اوکراین در آستانه ورشکستگی

محمدحسین باقی: تداوم خشونت‌ها در شرق اوکراین و بدبینی نسبت به آینده اقتصادی این کشور باعث کاهش ارزش پول اوکراین شده است. سقوط پول این کشور زمانی آغاز شد که ارتش اوکراین اعلام کرد تا زمان توقف کامل حملات شورشیان هوادار روسیه تسلیحات سنگین خود را از خط مقدم عقب نخواهد کشید. رهبران شورشی می‌گویند عقب‌نشینی کامل را به زودی آغاز می‌کنند. خروج کامل تسلیحات سنگین نظامی گامی کلیدی در قرارداد آتش‌بسی بود که در این ماه به آن دست یافته شد اما هر دو طرف می‌گویند نبرد هنوز ادامه دارد. بر اساس گزارش‌های سازمان ملل، درگیری میان جدایی‌طلبان و دولت اوکراین بیش از ۵۶۰۰ کشته بر جای گذاشته است. پس از جنگ‌های بالکان در دهه ۹۰ ، درگیری‌های اوکراین «بدترین کشتاری» است که اروپا به خود دیده است. در بحبوحه بحران، ارزش پول اوکراین (گریونا) در برابر دلار آمریکا ۱۰ درصد سقوط کرد و این نشانه دیگری از بحران اقتصادی در اوکراین است. ترکیب شکست‌های نظامی با مشکلات مالی به شدت حاکمیت در اوکراین را تهدید می‌کند. در این ارتباط گفته می‌شود ذخایر ارزی خارج از کشور اوکراین به زیر ۶ میلیارد دلار سقوط کرده است. همچنین ماه جاری پول اوکراین سقوطی ۴۲ درصدی داشت و پس از فرار ویکتور یانوکویچ پول ملی اوکراین ۶۹ درصد سقوط کرد. بانک مرکزی اوکراین روز دوشنبه اقدامات جدیدی را برای جلوگیری از سقوط بیشتر اعلام کرد و محدودیت‌های بیشتری بر توانایی تجار اوکراینی برای خرید ارز خارجی وضع کرد. «والریا گونتاروا»، رئیس بانک مرکزی اوکراین، روز دوشنبه در کی‌یف گفت: «امیدواریم که بتوانیم با استفاده از این اقدامات وضعیت را ثبات بخشیم.» او قول مبارزه با بحران ارزی را داد و افزود: «این باعث ویرانی اقتصاد و ویرانی کل سیستم بانکی می‌شود.» سقوط ناگهانی پول فشار زیادی بر منابع مالی دولتی وارد کرده و خرید انرژی و سخت‌افزار نظامی و تامین نیازهای اساسی برای کشوری جنگ‌زده را دشوار می‌سازد. همچنین باعث می‌شود قیمت کالاهای وارداتی سر به فلک بزند. این به این معنا است که مردم عادی اوکراین باید هزینه‌های بیشتری برای خرید مایحتاج خود بپردازند. بحرانی که اوکراین را در خود فرو برده توانایی این کشور برای بازپرداخت وام‌های خارجی اخذ شده را زیر سوال برده است. ذخایر ارزی بانک مرکزی خالی شده و این چشم‌انداز را دامن زده که ممکن است این کشور به زودی ورشکسته شود. با وجود ابهام در توافق صلحی که در مینسک- بلاروس- میان دولت اوکراین و شورشیان حامی روسیه امضا شد و طرفین از تخلیه سلاح‌های سنگین خودداری می‌کنند اما به نظر می‌رسد هر دو طرف به تدریج خروج سلاح‌های سنگین از خط مقدم را آغاز کرده و به دنبال ایجاد یک منطقه حائل هستند. شکست‌های نظامی باعث شده متحدان پروشنکو- رئیس‌جمهور- نسبت به فقدان استراتژی و برنامه‌های نظامی دولت در قبال تحولات داخلی بسیار منتقد باشند.