«دنیای اقتصاد» روند گروه فرآورده‌های نفتی را بررسی می‌کند
خروج پالایشگاهی‌ها از روند اصلاح
نرخ تسعیر ارز موجب شد شرکت‌های پالایشگاهی با تعدیل مثبت میزان بازدهی سهام خود را افزایش دهند.از سوی دیگر رکود بازارهای جهانی به واسطه کرونا نتوانست مانع مهمی در برابر فعالیت این شرکت‌ها شود. ۶ نماد مهم این گروه در روزهای اخیر پس از توقف کوتاه به روند رشد خود بازگشتند. اگرچه شرکت‌های پالایشگاهی به منظور توسعه خود نیاز به سرمایه و تکنولوژی جدید و تغییر ترکیب محصولات خود هستند اما به نظر می‌رسد در بازار سهام این عوامل نتوانسته آنها را تحت شعاع قرار دهد. رشد شاخص فرآورده‌های نفتی در حالی صورت گرفته که مدت چند سال در دوره اصلاحی قرار داشتند و حالا نماد‌های اثرگذار این صنعت به سمت پیشروی به سقف‌های تازه‌اند. این روند به نحوی است که احتمال ادامه روند حرکت صعودی این شاخص را بیشتر کرده است.
فرآورده‌های نفتی در سه سناریو
شکور علیشاهی
تحلیلگر بازار سرمایه
در چهار هفته گذشته شاخص فرآورده‌های نفتی با 78/ 20 درصد افزایش از عدد 3 میلیون و 197 هزار و 609 واحد به عدد 3 میلیون و 861 هزار و 931 واحد رسید.
با توجه به موقعیت قرار گرفتن سه میانگین متحرک 25، 90 و 150 روزه نسبت به یکدیگر و حضور عدد شاخص در بالای میانگین متحرک 25 روزه، روند فعلی این شاخص صعودی قوی برآورد می‌شود. برخی ازشاخص‌های تکنیکال در حالت استاندارد در منطقه اشباع خرید هستند. منطقه اشباع خرید به منطقه‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها بعد از یک صعود تقریبا بی‌وقفه به آن می‌رسند. روند نزولی کوتاه‌مدت در 10 روز کاری قبل و در عدد 2 میلیون و 760 هزار واحد به سمت بالا شکسته شده است. حجم معاملات در زمان شکست تقریبا زیاد بود. (حدود 40 درصد بیشتر از میانگین حجم معاملات) روند تایید شده کوتاه‌مدت، صعودی قوی است که از 10 روز کاری قبل و در عدد 2 میلیون و 850 هزار واحد آغاز شده است. روند تایید شده میان‌مدت، صعودی بسیار قوی است که از 39 روز کاری قبل و در عدد یک میلیون و 650 هزار واحد آغاز شده و آخرین تایید آن در 12 روز کاری قبل و در عدد 2 میلیون و 750 هزار واحد است. روند تایید شده بلندمدت، صعودی بسیار قوی است که از 300 روز کاری قبل و در عدد 655 هزار واحد آغاز شده و آخرین تایید آن در 53 روز کاری قبل و در عدد یک میلیون و 458 هزار واحد است.
بررسی حمایت و مقاومت
اولین محدوده حمایتی برآورد شده، در محدوده 3 میلیون و 650 هزار واحد قرار دارد. دومین محدوده حمایتی برآورد شده، در محدوده 3 میلیون و 275 هزار واحد قرار دارد. این محدوده در 5 روز کاری قبل به سمت بالا شکسته شده است. حجم معاملات در زمان شکست بسیار زیاد بود (حدود 179 درصد بیشتر از میانگین حجم معاملات). این محدوده مقاومتی شکسته شده می‌تواند نقش حمایتی بسیار قوی را در آینده ایفا کند. سومین محدوده حمایتی برآورد شده، در محدوده 3 میلیون و 36 هزار واحد قرار دارد این محدوده در7 روز کاری قبل به سمت بالا شکسته شده است. حجم معاملات در زمان شکست تقریبا کم بود (حدود 27 درصد کمتر از میانگین حجم معاملات). این محدوده مقاومتی شکسته شده می‌تواند نقش حمایتی با قدرت متوسط را در آینده ایفا کند. اولین محدوده مقاومتی برآورد شده، در محدوده 4 میلیون واحد قرار دارد. دومین محدوده مقاومتی برآورد شده، در محدوده 4 میلیون و 300 هزار واحد قرار دارد. سومین محدوده مقاومتی برآورد شده، در محدوده 4 میلیون و 760 هزار واحد قرار دارد.
دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت خبر داد
قیمتگذاری پالایشی‌ها تغییری نمی‌کند
مسعود کریمی: به تاز‌گی جلسه‌ای از سوی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت با موضوع بررسی بازار فرآورده‌های نفتی ویژه برگزار شد که واکنش فعالان بازار سهام را در پی داشت. برخی از سهامداران صنعت پالایشی کشور با توجه به سیاست‌های اتخاذ شده در نحوه قیمتگذاری و میزان اثر‌گذاری آن در فضای معاملاتی خود دچار تردید شدند. در همین حال، صاحب‌نظران حاضر در این جلسه به «دنیای اقتصاد» گفته‌اند که تغییری در رویه، روش و نحوه قیمتگذاریها ایجاد نخواهد شد چرا که به‌طور کلی این دستورالعمل تاثیری در قیمت سهام پالایشگاه‌های فعال در بازار سرمایه ندارد. در این جلسه که روز گذشته برگزار شده بود بررسی جزئیاتی از قبیل اعلام قیمت فرآورده‌های نفتی ویژه صرف نظر از میزان نوسان قیمت‌های جهانی، تعیین مبنای نرخ جهانی فرآورده‌های نفتی بر اساس استخراج از نشریه PLATTS، تعیین نرخ تسعیر ارز به‌صورت میانگین موزون ماهانه خرید و فروش نرخ دلار در سامانه نیما، توقف معاملات فرآورده‌های نفتی در بورس‌های کالا و انرژی در روز اعلام نرخ و... مورد بررسی قرار گرفته است. فارغ از نتایج حاصل شده از این جلسه با توجه به اینکه کلیت فرآورده‌های ویژه پالایشگاهی کشور در رقمی کمتر از ۱۰ درصد قرار دارد و ۹۰ درصد باقی مانده از قبیل بنزین، گازوئیل و فرآورده‌های اصلی است که به‌طور عمده در اختیار دولت است. بر این اساس انتظار می‌رود بازار سهام به راحتی از کنار این موضوع عبور کند. اینها را ناصر عاشوری قلعه رودخانی دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» طرح می‌کند. با او درخصوص جزئیات نحوه قیمتگذاریها از سوی انجمن، آیتم‌های تعیین‌کننده قیمت و تاثیر آن بر قیمت سهام پالایشگاهی‌ها گفت‌وگو کرده‌ایم.
دستورالعمل قیمتگذاری جدید پالایشی‌ها بر چه اساسی است؟
بعد از واگذاری پالایشگاه‌ها به بخش خصوصی بر اساس مصوبه بیست و هفتم آذر سال ۹۷ هیات وزیران، مشخص شد که فرآورده‌های اصلی را دولت و فرآورده‌های ویژه را پالایشگاه‌ها و بخش خصوصی قیمتگذاری کنند. پالایشگاه‌ها نیز بر اساس این مصوبه اختیاراتی را به انجمن داده‌اند. در همین حال انجمن نیز از قوانین و مقرراتی که در گذشته دولت و پالایش و پخش از آن برای نرخ‌گذاری استفاده می‌کردند؛ تبعیت می‌کند.
انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت آیتم‌های تعیین‌کننده قیمت را چگونه تعیین می‌کند؟
قیمت دلار نیمایی، قیمت فوب خلیج فارس، نفت و قیمتی که نشریه بین‌المللی PLATTS به‌صورت ماهانه منتشر می‌کند بر اساس سازوکارهایی که شرکت پالایش و پخش در گذشته ارائه می‌کرد به‌عنوان آیتم‌های اثرگذار در تعیین قیمت از سوی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش و نفت محسوب می‌شوند.
در مواقع حساس قیمتگذاریها به چه نحوی خواهد بود؟
غالب سهامداران پالایشی‌ها مردم و به خصوص سهام عدالتی‌ها هستند بنابراین در مواقعی خاص بر اساس ضرورت، انجمن صنفی با توجه به درخواست ستاد تنظیم بازار اقدام به گره گشایی خواهد کرد. به‌عنوان مثال، در اواخر سال ۱۳۹۸ که قیمت‌ها در روند شدید افزایشی قرار داشتند، ستاد تنظیم بازار در خواست کاهش ۵ درصدی زیر قیمت بازار را ارائه و در مقابل انجمن اقدام به همکاری کرد.
میزان رضایت مصرفکنندگان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
برخی مشتریان و مصرفکنندگان زمانی که نحوه قیمتگذاریها در روندی کاهشی قرار بگیرد هیچ گونه اعتراضی ندارند اما به محض افزایش ۱۰ یا ۲۰ درصدی سریعا اعتراض‌ها شکل می‌گیرد.
با توجه به دستورالعمل جدید قیمت‌‌گذاری‌های دستخوش تغییر می‌شوند؟
انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت تغییری در رویه، روش و نحوه قیمتگذاریها ایجاد نخواهد کرد چرا که هیچ تغییری در سیاست‌های نرخ‌گذاری اعمال نشده است و انجمن بر اساس سیاست‌ها و چارچوب‌های مشخص اقدام به قیمتگذاری می‌کند.
نوسان قیمت‌ها بر چه اساسی رخ می‌دهد؟
زمانی که نفت به‌عنوان خوراک با قیمت‌هایی بالا خریداری می‌شود بر اساس آیتم‌های مذکور قیمت محصولات هم متعاقبا با افزایش همراه می‌شود.از طرفی زمانی که قیمت نفت کاهشی باشد کمیسیون نرخ‌گذاری بر اساس آیتم‌ها اقدام به محاسبه و قیمتگذاری نهایی در ارقامی پایین‌تر خواهد کرد.
اثر دستورالعمل جدید در روند قیمتی سهام پالایشی‌ها چگونه خواهد بود؟
یک بنگاه اقتصادی طی یک یا ۲ ماه نمی‌تواند سود و زیان خود را مشخص کند بنابراین با توجه به محاسباتی که در طول سال صورت می‌گیرد، در مجمع مشخص خواهد شد که شرکت سودده یا زیان‌ده خواهد بود. پالایشگاهی‌ها با توجه به حجم سرمایه‌گذاری‌هایی که در حال حاضر با آن همراه شده‌اند طی چند ماه ابتدایی سال و به دلیل اثر‌گذاری بازارهای جهانی، عدم صادرات و... متاسفانه زیان‌ده مشاهده می‌شوند. اینها در شرایطی است که صنعت پالایشی نقش قابل‌توجهی در تامین نیاز‌های کشور از جمله تولید روزانه ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین یا ایجاد اشتغال دارد. انجمن نیز در راستای بهبود وضعیت این صنعت گام بر می‌دارد.
به‌طور مشخص این دستورالعمل چه تاثیری بر قیمت سهام دارد؟
این دستورالعمل تاثیری در قیمت سهام پالایشگاه‌های فعال در بازار سرمایه نخواهد داشت چرا که کلیت فرآورده‌های ویژه پالایشگاهی کشور در رقمی کمتر از ۱۰ درصد قرار دارد و ۹۰ درصد باقی مانده نیز بنزین، گازوئیل و فرآورده‌های اصلی را شامل می‌شود که آن هم در اختیار دولت قرار دارد.
نگاه
پالایشی‌های پرشتاب
آرش بهنودی
کارشناس تحلیل مشاور سرمایه‌گذاری معیار
صنعت پالایش فرآورده‌های نفتی این روزها در صدر گروه‌های پربیننده بازار سهام قرار دارد. پس از اصلاح پنج ساله رشد اصلی قیمت را از 22 خرداد سال 97 آغاز کرده و به مدت 4 ماه متوالی رشدی معادل 150 درصدی را تجربه کرده‌اند. سپس در یک حرکت اصلاحی رو به بالا که تقریبا 18 ماه به طول انجامید خود را آماده شروع یک رشد پرشتاب قیمتی از نوع انگیزشی کرده است. در واقع به‌نظر می‌رسد از ابتدای سال 99 این رشد قیمتی ثانویه، روند پرشتاب خود را آغاز کرده و این موج ثانویه آغازی برای موج‌های انگیزشی بعدی بوده است. در ادامه روند نیز در صورت اصلاح، این اصلاح موقت و کم‌عمق خواهد بود. شاخص فرآورده‌های نفتی هم‌اکنون در مدار 3 میلیون و 860 هزار واحدی قرار گرفته و از نظر نگارنده این شاخص توانایی رشد کوتاه‌مدت تا مدار 4 میلیون و 700 هزار واحد را دارد. بر این اساس در میان‌مدت 5 میلیون و 600 هزار واحد و در بلندمدت 8 میلیون واحد را تجربه خواهد کرد لذا استراتژی نگهداری و پرهیز از هرگونه نوسان‌گیری در سهام‌های این گروه توصیه می‌شود. در این صنعت از جمله سهام‌های پیشرو می‌توان به سهام پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر) اشاره کرد. با توجه به موارد اشاره شده در نماد شپنا اهداف قیمتی 2400 و 3500 و 5000 تومان و در نماد شبندر نیز اهداف قیمتی 3400 و 4500 و 6000 تومانی دور از انتظار نیست. لازم به ذکر است وقایعی همچون تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت‌های این گروه، روند رو به رشد قیمت نفت (بهبود کرک اسپرد)، عرضه ETF دولتی این گروه و برگشت ذخایر ناشی از کاهش ارزش موجودی‌ها در پایدار بودن روند صعودی موثر است.
تابلو خوانی
وزن‌کشی حقیقی‌ها و حقوقی‌ها در روز دوشنبه
یکی از روش‌های تحلیل بازار تابلوخوانی است. تحلیلگران متفاوت بر اساس فیلتر‌ها و داده‌های متفاوت به دسته‌بندی و تحلیل داده‌های استخراج شده از بازار سهام می‌پردازند. تابلوخوانی قدرت خرید سهامداران حقیقی و حقوقی در بازار سهام علاوه بر شناسایی رفتار سرمایه‌گذاران، پیش‌بینی از ادامه رفتار بازیگران متفاوت بازار را آشکار می‌سازد. بررسی تابلو‌های روز گذشته نشان می‌دهد هم بازیگران حقیقی و هم بازیگران حقوقی سهام سیمانی‌ها را مورد توجه قرار داده‌اند. سیمان ساوه نمادی بوده است که مورد استقبال هر دو گروه قرار گرفته است. با این حال حقوقی‌ها به سمت دارو‌سازی‌ها تمایل پیدا کرده‌اند. داروسازی اکسیر، دارویی ره‌آورد تامین، داروسازی روز دارو، داروسازی ابوریحان و... نماد‌هایی بوده‌اند که بیشترین میزان سرمایه را از سوی حقوقی‌ها جذب کرده‌اند. در مقابل نماد‌های صنایع پتروشیمی و صنایع فلزی مانند پتروشیمی مارون، پتروشیمی کازرون،صنایع پتروشیمی دهدشت، ملی سرب و روی ایران، مس شهید باهنر و... مورد توجه سرمایه‌گذاران حقیقی قرار گرفته‌اند.
