اکنون زمان حمله است

راجر کوهن

استاد دانشگاه آکسفورد

منبع: نیویورک‌تایمز

سلاخی‌های صورت گرفته در پاریس موجب شد تا فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری فرانسه آن را اعلان جنگ از سوی داعش بداند و بگوید ما در شرایط جنگی هستیم. براساس معاهده ناتو و بند پنجم این معاهده، چنانچه یکی از کشورهای عضو ناتو مورد حمله قرار گرفت، دیگر کشورهای عضو به حمایت از آن برخواهند خاست. در این بند آمده است: «اگر حمله مسلحانه‌ای علیه یک یا چند کشور عضو شود، همه کشورهای ناتو باید علیه یک یا گروهی از دشمنان ناتو وارد عمل شوند.»


رهبران این اتحاد از قبل در مورد اینکه واکنش‌ها به این حمله چه باید باشد، بحث و رایزنی کرده‌اند. اولاند با پرزیدنت اوباما در همین زمینه صحبت کرده است. سایر کشورهای ناتو، از جمله آلمان و کانادا هم موضع سرسختانه‌ای اتخاذ کردند. ابراز خشم و تند سخن گفتن تاحدی قابل توجیه است اما کافی نیست. تنها پاسخ متناسب، پس از حمله به پاریس و کشتن 129 نفر، نظامی‌گری است و تنها گزینه مناسب برای گروهی که تهدیدی مداوم به حساب می‌آید حذف آنها در عراق و سوریه است. پیش‌تر گفته می‌شد که این تروریست‌های وحشی و بربر در رسانه‌های اجتماعی‌شان که از خون ساخته شده است، دیگر اجازه ندارند، دست به سازماندهی بزنند یا اینکه این گروه دیگر توانایی نگهداری و سازماندهی اراضی خود را ندارد و در امور مالی ضعیف شده‌اند. در مقابل، فرانسوا اولاند جای هیچ‌گونه شک و شبهه‌ای باقی نگذاشت که این حملات از خارج از مرزهای فرانسه از پیش طراحی و سازماندهی شده بود تا بر پیچیدگی‌های داخلی بیفزاید. همچنین داعش یا یکی از گروه‌های وفادار به آنها به تازگی مسوولیت سقوط هواپیمای مسافربری روسیه را بر عهده گرفته است. حمله‌ای که در آن 224 نفر از مسافران روس کشته شدند. ایالات‌متحده و بریتانیا به این ادعاها باور دارند.


این برداشت اشتباه است که داعش را تنها یک تهدید منطقه‌ای بدانیم. این گروه، یک تهدید جهانی است. دیگر لازم نیست این همه در مورد آن گفت‌وگو کنیم. این شیطان با کیفیت نمی‌تواند روی زمین راه برود و تخم‌پاشی کند یا دست به پرورش افراد بزند. پاپ فرانسیس می‌گوید حمله به پاریس توسط بشر صورت نگرفته است. در یک معنا می‌توان گفت او راست می‌گوید. اما تاریخ به ما یاد داده که بشریت هم می‌تواند دست به اعمال شیطانی بزند. برای شکست داعش لازم است نیروهای ناتو پای خود را بر زمین سوریه و عراق بگذارند. البته بعد از مداخله طولانی غربی‌ها در عراق و افغانستان معقول است که این پرسش مطرح شود که آیا این امر، احمقانه نیست. البته جای این پرسش هم می‌تواند خالی باشد که آیا عمل نظامی می‌تواند به تنهایی برای پیروزی بر داعش کافی باشد یا نه. داعشی که مدام در حال سربازگیری و جان ستاندن مسلمان و غیرمسلمان است. تروریسم با راه علاج قدیمی (نظامی‌گری) هرگز نمی‌تواند به‌طور کامل شکست بخورد.


چنین بحث‌هایی می‌تواند اغواکننده باشد اما باید در برابر این‌گونه بحث‌ها مقاومت کرد. حمله از طریق هوا کار داعش را یکسره نمی‌کند. حمله به پاریس در حین حملات غیرقانع‌کننده کشورهای ائتلاف هوایی صورت گرفته است. قدرت‌های اصلی، مانند چین و روسیه بسیار جدی حمله به پاریس را محکوم کردند. آنها نباید در سازمان ملل برای درخواست کشورهای غربی درخصوص حمله و از بین بردن داعش ساز مخالف کوک کنند. قدرت‌های منطقه‌ای، به‌ویژه عربستان سعودی از شکست این هیولا استقبال می‌کند، زیرا برای این کشور هم خطر بزرگی محسوب می‌شود. خلافتی (خودخوانده) که آنها در تاسیس به آن کمک حالشان بوده‌اند، هم‌اینک ممکن است خطری بزرگ برای آنها به حساب آید. داعش قابل انعطاف و موثر است. آنها دارای ماشین‌های تبلیغاتی خوبی هستند و توانسته‌اند با جوانان معترض کشورهای عربی و غربی ارتباطات خوبی بگیرند. آنها با ترکیب ادبیات قرون وسطایی و ابزارهای تکنولوژیک توانسته‌اند ترکیب قریب و موفقی برای خود بسازند. اما باید گفت آنها در شرایط جنگی چندان موفق نیستند. نیروهای اطلاعاتی کشورهای غربی هم‌اکنون دست بالا را دارند و توانسته‌اند اطلاعات دقیقی به دست بیاورند. کشتن محمد اموازی معروف به «جان جهادی» از طریق حمله هوایی یکی از این مواردی است که به آن اشاره داشته‌ام. او تحت تعقیب‌ترین جلاد داعش به حساب می‌آمد. از بین بردن نیروهای افراطی نمی‌تواند تهدید افراطیون را برای همیشه از بین ببرد اما دست‌کم می‌تواند آنها را از کامل بودن به دور کند. زمان آن رسیده که به نام انسانیت، با اقدامی قانع‌کننده و قدرتمندانه علیه این گروه خطرناک وارد عمل شویم.

اکنون زمان حمله است