گروه جهان: پس لرزه‌های سرنگونی جنگنده روسی از سوی ارتش ترکیه همچنان ادامه دارد. پس از تنش‌های لفظی میان مقام‌های آنکارا و مسکو و حمله به سفارت و اماکن دیپلماتیک و اقتصادی ترکیه در مسکو، اکنون سیاستمداران روس وارد میدان منازعات شده و خواستار «پاسخ هسته‌ای» روسیه به جسارت ترک‌ها شده‌اند.


به گزارش روزنامه «میرر» انگلیس، ولادیمیر ژرنوفسکی، رئیس حزب «لیبرال دموکرات» روسیه با درخواست از ولادیمیر پوتین، برای ویران کردن شهر استانبول ترکیه گفت: «حمله با بمب هسته‌ای می‌تواند به راحتی استانبول را با خاک یکسان کند، یک بمب هسته‌ای کافی است تا این شهر از روی زمین محو شود.» رئیس کمیته روابط بین‌الملل در دومای روسیه نیز توپ را به زمین آمریکایی‌ها انداخته و با وجود تنش‌هایی که میان مسکو- واشنگتن در سال‌های اخیر شکل گرفته اما به نقل از یکی از نمایندگان کنگره آمریکا می‌نویسد: «اگر عضویت ناتو به معنای دفاع از رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه است، پس در این صورت نباید عضو ناتو باشد یا اینکه ما نیز نباید عضو آن باشیم.» این اولین بار است که یک مقام روس از پاسخ هسته‌ای روسیه به ترکیه سخن به میان می‌آورد چرا که نزد آنها جسارت ترکیه به روسیه ابهت ابرقدرتی مسکو را زیر سوال برده است. مسکو اگرچه آمریکا را رقیب اصلی خود می‌پندارد اما هرگز تصور نمی‌کرد که یکی از دست‌نشاندگان آمریکا سودای حمله به جنگنده‌های این کشور را در سر بپروراند.


تجاوز به روسیه ممنوع

در همین راستا، رئیس‌جمهوری روسیه نیز با صدور فرمانی تحریم‌های اقتصادی علیه ترکیه را اعلام کرده و تحریم‌ها عملا وارد فاز اجرایی شد. سخنگوی کاخ کرملین نیز لطمه وارده به مناسبات دو کشور را «به سختی جبران‌پذیر» خواند. به گزارش دویچه وله، بر اساس بیانیه‌ای که از سوی کاخ کرملین منتشر شد، شرکت‌های روسی از این پس اجازه استخدام شهروندان ترک را ندارند. هرچند هنوز تمام جزئیات این تحریم‌ها و نوع کالاهای تحریمی مشخص نشده اما ممنوعیت واردات بعضی کالاهای ترکیه به روسیه از جمله این تحریم‌ها است. محدودیت‌هایی نیز علیه شرکت‌های ترکیه و شهروندان این کشور که در روسیه فعالیت می‌کنند، وضع شده است. بنا بر فرمان ریاست جمهوری روسیه مقررات مربوط به ویزا بین دو کشور هم با سختگیری‌های بیشتری روبه‌رو خواهد شد. همچنین آژانس‌های مسافرتی روسیه موظف می‌شوند از ابتدای سال ۲۰۱۶ میلادی فروش تورهای ترکیه را متوقف کنند. گردشگران روس بخش بزرگی از توریست‌های ترکیه را تشکیل می‌دهند. افزون بر این، پروازهای چارتر از مقصد روسیه به ترکیه هم ممنوع خواهد شد.


روسیه دومین شریک بزرگ تجاری ترکیه در جهان است و سال گذشته بیش از سه میلیون گردشگر روس به ترکیه سفر کردند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین گفته است که بیش از ۹۰ هزار شهروند ترکیه نیز در روسیه زندگی می‌کنند. به گفته او با احتساب اعضای خانواده آنها این عدد به ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد. روسیه از همه شرکای ترکیه، به‌ویژه آمریکا خواست در معادلات آتی با دولت آنکارا این موضوع را به آنها بفهمانند که «تجاوز به روسیه ممنوع است». پس از هشدار پوتین به ترکیه مبنی بر اینکه آنکارا به تامین مالی داعش و خرید نفت از این گروه می‌پردازد، به نظر می‌رسد واکنش‌ها، نسبت به این کشور افزایش یافته است. به گزارش الجزیره، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه خطاب به روسیه گفته بود شرم بر شما، اگر سندی مبنی بر همکاری ما با تروریست‌ها دارید نشان دهید. رهبر کرملین اعلام کرده بود که شواهد ما از آسمان نشان می‌دهد کامیون‌های فراوانی در طی روز و شب در حال بارگیری از سرزمین‌های داعش‌نشین به سوی مرزهای ترکیه است. به هر روی، پس از اینکه اردوغان خواستار ارائه سند مبنی بر حمایت این کشور از داعش شد، در فضای مجازی عکسی از فرزند رئیس‌جمهوری ترکیه منتشر شد که نشان می‌داد او در حال روبوسی با یکی از رهبران داعش است.

از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح سوریه اعلام کرد که دولت ترکیه به گروه‌های تروریستی در سوریه سلاح و مهمات می‌دهد و درمقابل با قیمت کم نفت و آثار باستانی سرقت شده در سوریه و عراق را از تروریست‌ها خریداری می‌کند. در بیانیه ارتش سوریه آمده است: اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که وسایل حمل‌ونقل از مناطق تحت سیطره تروریست‌ها بدون مانع و از گذرگاه‌های مرزی بدون بازرسی عبور می‌کند.