حمله هوایی مشترک ترکیه و آمریکا علیه داعش آغاز شد
عملیات اعاده حیثیت از سلطان
دیده بان سوری حقوق بشر، مستقر در لندن می‌گوید: شبه نظامیان داعش روز پنج‌شنبه کنترل ۵ روستا در شمال سوریه را در دست گرفتند و به سوی مرز ترکیه حرکت کردند.
دیده بان سوری حقوق بشر، مستقر در لندن می‌گوید: شبه نظامیان داعش روز پنج‌شنبه کنترل ۵ روستا در شمال سوریه را در دست گرفتند و به سوی مرز ترکیه حرکت کردند. به گزارش آسوشیتدپرس، حمله ترکیه به مواضع داعش در حالی صورت می‌گیرد که این کشور طی- دست کم- یک سال گذشته تمایلی به مشارکت در ائتلاف ضدداعش نداشت. به نظر می‌رسد اوضاع و احوال داخلی ترکیه و تحولات منطقه‌ای سیاستمداران ترک را مجاب کرده باشد که اکنون وقت دست روی دست گذاشتن نیست. نیویورک‌تایمز در گزارش ۲۹ اوت ۲۰۱۵ می‌نویسد ترکیه به جای تمرکز بر مبارزه با داعش، کردها را هدف گرفته است؛ گروهی که در مبارزه با داعش به متحد آمریکا تبدیل شده‌اند. اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا، می‌گوید ترکیه باید به ائتلاف می‌پیوست. او افزود: «آنها باید برای کنترل مرزهای خود تلاش‌های بیشتری به خرج دهند. ما این را برای آنها روشن کرده‌ایم.»
بی‌میلی ترکیه در مبارزه با داعش صدای رئیس سازمان سیا را هم در آورده بود. جیمز کلاپر، رئیس سازمان جاسوسی آمریکا، چندی پیش اعلام کرد که مبارزه با گروه تروریستی داعش برای ترکیه اولویت نداشته و این عدم اهمیت از سوی مقامات آنکارا موجب شده که افراد برای پیوستن به گروه تروریستی داعش به راحتی از مرز ترکیه به سوریه سفرکنند. در واقع، ترکیه به «کانالی امن» برای عبور و مرور داعش تبدیل شده است. رئیس سازمان سیا تاکید کرد که نزدیک به 60 درصد از نیروهای داعش از مرز ترکیه وارد سوریه می‌شوند. در نظرسنجی‌هایی هم که در ترکیه انجام می‌شد، مردم ترکیه داعش را یک تهدید برای خودشان تلقی نمی‌کردند. پس از حادثه سوروچ، ماری که ترکیه در آستین خود پرورش داد، زهر خود را ریخت و اجتماع چپگرایان کرد در سوروچ را به خاک و خون کشید. در نظرسنجی‌ها نشان داده شده که مردم ترکیه بیشتر تجزیه طلبی کردها را مساله جدی تلقی کرده و اظهار داشته‌اند که مسائل اقتصادی برای آنها اولویت دارد. نیویورک‌تایمز به نقل از مقام‌های ترکیه می‌نویسد آنها این اتهام را که برای پیوستن به تلاش‌های بین‌المللی علیه داعش بی میل هستند رد کرده و اعلام کرده‌اند که این تاخیر به دلیل بحث‌های مفصل در مورد عملیات لجستیکی و تکنیکی است. بیانیه وزارت خارجه ترکیه می‌گوید: «مبارزه با داعش اولویت ترکیه است.» محمد درویش اوغلو، معاون وزیر امنیت عمومی ترکیه، در گزارش ماه گذشته میلادی خود به کابینه گفت که تعداد شهروندان ترکیه‌ای که به داعش پیوسته و سپس به ترکیه بازگشته‌اند یا در جریان حضور در عملیات داعش کشته شدند، بین 1000 تا 1300 تن است. وزارت دادگستری ترکیه هم اعلام کرد که 126 شهروند ترکیه‌ای به اتهام ارتباط با داعش در عراق و سوریه در زندان به سر می‌برند.
با این حال، خبرگزاری دوغان می‌نویسد: دو جنگنده ترک چهار موضع نیروهای داعش در شمال حلب را بمباران کردند. گزارش‌ها حاکی است که این روزها شهرهای حلب و ادلب محل درگیری‌های سنگین نیروهای داعشی با مخالفان خود و نیروهای ائتلاف است. داعش می‌کوشد با انفجار خودروی بمب‌گذاری شده به مناطق نزدیک به مرزهای سوریه و ترکیه نفوذ کند. دیده‌بان سوری حقوق بشر به نقل از نیویورک‌تایمز می‌نویسد: حلب اکنون به میدان جنگ نیروهای داعش و مخالفان تبدیل شده است.
توطئه حزب عدالت
احمد داوود اوغلو، نخست‌وزیر ترکیه، اعلام کرد که کابینه را به رئیس‌جمهوری معرفی خواهد کرد. این کابینه تا زمان انتخابات میان دوره‌ای اول نوامبر همچون دولت موقت عمل خواهد کرد و تمام اختیارات یک «دولت 4 ساله را دارد». روزنامه «تودیز زمان» می‌نویسد این کابینه موقت در 28 اوت از سوی اوغلو معرفی شد تا توهم «خلأ قدرت» برطرف شود. اما در پس پرده چه می‌گذرد؟
مخالفان حزب عدالت، دولت اردوغان را متهم می‌کنند که با معطوف کردن توجهات به تحولات سوریه و قشون‌کشی منطقه‌ای می‌کوشد تا افکار عمومی را از تمرکز بر اوضاع داخلی منحرف سازد. مخالفان می‌گویند حزب عدالت به هر حربه‌ای از جمله جنگ داخلی متوسل خواهد شد تا انتخابات اول نوامبر را به تعویق اندازد. روزنامه تودیز زمان در گزارشی می‌نویسد: در انتخابات عمومی ۷ ژوئن، هیچ حزبی نتوانست حداقل آرای لازم برای کسب کرسی‌های لازم را به دست آورد تا دولت تک حزبی تشکیل دهد. این یک سرخوردگی تمام عیار برای حزب عدالت بود. در ۹ جولای اردوغان طی حکمی به داوود اوغلو اعلام کرد که تشکیل دولت ائتلافی را در نظر داشته باشد. تودیز زمان می‌نویسد: «اگرچه از اردوغان انتظار می‌رفت تا حکم جدیدی به حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) به‌عنوان دومین حزب بزرگ در پارلمان بدهد، اما چنین نکرد. این اولین بار در تاریخ جمهوری ترکیه بود که حکم تشکیل دولت جدید فقط یک بار داده شد.»
مخالفان معتقدند که اردوغان در حال توطئه است تا آتش جنگی داخلی را روشن کند. تودیز زمان در گزارش 29 اوت خود می‌نویسد: «احزاب مخالف اکنون نگرانند که حزب عدالت به رهبری اردوغان در صورتی که احساس کرد به نتیجه دلخواه نرسیده برای به تعویق انداختن انتخابات اول نوامبر به مدت یک سال، آتش جنگ داخلی را روشن کند.» ماده 78 قانون اساسی ترکیه می‌گوید: تعویق انتخابات فقط در مواقع جنگ امکان‌پذیر است. این گزارش می‌افزاید اگر حزب عدالت احساس کند شکست می‌خورد و شرایط برای پیروزی‌اش مهیا نیست احتمال درگیری داخلی وجود دارد. اما سیبل این درگیری کیست؟ ترکیه از ماه گذشته درگیری نه چندان سنگینی را با کردهای حزب کارگران کردستان (PKK) آغاز کرده است. مخالفان می‌گویند: سیبل حملات حزب عدالت کردها خواهند بود. «اردال آکسونگر» که مشاور کمال کیلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق است، می‌گوید: حزب عدالت از همان آغاز به دنبال چنین انتخاباتی بود چراکه از نتایج انتخابات 7 ژوئن راضی نبود. او می‌گوید: آنها به هر حربه‌ای متوسل خواهند شد تا شکست خود را جبران کنند. آکسونگر می‌گوید: اعضای حزب عدالت هنوز به بلوغ نرسیده‌اند. وقتی می‌بینند در حال بازنده شدن هستند، بازی را به‌هم می‌زنند. صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق هم می‌گوید راهی برای کردها جز خودمختاری نمانده است.
با این حال به نظر می‌رسد حزب عدالت- به تعبیر مخالفان- دو رویکرد را در دو سطح همزمان دنبال کرده است؛ از یکسو، در عرصه داخلی با تشکیل دولت موقت درصدد است این پیام را به خارج منتقل کند که «توهم خلأ قدرت» در ترکیه منتفی است. کارت دیگر حزب عدالت، کردها هستند. اگر شرایط در داخل، به نفع حزب عدالت نباشد احتمال دارد تمام کاسه کوزه‌ها بر سر حزب کارگران شکسته شود. در این صورت، احتمال وقوع درگیری با کردها وجود دارد. در عین حال، روزنامه حریت به نقل از دمیرتاش می‌نویسد: اگر شرایط به سوی ناآرامی علیه کردها پیش برود، چاره‌ای جز خودمختاری باقی نمی‌ماند. در عرصه خارجی، حزب عدالت با دو معضل دست به گریبان است؛ از یکسو فعال شدن کردها در همسایگی ترکیه زنگ خطر را برای این کشور به‌صدا در آورده است. کردها اکنون به متحد اصلی آمریکا در سوریه در مبارزه با داعش تبدیل شده‌اند. از سوی دیگر ترکیه می‌کوشد با فعال شدن علیه داعش، کارت کردها را در بازی با آمریکا بسوزاند.
ترکیه؛ کانال امن داعش؟
به نظر می‌رسد ترکیه دیگر کانال امنی برای عبور و مرور داعش نیست. این کشور صلاح نمی‌بیند بیش از این به این گروه بال و پر دهد چراکه ممکن است علیه ترکیه فعال شوند. به مدد الطاف ترکیه بود که نیروهای هوادار داعش کرور کرور از مرز این کشور به سوریه و عراق می‌رفتند. دیده‌بان حقوق‌بشر سوریه می‌گوید: گروه داعش از ژوئیه سال ۲۰۱۴ میلادی، ۳۱۵۶ تن را در استان‌های مختلف سوریه اعدام کرده است. به گزارش الجزیره، به نقل از دیده‌بان حقوق بشر سوریه، داعش در طول یک ماه گذشته ۹۱ تن شامل ۳۲ غیرنظامی از جمله دو شهروند بالای ۱۸ سال، ۳۹ عضو خود از جمله یک فعال رسانه‌ای، ۱۱ عضو گروه‌های مخالف و دستکم ۹ عضو نیروهای دولت سوریه و نیروهای مسلح وابسته به آن را اعدام کرده است و اکثر این اعدام‌ها با قطع سر از بدن انجام شده است. گروه احرار‌الشام که در شهر زبدانی در حومه دمشق با ارتش سوریه می‌جنگد، در یک فایل ویدئویی اعلام کرد که با هدف قرار دادن دو خودروی وابسته به نیروهای امنیتی سوریه در میدان العباسین دمشق، رئیف علی الحسن، سرتیپ گارد ریاست جمهوری سوریه و ۶ تن از همراهان وی را به قتل رسانده است. با تمام این اوصاف، ترکیه صلاح خود را در مشارکت با نیروهای ائتلاف ضدداعش دید. ظاهرا زنجیره سیاست داخلی ترکیه، سیاست خارجی را هم متاثر ساخته است.
ارسال نظر