عبور سربازان پوتین از نقطه صفر مرزی

محمدحسین باقی: چهار ماه پس از درگیری سربازان اوکراینی با جدایی‌طلبان هوادار روسیه (و نیروهای روسی) روز پنج‌شنبه فاز دیگری از این درگیری‌ها گشوده شد؛ آنگاه که روس‌ها «حمله‌ای ناگهانی» به مناطقی از اوکراین را آغاز کردند.

این بار ستون‌هایی از خودروهای زرهی و تانک‌ها به سوی شهر «نووزوفسک» که تحت کنترل جدایی‌طلبان است حرکت کردند و سربازان اوکراینی را در محاصره گرفتند.

سی.ان.ان به نقل از یکی از افسران ارتش اوکراین از «تهاجم همه‌جانبه» روسیه به کشورش سخن می‌گوید و مقام‌های آمریکایی هم از اعزام هزار سرباز روسی برای جنگ در کنار شورشیان هوادار روسیه خبر می‌دهند. این در حالی است که پوتین هرگونه مداخله مستقیم را رد کرده و آنها را «داوطلبان روسی» نامیده است.

گروهبان «ایهور شاراپوف»، از واحد گشت سربازان مرزی اوکراین می‌گوید تانک‌هایی را مشاهده کرده که از مرز روسیه با اوکراین رد شده‌اند در حالی که پرچم «جمهوری خلق دونتسک» را حمل می‌کردند. برخی دیگر می‌گویند پرچم روسیه را بر فراز این خودروها مشاهده کرده‌اند. چهار ماه جنگ طاقت‌فرسا نه تنها امان از سربازان اوکراینی ربوده بلکه مردم این کشور را هم فرسوده و زمینگیر کرده است. در رتبه‌بندی سازمان جهانی گردشگری، اوکراین از نظر تعداد گردشگران جایگاه هشتم را به خود اختصاص داده‌ بود این در حالی است که درگیری‌های چهار ماهه اخیر، اقتصاد این کشور را به شدت فلج کرده است. «میخاییلو لیسنکو»، معاون فرمانده گردان دونباس در اوکراین می‌گوید: شورشیان که مورد حمایت تانک‌های روسی و نفربرهای زرهی روسیه هستند، روز پنج‌شنبه از دو جبهه وارد اوکراین شدند: جنوب شرق دونتسک که از سوی شورشیان اداره می‌شود و ساحل جنوبی در شهر نووزوفسک.

گروهبان «آلکسی پانکو» در حالی که به مرز خیره شده با احساسی حاکی از خشم و نگرانی می‌گوید:«با اطمینان می‌گویم آنها سربازان روسی بودند.» او که انگشت اشاره و شست خود را به نشانه «صفر» به هم چسبانده و از درون آن به سوی مرز خیره شده تخمین می‌زند که ۶۰ خودروی زرهی از نزدیک نووزوفسک عبور کردند: «این، آن چیزی است که اتفاق افتاده؛ آنها از مرز عبور کردند، در مواضعی که تعیین کرده بودند استقرار یافتند و سپس شروع به تیراندازی کردند.» این در حالی است که الجزیره تعداد خودروهای زرهی را «تا ۱۰۰ خودرو» تخمین زده است.

اوکراین که پس از فروپاشی شوروی و بعد از روسیه دارای بزرگ‌ترین ارتش در اروپا است نتوانسته پس از ۴ ماه درگیری از پس سربازان روس و جدایی‌طلبانی که مورد حمایت کرملین هستند برآید. چنین بود که روز پنج‌شنبه با یورش ناگهانی نیروهای روسیه به اوکراین، سربازان اوکراینی در محاصره قرار گرفتند.

«آدرینی لیسنکو»، سخنگوی ارتش اوکراین در کی‌یف می‌گوید ستون‌های زرهی روسیه وارد شهر «آموروسیئیفکا» - جنوب دونتسک- شدند و ضد حمله‌هایی را آغاز کردند. نیویورک‌تایمز در این زمینه می‌افزاید: «اوکراین، روسیه را به اعزام ستون‌های زرهی به سوی شهر ساحلی ماریوپول (که دور از مناطق درگیری در لوهانسک و دونتسک است) متهم کرد و هدف از این کار این است که توجه نیروهای اوکراینی را به سوی تهدید جدید و جبهه جدیدی از درگیری معطوف دارد.» برخی سربازان خسته، ترسیده و رمیده اوکراینی با یورش ناگهانی روس‌ها فرار را بر قرار ترجیح دادند و شهر نووزوفسک را به سوی مناطقی امن‌تر ترک کردند. سربازان اوکراینی دیگر تمایلی به جنگ ندارند. فرمانده آنها از واحد نهمِ «وینیتسیا» بر سر آنها فریاد می‌زد که «بمانید، نروید» اما گوشی بدهکار نبود. آنها که ماندند اسلحه بر زمین گذاشتند. این فرمانده گفت:«بسیار خب، آنهایی که نمی‌خواهند بجنگند از بقیه جدا شوند.» چنین بود که آن دسته از سربازانی که مایل به جنگ نبودند، برخاستند و رفتند.

پوتین: دالان بشردوستانه را باز کنید

پوتین در اطلاعیه‌ای که روی وب سایت کرملین قرار داد از جدایی‌طلبان‌ و روس گرایان خواست: «از تلفات بی‌جا خودداری کنند.» الجزیره به نقل از وب سایت کرملین می‌افزاید: «از نیروهای شورشی می‌خواهم دالان بشردوستانه‌ای برای نیروهای اوکراینی که در محاصره هستند بگشایند و از تلفات بی‌جا خودداری کنند و به آنها فرصت عقب‌نشینی از منطقه درگیری را بدهند.» «الکساندر زاخارچنکو»، سخنگوی نیروهای شورشی و نخست‌وزیر خودخوانده جمهوری خلق دونتسک به شبکه روسیه ۲۴ می‌گوید: ما آماده‌ایم دالان بشردوستانه را بگشاییم تا سربازان بگریزند. وی افزود: ۳ تا ۴ هزار سرباز داوطلب روسی در خدمت ما هستند که برای ما در شرق اوکراین می‌جنگند. او به این شبکه روسی گفت: «ما پنهان نمی‌کنیم که تعدادی سرباز روسی در اردوگاه ما می‌جنگند. آنها برای نبرد در راستای آزادی ما تعطیلات خود را رها کرده‌اند.»

دولت روسیه هر گونه اتهامی مبنی بر اعزام نیرو، تسلیحات و خودروهای زرهی به اوکراین را رد کرده و به اتهامات چنین پاسخ می‌دهد: «آنها داوطلبان روسی هستند.» این در حالی است که هفته گذشته دیداری میان روسای جمهور روسیه و اوکراین در مینسک پایتخت بلاروس برگزار شد و هر دو طرف تمایل خود برای یافتن راه حل جهت پایان درگیری‌ها را اعلام کردند. هنوز یک هفته از این «ابراز تمایل» نگذشته که هجوم نیروهای روسی به مناطقی از اوکراین «آن بارقه‌ای که برای صلح به وجود آمده بود را نقش بر آب کرد.» نیویورک تایمز می‌نویسد رفتار روسیه احتمال افزایش تحریم‌های غرب به عنوان اقدامی تلافی‌جویانه در برابر پوتین را افزایش داده است.

تاوان اقدامات روسیه

باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در تماس تلفنی با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان اعلام کرد که روسیه باید تاوان اقدامات خود را بدهد. اوباما افزود: «ما موافقیم که بدون هیچ تردیدی روسیه مسوول خشونت‌ها در شرق اوکراین است. عامل این خشونت‌ها روسیه است. شورشیان از سوی روسیه آموزش داده می‌شوند و توسط روس‌ها تجهیز و تامین مالی و تسلیحاتی می‌شوند.» یکی از مقام‌های دولت آمریکا به شرط فاش نشدن نامش گفت: «روسیه تا جایی دخالت می‌کند که اوضاع را به نفع خود و عوامل خود تغییر دهد.» او که برخی اطلاعات امنیتی را فاش می‌کرد، افزود: «رگبار گلوله‌ها و خودروهای زرهی روسی و اقدامات روس‌ها تاثیر خود را بر ارتش اوکراین گذاشته است.» جن ساکی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم با انتقاد از رفتار روسیه افزود: «روس‌ها تمایلی به گفتن واقعیت ندارند که سربازان خود را ۳۰ مایل درون خاک اوکراین فرستاده‌اند.»

به گزارش سی.ان.ان، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) اعلام کرد که تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد سربازان روسی در عملیات نظامی در اوکراین مشارکت داشته‌اند. در همین حال آرسنی یاستینوک در واکنش به تجاوز روسیه اعلام کرد که کشورش پس از تصویب پارلمان به ناتو ملحق خواهد شد.

دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا هم با ابراز نگرانی از مشارکت گسترده نیروهای روسی افزود: «من از شواهد موجود بی‌نهایت نگرانم که سربازان روسی تهاجمی همه‌جانبه را در جنوب شرق اوکراین شروع کرده‌اند. جامعه بین‌المللی پیش از این به روسیه هشدار داده بود که اقدامات تحریک برانگیز کاملا غیرقانونی و غیرقابل پذیرش است.» براساس آخرین خبرها شورای دفاع ملی و امنیت اوکراین اعلام کرد که نیروهای روسی کنترل کامل نووزوفسک را به دست گرفته‌اند.

سخنگوی نیروهای شورشی به شبکه روسیه 24 می‌گوید: ما آماده‌ایم دالان بشردوستانه را بگشاییم تا سربازان بگریزند. همچنین 3 تا 4 هزار سرباز داوطلب روسی در خدمت ما هستند که برای ما در شرق اوکراین می‌جنگند