استراتژی آمریکا برای تغییر رژیم در ایران
تحولات اخیر در داخل ایران باعث شد موضوع تنش بین ایران و عربستان بیش از گذشته مطرح شده و نمود پیدا کند. در این باره علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، عربستان را مسبب ناآرامی های داخلی ایران عنوان کرد. همچنین مسئولین دیگر از دشمنان ایران از جمله امریکا و اسرائیل و کمک آنها به معاندین داخلی در به خشونت کشیده شدن اعتراضات سخن گفتند. آیا می توان گفت نا آرامی های اخیر ریشه خارجی دارد؟ چرا عربستان به عنوان این موضوع مطرح می شود؟
در این باره با ابراهیم فراهانی کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.
در رابطه با اعتراضات اخیر داخلی ارزیابی شما از موج سواری دیگر کشور هابخصوص عربستان چگونه است؟ می توان برای سخنان آقای شمخانی در این باره وجه تسمیه ای آورد؟
در مورد این تحولات اخیر؛ به نظر من اسم این را نمی‌شود مثل وقایع سال های 78 و 88 جنبش اجتماعی بگذاریم، . این یک شورش است . بخاطر تفاوت‌هایی که شورش با جنبش دارد. معمولا جنبش مدیریت دارد، رهبر دارد، اما این پراکندگی‌اش باعث می‌شود که این ناآرامی‌های اخیر را ما شورش بنامیم. این شورش چند ویژگی دارد. اولا مشکلات اقتصادی و افزایش فقر همزمان در دو طبقه متوسط و فرودست اتفاق افتاده است. مورد بعدی این است که اعتماد عمومی و سرمایه‌گذاری اجتماعی در ایران بسیار کاهش پیدا کرده است. نکته سوم که می‌تواند از همه مهم‌تر باشد، قدرت غیرقابل باور شبکه‌های اجتماعی برای هیجان‌دادن و تشدید این شورش اجتماعی است . با توجه به این‌که رسانه‌های رسمی و ملی کشور ایران نتوانستند اعتماد مردم را جلب کنند، یک شیفت پارادایمی از مردم به سمت شبکه‌های اجتماعی انجام گرفته، در صورتی که ما این مورد را در ماهواره‌ها داشتیم، اما این شیفت شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان تشدیدکننده و لیدری که از خارج از کشور رهبری می‌کند و مقاصدش بسیار خطرناک است و باید کاملا مدیریت شود. در مورد عربستان، آمریکا و اسرائیل؛ ما با سه کشوری روبرو هستیم که به دنبال ساقط‌کردن نظام جمهوری اسلامی هستند .عربستان موضع رسمی نگرفته و بیشتر تحرکات توییتری بوده و کسانی که توانسته‌اند با این شورش اجتماعی همراهی کنند و آن را ترند کنند. در مورد این سه کشور باید گفت که این‌ها جریا‌ن‌ساز این شورش‌ها نیستند، بلکه حمایت‌کننده هستند .حمایتشان هم در جهت تغییر رژیم ایران است؛ البته به‌عنوان کسی که اطلاعات محرمانه در اختیار ندارد، معتقدم این کشورها تاثیر زیادی در ایران ندارند. عربستان را شما لحاظ کنید، به خاطر این‌که ما شیعه هستیم و اکثریت کشور شیعه است، معمولا عربستان نتوانسته آنقدری در کشور ایران نفوذ کند. در مورد امریکا؛ در زمان اوباما ما برای اولین بار که برجام امضا شد، استراتژی جدیدی از اوباما دیدیم به‌نام تغییر رفتار. تا قبل از اوباما که برجام را امضا کنیم، همان تغییر رژیم بود، اما بعد از اوباما، او دنبال تغییر رفتار بود اما با آمدن ترامپ باز این تغییر رژیم بولد شد و در دستور کار آمریکا قرار گرفت .می‌بینیم در راهبرد جدید ترامپ این مسئله بسیار برجسته است و ایران را دشمن شماره یک خود خطاب کرده و برای ساقط کردن رژیم جمهوری اسلامی برنامه‌ریزی کرده است. از هر شورشی و هر جنبشی که در ایران باشد، حمایت می‌کند.
به نظرتان این حمایت چقدر موثر است؟
به نظر من که اطلاعات محرمانه ندارم به‌عنوان کسی که جامعه و احوال مردم را رصد می کند، آنقدری نیست که بخواهد قدرت‌نمایی کند. بیشتر این مشکلات در خود اجتماع است؛ ما شاهد این هستیم که یک ورشکستگی اقتصادی شکل گرفته است. یعنی بانک‌های یک کشور و صندوق‌های بازنشستگی به‌عنوان نماد اقتصاد یک کشور هستند و شما وضعیت بحرانی این صندوق‌ها و موسسات مالی را اگر نگاه کنید، دیگر چهره عریان اقتصاد بیمار ما را نشان می‌دهد و کسی نمی‌تواند این چهره اقتصاد بیماری که سرطانش به مرحله خطرناکی رسیده، را پنهان کند.
سخنان آقای شمخانی را چطور برآورد می کنید؟
در مورد سخنرانی آقای شمخانی هم همانطور که عرض کردم، ایشان حتما یک اطلاعات محرمانه‌ای دارند. من معتقدم جامعه مدنی بین مردم و حکومت قرار می‌گیرد و حرف مردم را به روشی مسالمت‌آمیز به دولت یا حاکمیت یا هر کسی که قدرت دارد، در هرم قدرت منتقل می‌کند. اما این جامعه مدنی در ایران تقریبا وجود ندارد. جامعه مدنی شامل NGOها، شامل سندیکاها و شامل احزاب هستند. همه این‌ها تقریبا اگر هم وجود دارند، بیشتر فصلی هستند. مثلا احزاب، احزاب فصلی هستند که برای زمان انتخابات یا برخی مناسبت ها کارشان را انجام می‌دهند. سندیکاها حاکمیتی هستند. NGOهایی که قرار بود به‌عنوان سمن شکل بگیرد و در هر حوزه‌ای فعال باشند کارایی لازم را ندارند و ما فقط اسم این‌ها را داریم.
از لحاظ بین المللی امریکا می تواند فضایی علیه ایران ایجاد کند؟
دیدیم که تقاضای خانم نیکی هیلی در شورای امنیت علیه ایران رد شد . همانطور که می‌بینیم، بیانیه کشورهای اروپایی مخصوصا اتحادیه اروپا، بیانیه مسالمت‌آمیز و بیشتر توصیه‌ای بود. تنها همین سه تا کشور و کشور کانادا بیانیه تندی داشتند و این شورش‌ها باعث می‌شود تنها اگر بخواهند کاری کنند، در خود آمریکا شاید تحریم جدیدی بر ضد جمهوری اسلامی در کنگره آمریکا تصویب شود، به‌عنوان آن موضوعی که باید برایش تعریف کنند، که حقوق بشر است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر