انقلاب سیاهان در بالتیمور

گروه جهان: به دنبال مراسم دفن پسری سیاه پوست و ۲۵ ساله که به دلیل برخورد خشونت‌بار پلیس در زندان جان خود را از دست داده بود،فاز جدید درگیری خشونت‌بار این بار در بالتیمور- آمریکا- آغاز شد. شورشیان با پرتاب سنگ و چوب به پلیس، غارت اموال عمومی و تخریب و به آتش کشیدن لاستیک‌ها و هر آنچه در دست داشتند، به استقبال نیروهای پلیس رفتند. مراسم دفن «فرد گری» با چنان خشونتی همراه بود که به نوشته واشنگتن پست «خشونت‌بارترین تظاهرات از زمان آغاز درگیری‌ها در فرگوسن- میسوری- بود.» این روزنامه می‌نویسد: «مردم با سنگ، بطری و چوب در دست پلیس را که تا دندان مسلح بود مورد حمله قرار دادند، خودرو پلیس را به آتش کشیدند، داروخانه و برخی مجتمع‌های تجاری را غارت کرده و شیشه‌هایش را شکستند.» «لری هوگان»، فرماندار بالتیمور، با اعلام وضعیت اضطراری «گارد ملی» را وارد میدان کرد. هوگان می‌گوید: «من در اولین گام به اعزام گارد ملی اقدام نکردم. گاردملی آخرین چاره کار برای بازگرداندن نظم است... مردم حق تظاهرات دارند و حق دارند سرخوردگی خود را بروز دهند؛ اما ساکنان بالتیمور هم حق آرامش و امنیت دارند.» اندکی پس از آغاز شورش‌های بالتیمور دو افسر پلیس زخمی شدند؛ یکی استخوان‌هایش شکست و یکی هم از شدت ضربات وارده بیهوش شد. مامورانی هم که لباس ضدشورش بر تن داشتند با سنگ و چوب و اجسام سخت مورد حمله قرار گرفتند. همزمان آتش‌نشانان تلاش داشتند تا آتش‌بازی‌های معترضان را خاموش کنند. مرگ «گری» در ۱۹ آوریل خشم عمومی از رفتار پلیس نسبت به سیاهان آمریکایی را برانگیخت؛ خشمی که از سال گذشته و در ماجرای فرگوسن، نیویورک و سایر شهرها و ایالت‌ها آغاز شد. اندکی پس از آغاز درگیری‌ها، صدها مامور پلیس با اسپری فلفل و گاز اشک‌آور به خیابان‌هایی رفتند که شیشه‌های شکسته مغازه‌ها به وضوح در کف آنها دیده می‌شد؛آنچنان که عبور و مرور سخت شده بود. بزرگان و ریش‌سفیدان محلات می‌کوشیدند تا مانع درگیری جوانان با پلیس شوند. آتش‌نشانان در حالی تلاش داشتند آتش را خاموش کنند که شورشیان شلنگ‌های آتش‌نشانی را هم بریده بودند. در این شهر ۴۰ مایلی (۶۴ کیلومتری) که ۶۶۲ هزار نفر جمعیت دارد، بازی بیس‌بال اورلئان لغو شد، مدارس تعطیل شد، مراکز اداری و ایستگاه‌های قطار هم بسته شدند. «تونی لاستر» ۴۰ساله که ناتوانی جسمی دارد و در روز درگیری ناظر رفتار پلیس با معترضان بود، می‌گوید: «این چیزها باید اتفاق می‌افتاد. مردم از اینکه می‌بینند پلیس بی‌دلیل سیاهان را می‌کشد به تنگ آمده‌اند... روز بدی است اما باید اتفاق می‌افتاد.»

مقصر کیست؟

شهردار «استفانی راولینگز بلاک» (دموکرات) تقصیر را به گردن معترضان می‌اندازد. او می‌گوید: «اوباش همیشه مترصد فرصت هستند تا به درگیری‌ها دامن بزنند و شهر را ویران کنند.» او بدون اشاره به رفتارهای بی‌ضابطه پلیس در قبال سیاهپوستان می‌گوید: «نسل‌ها گذشته تا شهر ساخته شود. آن وقت اوباش می‌خواهند همه‌چیز را به‌هم بزنند...» واشنگتن‌پست می‌نویسد ستیز سیاه و سفید بار دیگر قربانی گرفت. به نظر می‌رسد درگیری‌های نژادی بازهم چهره آمریکا را خدشه‌دار سازد. این روزنامه می‌افزاید: «درگیری‌های خشونت‌بار چهره تظاهرات مسالمت‌‌آمیز در ایالات‌متحده را خدشه‌دار خواهد کرد.» احتمال وقوع تظاهرات خشونت‌‌آمیز که ۱۰ صبح دوشنبه آغاز شد از سوی بسیاری از کاربران فضای مجازی داده شده بود. آنها می‌گفتند مردم گروه گروه در حال حرکت هستند. توئیترها مملو از هشدار بود. این توئیت‌ها به مردم هشدار می‌داد به مراکز خرید نروند، به دانشگاه و مدرسه هم نروند. واشنگتن‌پست می‌نویسد: «بسیاری از مغازه‌دارها و مراکز خرید پیش‌بینی چنین وضعیتی را می‌کردند. بنابراین، روز قبل از درگیری‌ها جانب احتیاط را رعایت کرده و کار و کاسبی را تعطیل کردند.» نیویورک‌تایمز با اشاره به شورش بالتیمور می‌نویسد: «ماجرای دفن فرِد گرِی و تظاهراتِ پس از آن به نمادی از خشونت پلیس آمریکا تبدیل شد.» برخی کارشناسان بحران نژادی در آمریکا را «مساله ذاتی» در درون این کشور معرفی می‌کنند. فارغ از درستی یا نادرستی این مساله اما محور استدلال این گروه این است که جامعه آمریکا به دلیل تکثر جمعیتی و اجتماعاتی که نه بومی آمریکا بلکه از دیگر کشورها هستند؛ همچون بشکه باروتی عمل می‌کند که می‌تواند موجب درگیری‌های نژادی شود. در تقسیم‌بندی‌های نژادی و گوناگون مردم، آمریکا متنوع‌ترین کشور جهان شناخته می‌شود. این کشور دارای «تقریبا» ۲۱ گروه نژادی است که هر یک آداب و اخلاقیات و فرهنگ خاص خود را دارند.

نیویورک‌تایمز در گزارش دیگری می‌نویسد: پلیس به جای ریشه‌یابی واقعه صرفا به دنبال مقصر است. این روزنامه می‌نویسد پلیس محلی اعلام کرد که «تهدیدات قابل‌توجهی» را از برخی اعضای باندهای جنایتکار مانند «Black Guerrilla Family» و «Bloods and Crips» دریافت کرده است. این روزنامه می‌نویسد آنها «وارد همکاری شده بودند تا ضابطان قانون را یک به یک بزنند.» با این حال، برخی گزارش‌ها حاکی است که عناصری در پلیس آمریکا وجود دارند که برای آنها رنگ پوست و مساله نژاد در جایگاه اول قرار دارد. نهادهای حقوق بشری هم وارد میدان شده و برخورد با معترضان را «وهن دولت آمریکا» دانسته و می‌گویند نتیجه دخالت بحث‌های نژادپرستانه در اعتراضات مردمی پاسخی همچون فرگوسن و بالتیمور و ... دریافت می‌کند. نیویورک‌تایمز در حالی که به سرعت مطالب خود را به روز می‌کند می‌نویسد: «خشونت‌های بالتیمور بسیار مخرب و ویرانگر و ضربه‌ای بود به شهری که رهبرانش امید داشتند مراسم خاکسپاری گری در آن نشانه‌ای باشد از رویکرد مسالمت‌‌آمیز به اعتراضات مدنی و دخالت ندادن نگاه نژادی به مساله.» برخی رسانه‌های آمریکایی می‌نویسند: «درخواست برای صلح و عدالت دیگر جایی در بالتیمور ندارد.»

چالشی برای وزیر جدید دادگستری

مجموعه‌ای از تظاهرات خشونت‌بار میان سفید و سیاه که گفته می‌شود در یک دهه اخیر در آمریکا سابقه نداشته چالشی برای «لورتا لینچ»، وزیر دادگستری جدید آمریکا است که روز دوشنبه همزمان با مشتعل شدن درگیری‌ها مراسم سوگند خود را برگزار کرد. او در مراسم سوگند خود اعلام کرد بهبود رابطه میان سیاه و سفید یکی از اولویت‌های اصلی او خواهد بود. لینچ گفت: «ما می‌توانیم اعتماد و باور را در قوانین و در میان ضابطان قانون احیا کنیم.» لینچ در زمانی به وزارت دادگستری رسیده که طی یک سال گذشته این دومین تظاهرات خشونت‌بارِ نژادی در آمریکا است. این تحصیلکرده حقوق دانشگاه‌هاروارد با ۵۶ رای موافق در برابر ۴۳ رای مخالف در مجلس سنا برگزیده شد. لینچ اولین زن آمریکایی آفریقایی‌تبار است که به این سمت برگزیده می‌شود. به نظر می‌رسد مهم‌ترین چالش پیش‌روی خانم لینچ در دوران تصدی وزارت دادگستری، حل‌وفصل پرونده سیاه‌پوستانی باشد که در قتل‌های نژادپرستانه توسط پلیس کشته شده‌اند.