نشریه نیویورکر نوشت: طی ماه گذشته، جان کری، وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحده، به طور خصوصی ‌با وزیر خارجه ایران، جواد ظریف، در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، دیدار کرد‎.‎

بر اساس اعتقاد نویسنده این گزارش رابین رایت، این زوج دیپلماتیک، بارها و بارها و به عبارتی دقیق تر بیش از هر دو دیپلمات ‌دیگری در جریان مذاکرات توافق هسته ای با یکدیگر ملاقات های آشکار و نهان داشتند.

اگرچه این دیدار خصوصی نبود و دو دیپلمات، در جریان کنفرانس مونیخ یکدیگر را ملاقات کردند، اما این موضوع ممکن است ‌واکنش و حواشی خاصی را در واشنگتن و تهران ایجاد کند‎.‎کری بی سر و صدا از ایرانی ها خواسته است که معامله هسته ای را ‌رها نکنند یا شرایط معاهده را نقض نکند. هر چند که اداره معاهده فعلا در دستان ترامپ قرار دارد . ‌

رایت در ادامه این مقاله می نویسد:‌ چند روز بعد به خاطر برگزاری کنفرانس رسمی باشگاه والدای به مسکو رفتم. در جریان این رویداد برجسته برفی، ظریف و ‌همتای روسی او لاوروف روی صندلی های چرمی سفید در کنار یکدیگر نشسته بودند. هر ۲ آن ها به طور جدی و دقیق با ‌دیپلمات ها و متخصصین از ۳۰ کشور جهان گفتگو می کردند و پس از ارائه سوالات، نوبت به بحث ها و مذاکرات ۲جانبه ‌رسید. ظریف در میان اظهارات خود گفت: «موقعیت های ایران و روسیه در بسیاری از مسائل منطقه ای بسیار نزدیک است.»

اما چگونه در عرض یک سال گذشته روابط روسیه و ایران تا این حد رشد کرده و تبدیل به یک معادله جدید شده است؟

تصمیم دونالد ترامپ برای مبارزه با توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران را می توان موضوعی دانست که هزینه های ‌ژئواستراتژیک سنگینی برای ایالات متحده به بار آورده است. در سایه رفتارهای ترامپ روابط ایران و روسیه در بخش های ‌نظامی، سیاسی و اقتصادی، نزدیک تر شده وبه یک همکاری استراتژیگ رو به رشد تبدیل شده است. ‌

ولادیمیر پوتین تلاشی بی وقفه برای احیای قدرت افسانه ای روسیه را در دستور کار خود قرار داده و در این میان ایران برای ‌روسیه حکم یک بازیکن مهم را ایفا می کند. درست از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ ایران و روسیه وجوه ‌اشتراک متعددی را ارائه کردند. این موضوع وقتی بیش از گذشته برجسته شد که تلاش های گسترده واشنگتن برای نفوذ در ‌خاورمیانه مطرح شد.

به اعتقاد یکی از همکاران سابق مرکز هاروارد بلفر؛ تا ۲ ‌سال پیش، این ایالات متحده بود که مسائل منطقه ای را حتی برای رفتار ایران طراحی می کرد، اما اکنون با گذشت زمان اکنون ‌روسیه است که به بازیگران منطقه ای خط می دهد. در واقع در دوره ای که ‌‎ ‎ایالات متحده دچار سردرگمی منطقه ای بود، روسیه ‌به سرعت خلاء قدرت را پر کرد. ‌

اما پیوندهای عمیق بین ایران و روسیه زمانی رخ داد که پوتین در ماه نوامبر برای مذاکره با رهبر ایران آیت الله سیدعلی خامنه ای ‌و رئیس جمهور این کشور، حسن روحانی به ایران سفر کرد. به گفته رسانه های ایران، آیت الله خامنه ای به پوتین گفت: ‌‌«همکاری ما می تواند آمریکا را منزوی کند.»

پوتین نیز در مقابل، همکاری مشترک روسیه و ایران را «بسیار سازنده» خواند‎.‎ پوتین و رهبر ایران بیش از یک ساعت که ‌زمانی نسبتا غیرمعمول بود با یکدیگر گفتگو کردند. این گفتگو به صورت ۲ نفری و تنها با حضور مترجمان انجام شد . مهم ترین ‌بخش سخنان پوتین پس از این جلسه را می توان این جمله دانست: «من به ایران خیانت نخواهم کرد.»

این گفتگو ها درست ۳ هفته پس از آن رخ داد که دونالد ترامپ اعلام کرد قصد ندارد بار دیگر متن معاهده هسته ای را تایید کند. ‌این در حالی است که هر ۹۰ روز یکبار، مهلت امضای این توافق نامه به سر می رسد.‌

در واقع پیام پوتین به تهران این بود که شما می توانید به من اعتماد کنید و من با آمریکایی ها همکاری نمی‌کنم.

در ماه های گذشته همکاری های نظامی میان ایران و روسیه افزایش یافته است.

تصمیم ترامپ می تواند یک گام برای دور شدن از توافقی باشد که کری و ظریف در کنار ۶ قدرت جهانی برای به ثمر رسیدن آن ‌تلاش کرده اند. ترامپ صراحتا در یکی از سخنرانی های خود گفت: ما در مسیری که نتیجه آن از پیش مشخص است قرار نمی ‌گیریم ؛ هرج و مرج بیشتر، خشونت بیشتر و در نهایت شکست توافق هسته ای ایران.

پس از توافق هسته ای پوتین نگرانی همکاری هسته ای ایران و آمریکا بود و منافعی در این کار داشت که با اتفاقات سوریه همزمان شد. از آن زمان اوضاع تغییر کرده و روسیه به یکی از مهمترین کشورهای همکاری کننده با ایران تبدیل شده و حتی اخیرا قطعنامه ضدایرانی شئورای امنیت درباره یمن را هم وتو کرد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.