنیت داشته باشد و راه برای نفوذ تکفیری، ترور و انفجار بسته شود.

در این شرایط، در چارچوب سیاست کلی دولت لبنان اخیرا اعلام شد لبنان خودش را از مسائل منطقه کنار  می کشد و روی حزب الله فشار می آورند که دخالت در سوریه بر خلاف این قانون است. در حالی که خود کسانی که این را ادعا می کنند از طرف دیگر پول عربستان را وارد انتخابات لبنان می کنند. این اقدامات آنها با استراتژی لبنان (همان دخالت لبنان در محورهای منطقه ای) مغایر است.

 

آیا واقعا امنیت لبنان به حضور حزب الله در سوریه گره خورده بود؟

حضور حزب الله در سوریه در کنار مقاومت و ارتش سوریه باعث شد که پیروزیهای زیادی علیه جرائم های تکفیری به دست بیاید. ارتش سوریه در هفته های اخیر بعد از حلب، توانست کنترل مناطقی از دمشق و غوطه شرقی را به دست بیاورد و این مناطق را از حضور تکفیری ها پاکسازی کند، که این خودش پیروزی بسیار مهمی بود که نصیب ارتش سوریه و نیروهای مقاومت شد.

به هر صورت اقدام حزب الله و دخالت حزب الله در سوریه در کنار ارتش سوریه برای حفظ امنیت لبنان هم بود. چون اگر سوریه سقوط می کرد بر اثر توطئه های سهمگینی که ظرف هفت سال ریخته شده بود لبنان بسیار آسیب پذیر می شد و وضعیت امنیتی خوبی که در حال حاضر دارد به طور حتم اینگونه نبود.

به اعتراف تحلیلگران صهیونیست، حزب الله بعد از بحران سوریه بسیار قویتر شده است و سلاح های بیشتری در اختیار دارد  و هم تجربه جدیدی از درگیری های داخل سوریه کسب کرده است که در صورت وقوع هر جنگی در آینده، بین لبنان و اسرائیل می تواند استفاده کند.

به نظر شما حزب الله چگونه می تواند از نتایج انتخابات و چینش آینده پارلمان به نفع خود در منطقه و داخل لبنان استفاده کند؟

حزب الله به اندازه کافی کرسی هایی را به دست خواهد آورد. بیشتر از این نیاز ندارد. در حالی که امریکا و اسرائیل حزب الله را تروریست می خوانند، حزب الله می خواهد نشان دهد که یک حزب مردمی است. هم در پارلمان حضور دارد و هم در دولت لبنان، به طور حتم یکی دو وزیر از حزب الله در دولت آینده خواهد بود، بعد اینکه هم پیمانی حزب الله با جنبش امل در داخل تشیع و هم پیمانی حزب الله با جریان ملی آزاد با رهبری میشل عون در جامعه مسیحی، همپیمانی حزب الله با خیلی از جریان های سنی در طرابلس و صیدا، در کنار آن ارتباط با برخی از جریان های دروزی، به حزب الله حالت ملی داده و ائتلاف حزب الله با این نیروها در جوامع لبنان نشان می دهد یک جریان سیاسی بسیار مهم است.

از طرفی دیگر اخیرا اقای سیدحسن نصرالله عنوان کرده است که اگر ما اسلحه به دست گرفتیم و از لبنان دفاع کردیم و ارتش اسرائیل را از لبنان خارج کردیم به این دلیل بوده است که دولت لبنان اقدامی نکرده است و ما مجبور شدیم که اقدام کنیم.

نکته مهمی که نصرالله گفته است این است که ما آماده هستیم بعد از انتخابات گفتگویی را درباره استراتژی دفاعی و نظامی لبنان شروع کنیم. در این استراتژی به طور حتم همه لبنانی ها باید شرکت داشته باشند. یک معادله ای که از آن به عنوان معادله طلایی یاد می شود، یعنی ملت، ارتش و مقاومت لبنان که این معادله باید حفظ شود. همین معادله ضامن امنیت و حفظ لبنان در برابر توطئه های اسرائیل است. در این زمینه حزب الله موفق است و هیچ مشکلی ندارد به طور حتم در پارلمان آینده وضعیت بسیار خوبی خواهد داشت.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.