تاریخ درمانگر دردهای امروز

ظریف ضمن ابراز خرسندی از حضور در این برنامه و تشکر از همکارانش در مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌الملل به جهت ابتکار برگزاری این برنامه، نکاتی را در اهمیت برگزاری این همایش یادآور شد. وی گفت: «آنچه اهمیت تشکیل چنین نشستی را در شرایط امروز دوچندان می‌سازد، هم به دلیل نقش تاثیرگذاری است که ایران به‌عنوان میراث‌دار تمدنی کهن و تاریخ‌ساز و کنشگری همواره فعال در روابط بین‌الملل، در تحولات منطقه‎‌ای و جهانی ایفا می‌کند و هم از آن روی که ما در آستانه دویست سالگی تاسیس نهاد دیپلماسی و تشکیل وزارت امورخارجه در تاریخ معاصر ایران قرار داریم.»

وی در ادامه به سابقه طولانی ارتباط ایران با دیگر ملل جهان اشاره کرد و به لزوم بازخوانی این سابقه با بهره‌گیری از تاریخ پرداخت و افزود: «ما به مطالعه تاریخ خود و نحوه ارتباط و تعامل با دیگران در گذشته نیازمندیم چون ملتی هستیم که در کوره تاریخ آبدیده شده و زندگی و سرنوشت امروز ما در گرو فهم دقیق حوادث و اتفاقاتی است که در گذشته‌ای پر فراز و نشیب شکل گرفته است و با تاریخ پیوندی ناگسستنی دارد. ما از مطالعه و فهم تاریخ گذشته خود به‌ویژه تاریخ روابط خارجی به دنبال افزایش آگاهی‌ها و حساسیت‌های تاریخی و بهره‌گیری از آن برای ایجاد پیوند بین گذشته و امروز و بین نظریه تاریخی و سیاست خارجی در حوزه عمل هستیم. اگر بپذیریم که امروز ما ریشه در دیروز دارد و ما بر دوش پیشینیان خود ایستاده‌ایم؛ برای اداره‌ امروز کشور که اداره روابط خارجی هم جزئی از آن است، نیاز به دانستن گذشته‌ خویش داریم. البته باید توجه داشت که مطالعه تاریخ برای ما به معنی توقف در گذشته و افتخار صرف به داشته‌های تمدنی‌مان نیست. تاریخ و ارزش‌های تمدنی برگرفته از آن برای ملتی کهن مثل ایران باید برای درمان دردهای امروز جامعه خود و دیگر جوامع انسانی به‌کار گرفته شود، بنابراین تاریخ برای درس گرفتن و بهتر زیستن است.»

وزیر امورخارجه کشورمان همچنین با اشاره به قرار گرفتن ایران در میانه تعاملات شرق و غرب عالم، این کشور را مرکزی برای تبادل و تضارب آرا و اندیشه‌ها و همزیستی و تعامل اقوام و مذاهب مختلف در حوزه‌های شرقی و غربی تمدن ایرانی- اسلامی دانست که تلفیق آنها با اندیشه اعتدال‌گرایانه و اشراقی ایرانی و ارزش‌های برگرفته از تمدن اسلامی، افکار و اندیشه‌های نوین و سازنده‌ای به منطقه و جهان عرضه کرده است.  ظریف ادامه داد: «ایران امروز کشوری فعال و تاثیرگذار در مسائل منطقه‌ای و جهانی و خود یکی از کنشگران مهم روابط بین‌الملل است. تجربه تاریخی مشترک ما و همسایگانمان نشان می‌دهد که ایران در قرون گذشته نیز بر شکل‌گیری تحولات منطقه و جهان اثرگذار بوده است.

حال اگر بپذیریم که یکی از ابزارهای مهم برای افزایش سطح همبستگی و هم‌پیوندی مردمان واقع در مناطق به‌هم پیوسته جغرافیایی در دنیای امروز، ایجاد زمینه مناسب برای تقویت تبادلات فرهنگی و تمدنی است، مطالعه تاریخ ایران زمین و چگونگی داد و ستدهای فرهنگی آن با مناطق پیرامونی به ما کمک می‌کند تا سوابق این تعاملات را بیشتر و بهتر بدانیم و بر بستر آن بنایی مستحکم برای ارتباطات امروز بنا نهیم.» ظریف در پایان ابراز امیدواری کرد که «اولین همایش تاریخی روابط‌خارجی ایران بتواند بستر مناسبی را برای تبادل‌نظر اندیشمندان این رشته در یک فضای علمی فراهم کند، به‌طوری که دستگاه دیپلماسی بتواند از نتیجه مباحث، نظرات و گفت‌وگوها در جهت پیشبرد هرچه بهتر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران و ثبات و امنیت منطقه و جهان بهره‌برداری کند.»