شوک شکست خانم صدراعظم در آلمان و اروپا

نتایج انتخابات پارلمانی سپتامبر ۲۰۱۷ به همان اندازه که یک پیروزی برای حزب محافظه‌کار مرکل به شمار می‌رفت، شکست مفتضحانه‌ای هم بود. سوسیال دموکرات‌ها هم که از ۲۰۱۳ شریک کوچکی در "ائتلاف بزرگ" بودند، پس از آنکه متحمل بدترین نتایج انتخاباتی از زمان جنگ جهانی دوم شدند، ترجیح دادند تا دیگر وارد ائتلاف نشوند و به یک حزب اپوزیسیون در پارلمان تبدیل شوند. از همانجا هم پستی و بلندی‌های پیش روی چهارمین دور صدراعظمی مرکل آغاز شد.

به گزارش ایسنا، سرانجام با گذشت دو ماه مذاکرات ائتلافی یکشنبه شب بی‌نتیجه به پایان رسید و حزب اصلی چپ‌میانه آلمان تاکید کرد طرفین از تشکیل دولت جدید بازماندند و کشور وارد مرحله دشواری شده است. در واقع شکست مذاکرات را نمی‌توان به گردن کسی جز مرکل انداخت. چهار هفته مذاکره برای تشکیل ائتلافی موسوم به "جامائیکا" میان بلوک اتحاد مرکل، دموکرات‌های آزاد دوستدار اقتصاد و سبزهای سنتی با گرایش‌های چپ ناکام ماند و دموکرات‌های آزاد، اختلافات سازش‌ناپذیر و مرکل مساله مهاجرت را مانع اصلی در روند توافق دانستند و همین شکست، پایان عمر سیاسی مرکل را نزدیک‌تر کرده است.

 

آلمان اما اکنون با یک دوره طولانی نزاع و بلاتکلیفی سیاسی روبرو می‌شود و مسیر برگزاری انتخاباتی جدید هم چندان ساده نخواهد بود. بسیاری نگرانند که یک رای‌گیری جدید بیش از پیش حزب راست‌افراطی "آلترناتیو برای آلمان" را که در جریان انتخابات ۲۴ سپتامبر توانست با کسب ۱۳ درصد رای به پارلمان راه یابد، تقویت کند. رهبران این حزب هم از مدت‌ها پیش از شکست مذاکرات خواستار برگزاری مجدد انتخابات شده بودند. با این وجود، نظرسنجی‌های کنونی نسبت به سپتامبر تغییر خاصی نشان نمی‌دهند و مشخص نیست که تحولات اخیر هم چه تاثیری بر میزان محبوبیت احزاب بگذارد.

 

با وجود مداخله فرانک والتر اشتاینمایر، رئیس‌جمهوری آلمان و درخواست او برای از سرگیری مذاکرات، باز هم این بالاتکلیفی ادامه دارد تا خانم صدراعظم تصمیم بگیرد. همچنین حرکت مرکل به سمت حزب سوسیال دموکراتیک آلمان به ریاست مارتین شولتس که علنا خود را کنار کشیده است، محتمل است. گرچه اشتاینمایر تاکید دارد احزاب تشکیل یک دولت را به مردم بدهکارند اما مرکل که ۱۲ سال روی کار بوده است، برگزاری انتخابات تازه و ریاست با اکثریت را در اولویت قرار داده است.

 

این بحران سیاسی بدترین در نوع خود طی ۶۸ سال تاریخ آلمان پس از دموکراسی پسا جنگ جهانی دوم است. نتایج نظرسنجی‌ها هم نشان می‌دهد که تکرار انتخابات باز هم منجر به تشکیل پارلمان متزلزل مشابهی می‌شود. این شکست آنقدر در تاریخ پسا جنگ آلمان بی‌سابقه بود که نشریه اشپیگل آن را به شوک انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رهبر آمریکا و رای بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا تشبیه کرد.

 

ناکامی مرکل حتی برای اروپا هم بدترین اتفاق می‌تواند باشد چرا که او توانست منطقه یورو را متحد نگه دارد، در دوره تنگنای اروپا در مقابل تحریکات روسیه مقاومت کند و یک دفاع جمعی از همبستگی اتحادیه اروپا علیه قیام پوپولیست‌ها از بریتانیا گرفته تا لهستان و ایتالیا را رهبری کند.