پاسخ فرانسه به داعش در سوریه
گروه جهان: سه روز پس از حملات پاریس که دست کم 130 کشته برجا گذاشت، وزارت دفاع فرانسه عصر روز یکشنبه ۲۴ آبان از حمله هوایی «گسترده» جنگنده‌های این کشور به مواضع داعش در رقه سوریه خبر داده است.


به گزارش نیویورک‌تایمز، فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری فرانسه، این تصمیم را پس از نشست تیم امنیت ملی خود در روز یکشنبه اعلام کرد. وزارت دفاع فرانسه گفته است که ۱۰ جنگنده فرانسوی عصر یکشنبه به‌طور همزمان یک ستاد فرماندهی و یک کمپ آموزشی داعش در رقه را بمباران کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، وزارت دفاع فرانسه گفته است که این عملیات با هماهنگی نیروهای آمریکایی انجام شده است. گفته می‌شود عملیات روز یکشنبه بزرگ‌ترین عملیات فرانسه علیه داعش در سوریه از زمان آغاز عملیات هوایی این کشور در قالب ائتلاف بین‌المللی است. به گزارش نیویورک‌تایمز، در حالی که فرانسه حضور خود در ائتلاف ضد داعش در عراق و سوریه را تشدید کرده است اما برخی منتقدان غربی می‌گویند این حملات می‌تواند نتیجه‌ای عکس داشته باشد؛ به این معنا که تضعیف داعش و گروه‌های مرتبط با آن در عمل باعث تقویت اسد خواهد شد و دست او در تحولات را قوی‌تر خواهد کرد. اما پس از حملات خونبار جمعه شب به پاریس از سوی هسته‌های مخفی داعش در غرب، ظاهرا این‌گونه به نظر می‌رسد که فرانسه به دنبال ارسال این پیام به داعش است که در عزم خود نسبت به مهار این گروه جدی است و هیچ‌گونه ترس یا عقب‌نشینی‌ای در برابر این گروه در کار نیست. گزارش‌های اولیه که فعالان و کنشگران از رقه بیرون داده‌اند- که نمی‌توان آنها را تایید کرد- می‌گوید هیچ تلفات غیرنظامی‌ای در بیمارستان‌ها گزارش نشده است. با این حال، گزارش‌های میدانی حاکی است که اهداف فرانسوی‌ها شامل مراکز درمانی، یک موزه و ساختمان‌هایی در مراکز شهری است که هنوز نمی‌توان وسعت خرابی‌ها و تلفات را اعلام کرد.


در داخل فرانسه هم مقام‌های این کشور در جست‌وجوی مظنونانی هستند که گفته می‌شود در این حملات دست داشته یا برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند. یکی از این مظنونان «صلاح عبدالسلام» نام دارد که متولد بروکسل، ‌پایتخت بلژیک، است. پلیس بلژیک اعلام کرده که دو نفر از مهاجمان شهروند فرانسه و ساکن بلژیک بوده‌اند. دادستانی فرانسه می‌گوید: برخی از این مهاجمان شهروند فرانسه و شماری نیز از ملیت‌های مختلف بودند. سرنخ‌های حملات جمعه شب یکی پس از دیگری در حال پدیدار شدن است. پس از اینکه پلیس فرانسه اعلام کرد که در جست‌وجوی «صلاح» است دو خودرو نیز با پلاک بلژیکی در پاریس یافت شد که تصور می‌رود تروریست‌ها، آنها را پس از حملات در حومه‌ای در شرق این شهر رها کرده باشند. گفته می‌شود هفت نفر در بروکسل بازداشت شده‌اند. به گزارش خبرگزاری فرانسه در یکی از این خودروها سه مسلسل کلاشنیکف پیدا شده که احتمال فرار یکی از مهاجمان را تقویت می‌کند. با این حال، یکی از هفت مهاجم انتحاری که تاکنون شناسایی شده «اسماعیل عمر مصطفی»، ۲۹ ساله است که در شهر شارتر در جنوب غرب پاریس زندگی می‌کرد. او الجزایری‌تبار و متولد فرانسه بوده است.


دادستانی پاریس اعلام کرده این فرد سابقه ارتکاب جرائمی را نیز داشته است و پلیس هم او را به‌عنوان شخصی که بعدا به عقاید افراطی روی آورده می‌شناخته اما هیچ‌گاه به زندان نیفتاده است. پدر و برادر و برخی از افرادی که تصور می‌رود رابطه نزدیکی با این شخص داشته‌اند اکنون برای بازجویی به مرکز پلیس برده شده‌اند. در همین رابطه گاردین می‌نویسد فرانسه اکنون در دو جبهه با داعش وارد نبرد شده است: از یکسو در جبهه خارجی، جنگنده‌های خود را روانه سوریه کرده و بزرگ‌ترین عملیات هوایی علیه این گروه را آغاز کرده است. فرانسه در ۱۵ آبان اعلام کرد که ناو هواپیمابر «شارل دوگل»، بزرگ‌ترین ناو جنگی خود را برای شرکت در نبرد علیه داعش به منطقه اعزام کرده است. در جبهه داخلی هم در حال شناسایی مظنونان داعش است. گاردین در گزارشی به قلم «جاش هالیدی» می‌نویسد: «مقام‌های فرانسوی اعلام کرده‌اند که هفت مهاجم کشته شده‌اند؛ در حالی که یکی از آنها هنوز زنده و فراری است. او «به‌طور مستقیم در این حمله دست داشته است.» این گزارش می‌افزاید: هفت نفر هم در بلژیک دستگیر شده‌اند. به نظر می‌رسد اکنون فضا در فرانسه و بلژیک و سایر کشورهای اروپایی از جمله آلمان و بریتانیا بحرانی است. در این کشورها حالت آماده باش اعلام شده و پلیس از شهروندان خواسته است هر اطلاعاتی را که از افراد مظنون دارند به آنها ارائه دهند.


نیویورک‌تایمز اما روایت دیگری ارائه می‌دهد. این روزنامه در گزارش مورخ ۱۵ نوامبر خود می‌نویسد اعلام اینکه ۴ شهروند فرانسوی در این حملات دست داشتند- سه برادر و یک مرد که در حوالی شارتر، در ۶۰ مایلی جنوب غرب پاریس زندگی می‌کرد- به ترس فرانسوی‌ها از مهاجران مسلمانی که وارد این کشور شده و در جامعه فرانسه دچار تغییرات عقیدتی شده‌اند، دامن زده است. پیش از این هم برخی مهاجران مسلمان که عمدتا الجزایری و آفریقایی تبار بودند اقداماتی خشونت بار در این کشور انجام داده بودند: ماجرای شارلی ابدو، مغازه کوشر و ۱۰ ماه پیش از آن حمله به یک مامور پلیس. این احتمال در میان بسیاری از کارشناسان مطرح شده که ممکن است تغییراتی در نحوه مهاجرپذیری در کشورهای اروپایی اعمال شود. احتمال دیگر این است که اقلیت مسلمان آفریقایی تبار که در واقع از نسل دوم مهاجران هستند ممکن است زیر ذره‌بین نیروهای اطلاعاتی فرانسوی قرار بگیرند. در کنار این دو احتمال اما یک نگاه دیگری هم هست که چندی پیش از سوی نخست‌وزیر لبنان مطرح شد که به کشورهای غربی هشدار داده بود که در میان سیل مهاجرانی که وارد اروپا می‌شوند تعدادی از عوامل داعش مخفی شده‌اند. اکنون به نظر می‌رسد سخن این مقام لبنانی به حقیقت پیوسته باشد؛ چرا که دولت صربستان روز یکشنبه اعلام کرد که گذرنامه‌ای که در کنار یکی از اجساد مهاجمان در پاریس پیدا شده، در هفتم اکتبر در وزارت کشور صربستان به نام فردی اهل سوریه ثبت شده که در سوم اکتبر از ترکیه با قایق وارد جزیره لِروس یونان شده، سپس همراه پناهجویان دیگر به صربستان رفته و درخواست پناهندگی‌اش در آنجا ثبت شده بود. با این حال، نیویورک‌تایمز در ادامه گزارش خود به نقل از وزارت دفاع فرانسه می‌نویسد حملات فرانسوی‌ها در رقه «یک پست فرماندهی، یک مرکز جذب مبارزان خارجی، یک انبار تسلیحات و اردوگاه آموزشی تروریست‌ها» را هدف قرار داد. «خالد الحمصی» که به دلیل ترس از شناخته شدن با نام مستعار سخن می‌گفت، در توییتر خود نوشت: «تمام شهروندان رقه از اعضای داعش نیستند.


فرانسه باید احتیاط بیشتری برای حفظ جان غیرنظامیان به خرج دهد.» حملات فرانسه در نوع خود بسیار وسیع بود؛ به گونه‌ای که باعث قطعی برق و آب شد و ترس و نگرانی بیشتری را در میان غیرنظامیان دامن زد. « ژان-ایو لو دریان»، وزیر دفاع فرانسه می‌گوید: در زمره اهداف ما مراکز نفتی و گازی داعش بود؛ چرا که این گروه با فروش نفت در بازار سیاه خود را تامین مالی کرده و سلاح خریداری می‌کند. ژان چارلز بریسارد، یک متخصص تروریسم که با دولت فرانسه همکاری داشته و اکنون مدیر مرکز تحلیل تروریسم است، می‌گوید: «باید داعش را از قلمروهای تسخیر شده‌اش عقب راند. بیشتر منابع این گروه از همین سرزمین‌های تسخیر شده است و برای بریدن دست این گروه از منابعش در عراق و سوریه باید در زمین با آنها جنگید.» یکی از تبعات تداوم جنگ سوریه همانا سرریز شدن بحران به سایر کشورهای خاورمیانه و اروپاست. گاردین در گزارشی می‌نویسد: حمله داعش به فرانسه تداوم تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به جنگ در سوریه را تضمین کرد. این گزارش در ادامه می‌افزاید: بشار اسد روز شنبه در دیدار با نمایندگانی از فرانسه علت حملات پاریس را سیاست‌های اشتباه این کشور خواند و خطاب به نمایندگان پارلمان فرانسه می‌گوید: «پرسشی که امروز در تمام فرانسه پرسیده می‌شود این است که آیا سیاست‌های شما در 5 سال گذشته درست بوده یا خیر؟» در هر حال، در اجلاس گروه جی 20 که در آنتالیای ترکیه برگزار شد رهبران جهان بر عزم خود در مبارزه با داعش تاکید کردند.