خواب آشفته سلطان - ۱۲ مرداد ۹۴

لیلا جاکینتو

تحلیلگر فارن‌پالیسی

همه ما می‌دانیم که ترکیه پس از سال‌ها درگیری با واشنگتن و با فشار کاخ سفید وارد جنگ با داعش شده است. اما این تغییر سیاست در ترکیه تنها به معنی سرخم کردن در برابر آمریکا نبوده است. ترکیه با این هدف وارد جنگ شده است که سهم خود را از میدان سوریه بردارد. آنکارا با پیوستن به جنگ سوریه، به دنبال ایجاد منطقه امن برای نیروهای موسوم به ارتش آزاد سوریه است. همچنین ترکیه قصد دارد با پیوستن به این جنگ فعالیت کردها را که در لب مرز با این کشور قدرت گرفته‌اند، کاهش دهد. در ماه گذشته کردها توانستند شهر تل‌‌ابیض را از دست داعش خارج کنند. کردها با تسخیر شهر تل ابیض توانستند مناطقی را که در شمال سوریه تحت تصرف دارند، افزایش دهند. کردها با این رویه می‌توانند فتوحات خود را به سمت غرب سوریه سوق دهند. اما برای این کار لازم است داعش و سنی‌های ساکن در این شهرها را بیرون کنند.


اردوغان همواره خود را ناجی سنی‌ها می‌داند و از این‌رو قصد نداشت تا گوشه‌ای اختیار کند و تنها نظاره‌گر بازی باشد. با رویه‌ای که کردها توانسته بودند در پیش بگیرند نزدیک به 50 درصد از مرز‌های سوریه با ترکیه به دست نیروهای کرد افتاده بود. رسانه‌های نزدیک به کردها نیز پس از شکست داعش در شهر تل ابیض با قدرت فراوان به تبلیغ این موضوع پرداختند و این موضوع موجب شد تا زنگ‌های خطر در آنکارا به صدا در بیاید. اردوغان مدعی بود کردها در پی تسویه نژادی در لب مرز با سوریه هستند. از سوی دیگر رئیس‌جمهوری ترکیه همواره حامی ارتش آزاد سوریه بوده و قصد داشته با هدایت این گروه به جنگ داعش برود. این در حالی است که آمریکا، کردها را در جنگ با داعش نسبت به سوری‌ها نیروهای قابل اتکاتری می‌داند. همواره کردها برای آمریکایی‌ها یک نیروی وفادار به حساب می‌آیند و این نکته اساسی برای آنکارا محسوب می‌شود. ترکیه در جنگ با داعش همکاری خوبی با آمریکا نداشته است. این کشور حتی اجازه نداد پرنده‌های جنگی آمریکا از پایگاه اینجرلیک استفاده کنند.


برای واشنگتن اما استفاده از این پایگاه اهمیت حیاتی داشته است. واشنگتن تاکنون با درخواست آنکارا برای ایجاد منطقه امن موافقت صد درصدی خود را اعلام نکرده است. آنگونه که ترکیه می‌گوید آنها قصد دارند تا با ایجاد این منطقه پناهندگان سوری را جا دهند و حفاظت از این منطقه را به دست نیروهای ارتش آزاد سوریه بسپارند. کردها اما از این ترس دارند تا آنکارا بین نیروهای کرد در دو سوی این منطقه انشقاق ایجاد کند. در این بازی دوباره این آنکاراست که آمریکا را به دنبال خود کشیده است و کردها نیز به آتش آنکارا خواهند سوخت. قرار نبود بازی این‌گونه پیش برود. زمانی که اردوغان نخست‌وزیر بود او طرح صلح با کردها را ریخت و حزب او با ترفندی که اردوغان به خرج داد توانست رای کردها را از آن خود کند و به این طریق به اکثریت پارلمانی دست یابد. کردها در این کشور جمعیت ۱۵ میلیونی دارند. تاکنون درگیری بین دو طرف به مرگ ۴۰ هزار نفر ختم شده است. پس طرح صلح اردوغان برای کردها به معنای دسترسی به یک آرمان ۳۰‌ساله است.