احتمال تجزیه سوریه و عراق در 5سال آینده

حسین موسوی: جامعه اطلاعاتی آمریکا متوجه شده است که نیروهای حوثی، موشک‌های اسکاد خود را به سمت عربستان سعودی هدف گرفته‌اند. آنها از طریق نیروهای جاسوسی خود یا ماهواره‌هایی که بر فراز زمین می‌چرخند و از کشورها جاسوسی می‌کنند، این اطلاعات را به دست نیاورده‌اند. آنها این اطلاعات را با یک وسیله جاسوسی بسیار مدرن به دست آورده‌اند، وسیه‌ای به نام «توییتر.»


ژنرال نیروی دریایی ایالات‌متحده، وینست استیوارت، رئیس شاخه اطلاعاتی پنتاگون در سخنرانی‌اش در میان کارگزاران اطلاعاتی این موضوع را یادآور شد و گفت: ما نخستین هشدار را با یک هشتگ «موشک اسکاد» دریافت کردیم. او افزود: یک نفر توییت کرده بود که موشک‌های اسکاد آماده شلیک به عربستان سعودی هستند و ما تازه پس از آن شروع به فعالیت‌های تحقیقی کردیم. استیوارت می‌گوید: شیوع روزافزون گوشی‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی خاورمیانه را تغییر شکل می‌دهد و این موضوع موجب می‌شود ما در پیش‌بینی‌ها با مشکل روبه‌رو شویم. استیوارت می‌گوید: اگر 10 سال پیش یک تونسی خود را برای اعتراض آتش می‌زد؛ این داستان می‌توانست تنها مورد توجه اطرافیان و ساکنان محلی قرار بگیرد.


اشاره استیوارت به داستان محمد بوعزیزی است که خود را در برابر شهرداری شهر تونس در سال ۲۰۱۰ به آتش کشید و با شروع اعتراضات در این کشور، بن‌علی، دیکتاتور این کشور فراری شد و در نهایت آتش تونس به سایر کشورها رسید. در واقع با ظهور گوشی‌های هوشمند، فیس‌بوک و سایر رسانه‌های اجتماعی قطار بهار عرب در کسری از ثانیه حرکت می‌کند و یک انقلاب جهانی رقم می‌زند.


استیوارت در این سخنرانی به مخاطبان خود یک نکته اساسی را گوشزد می‌کند. او معتقد است که این انقلاب‌ها گردش خود را با یک چرخش سریع آغاز کردند. صدای او نه تنها لحنی از امیدواری نداشت، بلکه نشانه آن بود که پیش‌بینی آینده بسیار سخت‌تر از پیش خواهد شد. او می‌گوید: «شما دولت-ملت‌هایی را می‌بینید که در منطقه در حال فروپاشی اند و شاید به سمت قومیت‌گرایی هم پیش‌بروند و هیچ‌کدام از ما هم نخواهیم دانست خاورمیانه در 5 سال دیگر چه شکلی خواهد بود؟» استیوارت در این ‌باره ادامه می‌دهد: «در واقع عراق در این زمینه ممکن است شکست جبران‌ناپذیری متحمل شود و دیگر به شرایط یک «دولت یکپارچه» بازنگردد. سیاست ایالات‌متحده در حال حاضر دوری از این فرقه‌گرایی‌ها و قومیت‌گرایی است و کردستان عراق را بر اساس این راهبرد به‌عنوان یک کشور مستقل نمی‌شناسد. آمریکا به عراق همچون یک کشور یکپارچه می‌نگرد اما در آینده ممکن است این موضوع تغییراتی در سیاست آمریکا ایجاد کند.


دولت عراق پیش از این نشان داده است که از همکاری نظامی با کردها خشنود است اما از استقلال کردستان به‌عنوان یک کشور استقبال نمی‌کند. در راهبردهای آمریکا هنوز موضوعی با عنوان کشور شیعه، کشور سنی و کشور کردستان دیده نمی‌شود زیرا آنگاه باید آمریکا بین دو متحد خود، یعنی کردها و ترک‌ها یکی را انتخاب کند. واشنگتن قصد ندارد متحد ناتویی خود را تحت فشار قرار دهد. موضوع استقلال کردستان، موضوعی است که ترکیه را به شدت برخواهد آشفت.


استیوارت خاطرنشان می‌کند او این سخنان را چند هفته پیش‌به شکل یک تحقیق منتشر کرده است، آن هم درست پیش از اینکه ترکیه به نیت جنگ با داعش، کردهای پ‌ک‌ک را مورد هدف قرار دهد. همچنین رئیس شاخه اطلاعاتی پنتاگون اذعان می‌کند: ا گر ترکیه به مفاد دفاع دسته‌جمعی استناد کند تا ناتو را وارد جنگ علیه مناطق کردنشین کند، آمریکا ممکن است در یک مخمصه بزرگ گیر بیفتد. استیوارت در مورد سوریه نیز چنین نظر مشابهی دارد. او می‌گوید این کشور هم ممکن است با شکنندگی‌هایی که دارد، در شمال و بخش‌هایی از جنوب شاهد تشکیل یک «اقلیم علوی» باشد. علوی‌ها از اقلیت‌های سوری به حساب می‌آیند و بشار اسد نیز خود از علوی‌ها به حساب می‌آید. رئیس شاخه اطلاعاتی پنتاگون می‌گوید نگرانی مشابهی می‌توان در مورد اردن نیز داشت. اردن برای ایالات‌متحده یک متحد خوب به شمار می‌رود. این کشور تاکنون بیش از 600 هزار پناهجوی سوری را در کشور خود جا داده است. او می‌گوید: «اردن به‌عنوان یک دوست خوب برای آمریکا به حساب می‌آید، اما نکته مهم این است که امان بیش از هر کشور دیگر در خلیج‌فارس به اسرائیل نزدیک است و رابطه نزدیکی با تل‌آویو دارد.» او ادامه می‌دهد: «آیا می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که اردن در 15 یا 20 سال دیگر در همین نقطه‌ فعلی قرار دارد.» استیوارت می‌گوید به تازگی نمایندگان مصر و اردن را به خانه خود دعوت کرده است، آنها اعتقاد دارند باید با اسرائیل اتحاد خود را حفظ کنند.


البته استیوارت معتقد است چالش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا تنها محدود به خاورمیانه نخواهد بود. او می‌گوید: «در مورد کره شمالی دیوانه صحبت نمی‌کنم.» او در این مورد به رفتارهای عجیب و غریب کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی اشاره دارد، اما پیش از اینکه به‌طور کامل به رفتار‌های پیونگ‌یانگ بپردازد، سخن خود را به رفتارهای پوتین در این روزها متمرکز می‌کند. او در ادامه سخنرانی خود یک پرسش از خود و حاضران می‌پرسد: «روزهایی را که روسیه دوست ما بود، به یاد می‌آورید؟» او سپس خود پاسخ می‌دهد: به نظر می‌رسد این دوستی به سالیان بسیار دوری باز می‌گردد. در این سخنرانی برای نخستین‌بار رئیس شاخه اطلاعاتی پنتاگون از فعالیت‌های اطلاعاتی که داشته رونمایی می‌کند و می‌گوید در برخی مواقع با کنگره به مشکل برخورده است. او می‌گوید فعالیت‌هایی که قصد داشته، انجام دهند بسیار شبیه فعالیت‌های «سیا» بوده و از همین رو به مشکل برخورده است. او با تشریح برنامه‌های خود می‌گوید: قصد داشته‌اند هزار برنامه عملیاتی را پیاده کنند که کنگره با نیمی از برنامه‌های آنها مخالفت می‌کند و در نهایت به ۵۰۰ عملیات می‌رسد.


او می‌گوید: «بین آنها و همچنین آژانس امنیت ملی آمریکا اصطکاک‌های فراوانی به وجود آمد.» استیوارت ادامه می‌دهد: «واقعیت این است که روی موضوعاتی که ما می‌توانیم متمرکز شویم، آژانس امنیت ملی آمریکا قادر به انجام آن نیست. من نمی‌توانم به آنها بگویم به روی سیستم تسلیحاتی، تکنولوژی تسلیحاتی و قابلیت نظامی کشورها متمرکز شود.» استیوارت معتقد است آنها باید بر قابلیت نظامی کشورها تسلط پیدا کنند تا بر آن اساس دست به برنامه‌ریزی بزنند.