همه چیز دربارۀ به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی
بی بی سی، ترامپ در حالی که مایک پنس، معاونش او را همراهی می‌کرد با اشاره به مصوبه کنگره این کشور در سال ۱۹۹۵ برای انتقال سفارت ایالات متحده از تل آویو به بیت‌المقدس، تاکید کرد که "زمان اجرایی کردن آن مصوبه مدت‌ها بود که به تاخیر افتاده بود".
ترامپ رسما دستور انتقال سفارت این کشور از تل آویو به بیت‌المقدس را صادر کرد اما گفت ایالات متحده همچنان به راه حل ایجاد دو کشور مستقل پایبند خواهد ماند.
رئیس‌جمهور آمریکا پس از این سخنرانی ۱۱ دقیقه‌ای سند رسمی مربوط به این تصمیم را در برابر دوربین‌ها امضاء کرد.
تنها چند دقیقه پس از اعلام رسمی این تصمیم ترامپ، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای گفت: "از لحظه اول بر عهده گرفتن دبیر کلی سازمان ملل متحد، مخالفتم را با هرگونه تصمیم یک جانبه که مساله صلح میان اسرائیل و فلسطینیان را به خطر بیندازد اعلام داشته‌ام."
"اکنون در این لحظه التهاب‌آور، یک بار دیگر می خواهم تاکید کنم که هیچ راه حلی به غیر از تشکیل دو کشور مستقل وجود ندارد. راه حل جایگزینی وجود ندارد."
دبیرکل سازمان ملل متحد همچنین تاکید کرده است: "موضوع بیت‌المقدس آخرین موضوعی است که باید در جریان مذاکرات میان دو طرف طرح شود و هرگونه تصمیمی درباره آن باید با مشارکت و مداخله شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل متحد و قطع‌نامه مصوب این نهاد صورت گیرد."
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که هم در واکنشی فوری ضمن تشکر از "سخنان شجاعانه" رئیس جمهوری آمریکا از این تصمیم او قدردانی کرده اما همچنان تاکید کرده است که این تصمیم "هیچ تغییری در وضعیت اماکن مذهبی در بیت‌المقدس" به وجود نخواهد آورد.
این در حالی است که بنیامین نتانیاهو در چند روز گذشته موضع علنی درباره تصمیم ترامپ نگرفته بود.
ترامپ در حالی ظهر چهارشنبه (۶ دسامبر - ۱۵ آذر) این تصمیم را اعلام کرد که در چند روز گذشته بسیاری از رهبران و شخصیت‌های جهان نسبت به عواقب این اقدام هشدار داده بودند.
ساعتی پیش از سخنرانی ترامپ، پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان در سخنانی بیت‌المقدس را "شهری منحصر به فرد، مقدس برای یهودیان، مسیحیان و مسلمانان" خواند و خواستار آن شد که موقعیت این شهر طبق مصوبات سازمان ملل متحد و قوانین بین‌المللی تعیین شود.
سازمان ملل متحد با توجه به آخرین معاهده صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها (۱۹۹۳ اسلو) بخش شرقی بیت‌المقدس را از اراضی اشغالی فلسطینیان می‌داند و ساخت و سازهای اسرائیل در این مناطق را غیرقانونی می‌شمارد.
با وجود اعلام رسمی تصمیم آمریکا برای انتقال سفارتش به بیت‌المقدس، ناظران می‌گویند که عملی کردن این تصمیم با توجه به زمان لازم برای ساخت ساختمان سفارت جدید، عملا افتتاح این سفارتخانه را به چند سال بعد و حتی پس از دوره فعلی ریاست‌جمهوری ترامپ موکول خواهد کرد.
در همین حال، صبح چهارشنبه، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا در برابر خبرنگاران تلویحا اشاره کرد که وزارت خارجه تحت امر او نقش محوری در این تصمیم‌گیری نداشته است.
او ضمن حمایت از این تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: "از لحظه ورود دولت جدید به کاخ‌سفید یک تیم ویژه مجدانه روی این مسئله کار کرده است. آنها با اعتقاد جدی به صلح خاورمیانه در تلاشند که رویکرد جدیدی برای برون رفت از بن بست موجود ایجاد کنند و من را هم در جریان کار خود قرار داده‌اند..."
برخی از تحلیل‌گران سیاسی در رسانه‌های آمریکا، این سخنان وزیر خارجه را فاصله گرفتن او از تصمیم انتقال سفارت ایالات متحده به بیت‌المقدس تفسیر کردهاند.
از زمان تشکیل کشور اسرائیل، بخش غربی بیت‌المقدس در اختیار این کشور قرار گرفت در حالی که بخش شرقی، که شامل اکثر اماکن مذهبی مقدس برای یهودیان، مسیحیان و مسسلمانان است، تحت مدیریت اردن قرار گرفت و همچنان تولیت این اماکن تحت نظر پادشاه اردن است.
بخش شرقی بیت‌المقدس همراه با اراضی کرانه باختری رود اردن در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ به تصرف اسرائیل درآمد، اما سازمان ملل متحد این بخش از شهر را هم مصداق تعریف اراضی اشغالی می‌داند و دخل و تصرف اسرائیل از جمله ایجاد شهرک های یهودی‌نشین در این بخش از شهر را از لحاظ حقوق بین‌الملل غیرقانونی اعلام کرده است.
آینده گفتگوهای صلح فلسطین در سایه انتقال احتمالی سفارت آمریکا به بیت‌المقدس
سفارت اکثر کشورهایی که با اسرائیل رابطه سیاسی دارند در تل‌‌آویو واقع است هر چند برخی از کشورها در بیت‌المقدس کنسولگری تأسیس کردهاند.
تصمیم اولیه برای انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس در سال ۱۹۹۵ و در کنگره آمریکا به تصویب رسید، اما از آن زمان تا امروز همه روسای‌جمهور این کشور با وجود اینکه در جریان انتخابات قول عملی کردن این مصوبه را داده بودند، به بهانه "بحران خاورمیانه و حساسیت آن" و تاثیری که می‌توانسته بر "امنیت ملی آمریکا" داشته باشد، پس از ورود به کاخ‌سفید از به اجرا گذاشتن این مصوبه طفره رفته‌اند.
اما دونالد ترامپ که انتقال سفارت کشورش به بیت‌المقدس را به جامعه قدرتمند یهودیان در آمریکا وعده داده بود، بارها از وفا کردن به عهدش سخن گفته و از همان روزهای نخست ورود به کاخ‌سفید جراد کوشنر، مشاور ارشد ویژه و داماد خودش را مأمور پیگیری مسائل مربوط به صلح خاورمیانه کرده بود.
با وجود مخالفت‌های جهانی با این تصمیم، مقام‌های آمریکایی در توجیه تصمیم ترامپ می‌گویند که شناسایی بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل یک واقعیت عینی را مورد شناسایی قرار می‌دهد زیرا نهادهای حکومتی اسرائیل عملا در این شهر مستقر هستند.
گفته می شود جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ویژه ترامپ رهبری تلاش های کاخ‌سفید برای مداخله در بحران خاورمیانه را بر عهده داشته است.
واکنش‌های جهانی به تصمیم آمریکا
در چند روز گذشته و هم‌زمان با بالاگرفتن گمانه‌زنی‌ها درباره اعلام رسمی تصمیم ترامپ برای انتقال سفارت کشورش به بیت‌المقدس، موجی از مخالفت‌ها از سوی رهبران و چهره‌های جهانی به راه افتاد.
ترزا می، نخست وزیر بریتانیا گفت که در نظر دارد در این مورد با ترامپ صحبت کند. وی تأکید کرد: "موقعیت بیت‌المقدس باید در جریان مذاکرات منجر به صلح بین اسرائیل و فلسطینیان تعیین شود."
چین نسبت به نقش احتمالی این تصمیم بر وقوع خشونت و تنش‌های تازه در خاورمیانه هشدار داده است.
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران نیز گفت: "این که دشمنان ادعا می‌کنند می‌خواهند قدس را پایتخت فلسطین اشغالی اعلام کنند، از عجز و ناتوانی آن‌هاست. در مسئله فلسطین دستشان بسته است و نمی‌توانند اهدافشان را پیش ببرند."
کشورهای عرب از این تصمیم انتقاد شدید کردهاند و گفته می‌شود که ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی در تماس تلفنی با رئیس‌جمهوری آمریکا مخالفت و نگرانی عمیق خود را در این زمینه ابراز کرده است. وی هشدار داده است که چنین تصمیمی می‌تواند باعث افزایش تنش و تقویت موضع گروه‌های افراطگرا در منطقه شود.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا گفته که "نگران" است او به طور یک جانبه بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد. مکرون گفته هر تصمیمی در مورد موقعیت این شهر باید "در چارچوب مذاکرات میان اسرائیلی ها و فلسطینی ها باشد."
محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نسبت به "پیامدهای خطرناک چنین تصمیمی برای فرآیند صلح، امنیت و ثبات منطقه و جهان" اخطار داده است.
ملک عبدالله، پادشاه اردن که تولیت اماکن مذهبی در بیت‌المقدس را همچنان بر عهده دارد، گفته این تصمیم "تلاش‌ها برای از سر گرفتن فرآیند صلح" را تضعیف خواهد کرد و باعث تحریک مسلمانان خواهد شد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه اخطار داده انتقال سفارت آمریکا از تل آویو "خط قرمز مسلمانان" است و در صورت شناسایی بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی آمریکا، کشورش ممکن است تا سر حد قطع روابط با اسرائیل واکنش نشان دهد.
اسماعیل هنیه رهبر گروه اسلام‌گرای حماس که غزه در کنترل آن است گفته جابجایی سفارت و به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسرائیل به معنی "عبور از همه خطوط قرمز" خواهد بود.
اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب هم نگرانی خود را ابراز کرده اند.
عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور مصر ترامپ را ترغیب کرد "وضعیت در منطقه را پیچیده تر نکند."
فلسطینیان در بخش قدیمی بیت‌المقدس سخنان ترامپ را دنبال کردند. آنها گفته‌اند خود را برای اعتراض گسترده در برابر این تصمیم آماده می کنند
در برابر این واکنش‌ها، مقام‌های دولت اسرائیل با استقبال از این تصمیم گفته‌اند خود را آماده رویارویی با تبعات آن کردهاند.
اسرائیل کاتز وزیر اطلاعات اسرائیل به رادیو ارتش این کشور گفته برای "همه گزینه ها آماده می‌شود" از جمله برای رویارویی بروز خشونت.
نفتالی بنت، وزیر آموزش و پراکندگی جمعیتی اسرائیل که دیروز در واکنش به سخنان اردوغان سخن می‌گفت، تاکید کرد: "همیشه کسانی خواهند بود که مخالفت می‌کنند، اما در نهایت، بهتر این است که ما به فکر یکپارچه کردن بیت‌المقدس باشیم تا همدلی با آقای اردوغان."
با وجود این، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که بارها از روابط قوی خود با دولت ترامپ سخن گفته، در چند روز اخیر اظهار نظر علنی در این رابطه نکرده است.
در همین حال روز چهارشنبه از بیت‌المقدس گزارش شد که تدابیر امنیتی در مناطق غربی و شرقی این شهر افزایش یافته و سکنه واکنش‌های متفاوتی به این تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا نشان داده‌اند.
در حالی که اسرائیلی‌های مقیم غرب بیت‌المقدس با خشنودی از عملی شدن این تصمیم قدیمی کنگره امریکا، خود را برای جشن و پایکوبی آماده می‌کنند، فلسطینیان ساکن بیت المقدس نسبت به آغاز مجدد درگیری‌ها میان معترضان به این تصمیم و نیروهای امنیتی و انتظامی اسرائیل ابراز نگرانی کردهاند
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر