گروه جهان: ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در یازدهمین و آخرین کنفرانس سالانه خود در سال جاری میلادی که سه ساعت به طول انجامید، سخنانی بر زبان راند که ترکش‌های این سخنرانی دولت اردوغان را هدف گرفته بود. در سخنرانی او که بارها با تشویق روزنامه‌نگاران قطع شد، خشم و عصبانیت پوتین نسبت به سقوط هواپیمای روسی بر فراز سوریه مشهود بود، گویی کرملین قصد فراموش کردن آن را ندارد و تا زمانی که مقامات ترکیه‌ای رسما عذرخواهی نکنند، توپخانه کرملین همچنان «آکسارای» اقامتگاه اردوغان را هدف قرار می‌دهد. به گزارش نیویورک‌تایمز، اگرچه پوتین در سال‌های گذشته در سخنرانی‌های سالانه خود واشنگتن را هدف گرفته بود، اما این بار توپخانه کرملین به سوی ترکیه نشانه رفته است. پوتین در سخنرانی خود از دونالد ترامپ، سفر جان کری به منطقه، تحولات اوکراین و موضوعات دیگر هم سخن به میان آورد.


ترکیه، کاسه لیس آمریکایی‌ها

سخنرانی امسال پوتین تفاوت‌هایی با سال‌های قبل داشت. او سخن خود را با اشاره به دو دخترش آغاز کرد که در روسیه در حال تحصیل هستند. همچنین امسال به دفاع از سپ بلاتر، رئیس فیفا پرداخت که اکنون به دلیل فساد در حال بازجویی است. پوتین، بلاتر را شایسته صلح نوبل دانست. فارغ از سخنان حاشیه‌ای که پوتین بر زبان آورد؛ اما آنچه سخنان او را نسبت به سال‌های قبل برجسته کرد مواضع شدید و تند او علیه ترکیه بود. پوتین در آغاز سخنان خود با اشاره به اینکه ترکیه‌ای‌ها در برابر آمریکایی‌ها «خودشیرینی می‌کنند» افزود: «آنها کاسه لیس آمریکایی‌ها شده‌اند.» پوتین افزود: فضای سوریه را برای ترکیه تنگ می‌کنیم و منطقه پرواز ممنوع برای ترکیه ایجاد می‌کنیم. او افزود: «ترکیه پیش از این بارها حریم هوایی سوریه را نقض می‌کرد. اکنون و پس از استقرار اس۴۰۰ در سوریه، اگر ترکیه‌ای‌ها می‌توانند چنین کنند.» رئیس کرملین گفت: ترکیه سعی کرد خود را به‌عنوان کشور اسلامی متمدن به غرب معرفی کند؛ اما در دستیابی به اهدافش شکست خورد. معتقدم رهبری کنونی ترکیه تصمیم گرفته که به آمریکا و اروپا نشان دهد که «بله ما اسلام‌گرایی را به کار می‌بندیم؛ اما اسلام‌گرایانی مدرن و متمدن هستیم. به خاطر داشته باشید که ما اسلام‌گراییم اما اسلام‌گرای پیرو شما.»


پوتین افزود: ترکیه‌ای‌ها وضع را وخیم‌تر کردند. آنچه ما را ناخرسند کرد این بود که ترکیه پس از سرنگونی جنگنده روسی به جای اینکه با ما تماس بگیرد آشکارا به ناتو متوسل شد. پوتین با اشاره به اینکه هیچ چشم‌اندازی برای بهبود روابط با مقامات کنونی حاکم بر ترکیه نمی‌بینم و «برای ما بسیار دشوار است که با کادر رهبری کنونی حاکم در ترکیه به توافق برسیم» افزود: این ادعا که ترکیه را به‌عنوان کشور متخاصم در نظر بگیریم، صحت ندارد. پوتین تاکید کرد مقام‌های ترکیه فکر می‌کردند با سرنگونی هواپیمای روسی از سوریه فرار می‌کنیم؛ اما روسیه چنین کشوری نیست. رئیس‌جمهوری روسیه که بخش اعظم سخنرانی خود را به ترکیه اختصاص داده بود تصریح کرد که مقام‌های ترکیه از تندروها در خاک کشورشان حمایت می‌کنند و غیرممکن است که بتوان با رهبران کنونی این کشور در ارتباط بود. او افزود: ما نیاز به ایجاد پایگاه در سوریه نداریم و زمانی که بخواهیم کسی رامورد هدف قرار بدهیم این کار را می‌کنیم. ما می‌توانیم پس از نابودی تروریسم، نیروهای خود را در مدت دو روز از سوریه خارج کنیم. «دنیای اقتصاد» در تاریخ 14 مرداد 1394 در گزارشی با عنوان «جزئیات یک دیدار
دو ساعته در کرملین برملا شد» از درگیری لفظی پوتین با سفیر ترکیه سخن به میان آورده بود. در آن دیدار، پوتین خطاب به سفیر ترکیه گفته بود: «به رئیس‌جمهوری دیکتاتور خودت بگو با تروریست‌های داعش به جهنم برود و من سوریه را به استالینگراد بزرگی برای اردوغان تبدیل خواهم کرد. متحدان عربستانی اردوغان که بدتر از آدولف هیتلر نیستند.» مواضع فعلی پوتین علیه اردوغان نشان می‌دهد که آن دیدار به احتمال زیاد حقیقت داشت؛ هرچند بعدها با تکذیب مقام‌های روسی و رسانه‌های ایرانی همراه شد.


با این حال، بخش دیگری از سخنان پوتین به دونالد ترامپ، نامزد جنجالی آمریکا اختصاص داشت. او ترامپ را «فردی بااستعداد و روشن» توصیف کرد و افزود: «کار ما تخمین شایستگی او نیست. این به رای‌دهندگان آمریکایی اختصاص دارد؛ اما او رهبر تمام عیار رقابت‌های ریاست جمهوری است.» به گزارش نیویورک‌تایمز، او سخنانی مبنی بر اینکه روسیه وارد رکود اقتصادی شده را رد کرد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که محبوبیت پوتین در سال جاری نسبت به سال 2014 افزایش یافته و مردم روسیه اکنون پوتین را به دلیل ایفای نقش «مدافع» نسبت به تهدیدات خارجی ارج می‌نهند.