یک سال از درگذشت آیت الله «اکبرهاشمی رفسنجانی» کهنه سیاست ورز و بزرگ سیاستمدار روزهای سخت انقلاب می گذرد و امروز بیش از هر زمان دیگری جای خالی او در عرصه های مختلف سیاست خارجی و داخلی احساس می شود.

از همان روزهای نخست خیزش انقلابی مردم علیه رژیم شاهنشاهی، نام آیت الله هاشمی در کنار نام بنیانگذار انقلاب اسلامی به عنوان پیش قراولان و رهبران قیام به کرات شنیده می شد. این همگامی در سال های پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی حفظ شد و پس از رحلت امام، به همراهی با رهبر انقلاب منتقل شد.

هاشمی در این سال ها وجوه مختلف کنشگری سیاسی خود را با شاخص و محک منافع ملی و مصالح کشور تنظیم می کرد. چه بسیار مواردی که از حق، آبرو و جان و مال خود گذشت تا نهال انقلاب جان بگیرد و تنومند شود. در این مسیر هوشمندی، فراست ذاتی و مشی سیاسی میانه روی او، حیات سیاسی درخشانی را برای او رقم زد چنانکه در جای جای تاریخ انقلاب اسلامی و در بزنگاه های تاریخی مهم، تاثیر مثبت سیاست ورزی او به ثبت رسیده است. 

ریاست سه دوره نخست مجلس شورای اسلامی و تدبیر اموری چون حل و فصل مساله گروگان های آمریکایی، رای به عدم کفایت سیاسی «ابوالحسن بنی صدر» رییس جمهوری وقت و تصمیم گیری در مورد مسایل کشوری گرفتار در آتش جنگ تحمیلی خود کارنامه ای موفق از عملکرد هاشمی در مقام ریاست مجلس برجای گذاشت. 

او در دوران ریاست جمهوری خود از ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ هم به عنوان متفکری توسعه گرا توانست با پیشبرد سیاست های مبتنی بر سازندگی، غبار جنگ را از چهره کشور زدوده و با احیا و تقویت زیرساخت های اقتصادی ایران اسلامی را در مسیر توسعه و پیشرفت قرار دهد. 

رویکرد و رفتار اعتدالی هاشمی طی سال های پس از انقلاب در هر نقش و جایگاهی (از ریاست مجلس، ریاست جمهوری، ریاست مجلس خبرگان تا ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و ...) از او چهره ای معتدل و فراجناحی ساخت که در تندباد حوادث خدشه ای به آن وارد نشد، هرچند برخی جریان های سیاسی تلاش کردند در دوره هایی هاشمی را به خود نسبت دهند.

بصیرت، صبوری، متانت و اعتدال هاشمی از مرحوم هاشمی شخصیت سیاسی تاثیرگذاری ساخته بود که از سویی مورد اعتماد مردم و از سوی دیگر مورد وثوق حاکمیت. او حلقه واسط میان مردم و نظام بود؛ حلقه ای که در بزنگاه های حساس و نقاط عطف تاریخ انقلاب پیوند میان مردم و نظام را حفظ کرد.

هاشمی را همچنین می توان حلقه ارتباطی میان جریان های مرسوم سیاسی در کشور طی سال های گذشته دانست. او با مشی میانه رو خود و پذیرش اصل وجود نگرش های مختلف و لازم دانستن آن برای پویایی و سلامت سیاسی جامعه، تلاش می کرد همه را به سوی حفظ وحدت و پایبندی به اصول انقلاب و نظام دعوت کند. 

هاشمی امروز در میان ما نیست و با توجه به شرایط کنونی کشور فقدان او بیش از پیش احساس می شود. تب اعتراضات خیابانی اخیر که در مواردی با ورود عناصر مشکوک به اغتشاش کشیده شد فرونشسته اما پیامدهای روانی آن هنوز جامعه، جریان های سیاسی و نظام را آزار می دهد. امروز درد جامعه سیاسی، درمانگری به شیوه هاشمی را می طلبد؛ درمانی که بار دیگر اعتماد میان مردم و نظام را احیا کند و همه را زیر یک پرچم گرد آورد.

افزون بر عرصه سیاست داخلی، این روزها فقدان آیت الله در عرصه سیاست خارجی هم بار دیگر عمیقا احساس می شود. هاشمی سال های مدیدی عرصه سیاست خارجی به ویژه سیاست منطقه ای کشورمان را با سرانگشت تدبیر، به بهترین شکل ممکن مدیریت کرد. آگاهی از مناسبات جهانی، منطقه ای و ملی، عملگرایی و تنش زدایی هاشمی، سرسخت ترین دشمنان و رقیبان جمهوری اسلامی ایران را به رفتاری ترغیب می کرد که منافع ملی کشورمان تامین شود. 

با الگوی سیاست ورزی هاشمی، امید بیشتری برای بهبود روابط ایران و عربستان که در سال های گذشته به ویژه به خاطر رویکرد رهبران جدید ریاض و همسویی بیشتر آنان با آمریکا و رژیم صهیونیستی رو به افول گذاشته، به وجود می آید.

هاشمی دیگر در میان ما نیست، ولی میراث او همچنان پابرجا است. به کار بستن عناصر آگاهی، میانه روی، تحمل دیگری و عملگرایی حول محور منافع ملی، با حفظ وحدت و یکپارچگی، خواسته های مردم و مصالح نظام را تامین خواهد کرد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.