چالش جایزه یونسکو به زندانی مصری برای قاهره

ایرنا : سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو) اعلام کرد که دوم ماه می ( ۱۲ اردیبهشت ) جایزه آزادی مطبوعات سال ۲۰۱۸ را به یک عکاس زندانی مصر به نام «محمود ابو زید»معروف به شوکان می دهد،دولت مصر در مقابل این رویکرد یونسکو را سیاسی کاری عنوان کرد.

وزارت خارجه مصر با هشدار درباره چنین اقدامی از سوی یونسکو اعلام کرده است که شوکان به اتهام دست داشتن در فعالیت های تروریستی در زندان به سر می برد.

**محمود ابوزید کیست ؟

محمود عبدالشکور ابو زید معروف به شوکان عکاس خبری مصری است که در سال ۱۹۸۷میلادی در استان «قنا» مصر به دنیا آمده است. وی به عنوان عکاس با چندین خبرگزاری بین المللی کار کرده است و تا پیش از بازداشت یکی از ۲۰۰ عکاس خبری آژانس «دیموتکس» انگلیس بوده و بسیاری از عکس های او از تظاهرات ضد برکناری مرسی در مجله تایم، د سان، دی تسایت و بی بی سی منتشر شده است. 

محمد برادر بزرگتر شوکان می گوید او پیشتر به مدت ۶ ماه خبرنگار رونامه الاهرام بود و پس از آن به عنوان عکاس به آژانس دیموتکس انگلیس همکاری می کند.

کمیته بین المللی حمایت از روزنامه نگاران که مقر آن در نیویورک است ، در سال ۲۰۱۶میلادی نیز به شوکان جایزه ای برای تقدیر از او داده بود.

**علل بازداشت شوکان 

شوکان هنگام پوشش خبری تظاهرات میدان رابعه العدویه قاهره در اعتراض به برکناری «محمد مرسی » رئیس جمهوری پیشین مصر دستگیر شد و از ۱۷ آگوست سال ۲۰۱۳ (۲۶ مرداد ۱۳۹۲) در زندان به سر می برد.

دادستان مصر سوم ماه مارس خواستار اشد مجازات (اعدام) برای وی و ۵۱متهم دیگر در این پرونده شده بود. 

تارنمای خبری «المصریون » نوشت: اتهام های مطرح شده علیه شوکان تحریک و تشویق مردم به خشونت ، اخلال در نظم و آرامش عمومی ، تظاهرات، مقاومت برابر نیروهای دولتی، فعالیت های تروریستی و جرایم جنایی است.

وزارت خارجه مصر همچنین اتهام های او را قتل عمد، اقدام به قتل، حمله به نیروهای پلیس و مردم ،آتش زدن و از بین بردن اموال عمومی و خصوصی است.

سازمان ملل ، زندانی کردن شوکان را ظالمانه و برخلاف اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر دانست. سازمان عفو بین الملل نیز اعلام کرده است وی شکنجه شده و درمان لازم برای معالجه به دلیل التهاب کبد او صورت نگرفته است .

**یونسکو جایزه آزادی بیان سال ۲۰۱۸ را به شوکان می دهد

تارنمای خبری «البوابه » مصر نوشت: سازمان یونسکو تصمیم گرفته جایزه جهانی آزادی مطبوعات سال ۲۰۱۸ خود را با عنوان «گیلرمو کانو» به این عکاس مصری در زندان اختصاص داده است.

«ماری ریسا» رئیس کمیته داوران گفت، این جایزه به خاطر شجاعت ، مبارزه و پایبندی این عکاس به آزادی بیان به او اعطا می شود.

قرار است این جایزه ۲۵هزار دلاری دوم ماه می در مراسمی که به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات برگزار می شود ، به این عکاس مصری داده شود هر چد وی نمی تواند در این مراسم حضور یابد.

امسال کشور آفریقایی «غنا» میزبان این مراسم با عنوان موازنه قوا ؛ رسانه ها، عدالت و حاکمیت قانون است.

این جایزه به پاس خدمات گیلرمو کانو ایسازا روزنامه نگاری کلمبیایی که سال ۱۹۸۶مقابل ساختمان محل کارش ترورشد، نامگذاری شده است.

**واکنش رسمی مصر به اعطای جایزه به عکاس زندانی 

تارنمای شبکه «صدی الیلد » مصر نوشت: مصر به یونسکو درخصوص اعطای این جایزه به شوکان هشدار داده است.

وزارت خارجه مصر یکشنبه گذشته با ابراز تاسف از تصمیم یونسکو برای اعطای این جایزه به شوکان، اعلام کرد که وی متهم به انجام اعمال تروریستی و جرایم کیفری است.

سخنگوی وزارت خارجه مصر در بیانیه ای گفت، این باعث تاسف است که سازمانی با جایگاه یونسکو اقدام به بزرگداشت فردی متهم به انجام اعمال تروریستی و جرایم جنایی می کند.

وی افزود، اتهام های وارد شده به او شامل قتل عمد، شروع به قتل ، حمله به نیروهای پلیس و مردم و آتش زدن و از بین بردن اموال عمومی و خصوصی است.

وزارت خارجه مصر از نماینده دائم این کشور در یونسکو خواسته است پرونده کاملی در خصوص اتهام های این عکاس به دبیرخانه این نهاد بین المللی ارائه و تاکید کرده است این اتهام ها کیفری است و هیچ گونه انگیزه سیاسی پشت آن نیست.

سخنگوی وزارت خارجه مصر، نامزد کردن شوکان برای این جایزه را ناشی از تلاش برخی سازمان های غیر دولتی و از جمله سازمان هایی که قطر آن را اداره می کند دانست و گفت: دوحه به حمایت از گروه تروریستی اخوان المسلمین معروف است.

**پاسخ یونسکو و نهادهای حقوق بشری به قاهره 

یونسکو اعلام کرده است کمیته جهانی داوری مستقل و متشکل از چندین نفر از اهالی رسانه این عکاس مصری را برای دریافت جایزه انتخاب کرده اند.

یونسکو می گوید: این جایزه به افراد یا سازمان هایی تعلق می گیرد که نقش مهمی در دفاع از آزادی مطبوعات و تشویق به آن در جهان انجام می دهند به ویژه کسانی که برای تحقق این هدف، خطر را به جان می خرند و چنین جایزه ای به هیچ عنوان سیاسی نیست.

«محمد حامد» پژوهشگر و تحلیلگر سیاسی مصری درباره واکنش قاهره به این اقدام یونسکو گفت، هنوز اتهام های تروریستی در مورد شوکان ثابت نشده و تا زمانی که به صورت قطعی در این پرونده محکوم نشود، او همچنان بی گناه شناخته می شود.

تارنمای خبری «عربی ۲۱ »نوشت:«مجدی حمدان موسی» معاون رئیس حزب الجبهة مصر گفت که یونسکو، شوکان را شایسته تقدیر دانسته و با این کار از دولت قاهره به دلیل نوع برخورد با او انتقاد کرده است.

وی افزود:بهتر بود وزارت خارجه در امور قضایی دخالت نمی کرد .

بر اساس این گزارش، دستکم ۳۱ روزنامه نگار در مصر در زندان ها به سر می برند.

سازمان خبرنگاران بدون مرز سال ۲۰۱۷ اعلام کرد مصر از میان ۱۸۱ کشور، رتبه ۱۶۱ را در خصوص آزادی مطبوعات دارد.