عقب‌نشینی مالکی

گروه بین‌الملل: نوری المالکی در نهایت عقب نشست و قرار است دولت را به حیدر‌العبادی، نخست‌وزیر مکلف این کشور تحویل دهد. در شرایطی که برخی از کارشناسان از اصرار مالکی به تحویل ندادن پست ‌نخست‌وزیری ابراز نگرانی می‌کردند، روز پنج‌شنبه مالکی ضمن تبریک به حیدرالعبادی جهت انتخاب وی از سوی رئیس‌جمهوری برای تشکیل دولت عراق گفت که با دولت عبادی نهایت همکاری را انجام خواهد داد.

عقب‌نشینی مالکی به سود عبادی

استقبال بین‌المللی از دولت تازه عراق

هفته‌نامه اکونومیست نیز سرمقاله اصلی این هفته خود را به موضوع بازگشت آمریکا به عراق اختصاص داده است. این هفته‌نامه نوشت: «دو رئیس‌جمهوری ایالات متحده درباره عراق دو اشتباه بزرگ کردند. نخست‌ «جورج‌دبلیو بوش» که در سال ۲۰۰۳ با ۱۴۸ هزار نیرو اقدام به اشغال عراق کرد تا منطقه پس از صدام حسین به ثبات برسد. اما نتیجه جز مصیبت چیزی نبود. دیگری اما نگاهی متفاوت به عراق داشت. باراک اوباما، اجازه داد نیروهای آمریکایی عراق را ترک کنند بدون آنکه در نظر بگیرد که چه اتفاقی ممکن است در منطقه رخ دهد. همین سیاست در منطقه باعث شد که در منطقه بنیادگرایانی قدرت پیدا کنند که بخشی از سوریه و عراق را تحت کنترل خود در آورند. اکنون اما چشم‌اندازی که بنیادگرایان از خلافت خود ترسیم کرده‌اند، باعث شده است که غربی‌ها به رهبری ایالات متحده به این نتیجه برسند که نمی‌توانند پایشان را از این آشفته‌بازار بیرون بکشند. با شرایطی که در منطقه ایجاد شده است شانس به دست آوردن موفقیت کم است. اما به اعتقاد غربی‌ها این رویکرد بهتر از هرگونه رویکرد دیگری است. این در شرایطی است که در ۸ اوت، زمانی که ایالات متحده تصمیم گرفت جت‌های خود را از خلیج فارس علیه نیروهای داعش به کار گیرد برخی تئوری «خیلی کم، خیلی دیر» را مطرح کردند. ایالات متحده دو ماه نشست و نظاره‌گر داعشی شد که شمال عراق را به تصرف خود درآورده بود. نتیجه چه شد: «یک فاجعه انسانی». هزاران ایزدی که کردزبان هستند از ترس تروریست‌های داعش به کوه‌ها فرار کردند و پس از آن حتی داعش تصمیم به تسخیر اربیل گرفت. این نقطه جایی بود که آرامش آنها را تهدید می‌کرد. با وجود این راه رسیدن به آرامش در منطقه به بازگشت آمریکا منوط نیست. در این راستا حیدرالعبادی برای اینکه بتواند تنش‌ها را در این منطقه کمتر کند باید در کابینه خود سنی‌ها را نیز وارد کند تا آنها مجاب شوند که دست از حمایت از نیروهای بنیادگرا بردارند. با این عمل حیدرعبادی شورشیان را به سمت دولت هدایت می‌کند. در این صورت دولت شیعه می‌تواند با خیال آسوده‌تری به سمت مناطقی که به دست تروریست‌های داعش افتاده است لشکرکشی کند.» این در شرایطی است که روزپنج‌شنبه اوباما مدعی شد که حملات هوایی آمریکا باعث شده است مقاومت داعشی‌ها برای محاصره سنجار شکسته شود. روزنامه نیویورک‌تایمز اما به نقل از منابع محلی این خبر را تکذیب کرد و گفته می‌شود هنوز سد محاصره شکسته نشده است.

مالکی حمایت خود را از عبادی اعلام کرد

همزمان در شرایطی که مالکی اعلام کرده بود حاضر به ترک پست نخست‌وزیری نیست، روز پنج‌شنبه وی در تلویزیون عراق حاضر شد و استعفای خود را از نخست‌وزیری اعلام کرد و گفت از دولت جدید حمایت خواهد کرد. به گزارش « ایسنا» به نقل از اسکای نیوز، مالکی تصمیم خود را روز پنج‌شنبه از تلویزیون ملی عراق و در حالی که حیدر العبادی و بسیاری از چهره‌های سرشناس سیاسی عراق کنار او ایستاده بودند، آشکار کرد. مالکی در این سخنان تلویزیونی اعلام کرد: به خاطر منافع عالی کشور به نفع برادرم حیدر العبادی از نامزدی برای نخست‌وزیری عراق کنار خواهم کشید و در آینده نیز منصب یا پست دولتی را قبول نخواهم کرد. وی با اشاره به دوره نخست‌وزیری خود گفت: من زمانی نخست‌وزیری در عراق را به دست گرفتم که کشور تحت اشغال کامل آمریکا بود و دستاوردهای زیادی در این سال‌ها نصیب عراق شد و توانستیم ضربات سنگینی به تروریسم در کشور وارد کنیم. مالکی ادامه داد: من شخصا مورد حملات و انتقاد‌های ظالمانه‌ای قرار گرفتم و متهم شدم که قصد دارم قدرت را انحصارا در دست بگیرم اما هرچه کردم برای دفاع از وطن و حق مردم عراق بوده است. وی با اعلام حمایت کامل از حیدرالعبادی، نخست‌وزیر مکلف عراق تاکید کرد: به خاطر اینکه عراق وارد بحرانی دیگر نشود و اینکه خونی در کشور ریخته نشود نامزدی برای نخست‌وزیری را کنار گذاشتم و با نخست‌وزیر جدید همکاری کامل خواهم کرد. مالکی گرچه از نخست‌وزیری عراق کناره‌گیری کرد اما همچنان رهبری حزب الدعوه و ائتلاف دولت قانون را در اختیار خواهد داشت و یکی از چهره‌های سیاسی اصلی در این کشور باقی خواهد ماند. همزمان، حیدرالعبادی، جانشین مالکی از سوی رئیس‌جمهوری دستور گرفته است تا هر چه زودتر کابینه خود را معرفی کند.

در روزهای اخیر و پس از آنکه فواد معصوم، رئیس‌جمهوری عراق، عبادی را به‌عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور معرفی کرد، فشارهای داخلی و بین‌المللی برای کناره‌گیری مالکی افزایش یافته بود اما او خود و ائتلاف تحت امرش را همچنان واجد شرایط رهبری دولت می‌دانست. اکنون حیدرالعبادی موظف است ظرف ۳۰ روز کابینه جدید خود را معرفی کند و در صورت تایید اعضای کابینه عهده‌دار دولت عراق شود. العبادی، ۶۲ساله، از کهنه‌کارترین سیاستمداران عراق است که پیش از سرنگونی صدام، در تبعید به سر می‌برد. او که تحصیلات خود را در رشته مهندسی الکترونیک به پایان رسانده است، در سال ۲۰۰۳ از انگلیس به عراق بازگشت. العبادی می‌گوید دو نفر از برادرانش در دوران حکومت صدام حسین کشته شده‌اند و یکی دیگر زندانی بوده است. او و خانواده‌اش از اعضای حزب دعوت عراق بودند و علت تبعید وی در دوران صدام هم همین بود.

همزمان اما با کنار کشیدن مالکی از نخست‌وزیری ایالات متحده ضمن تقدیر از عملکرد مالکی، حمایت خود را از دولت العبادی اعلام کرد. بسیاری از کشورهای دیگر نیز در این راستا حمایت خود را اعلام کرده‌اند. بان‌کی‌مون، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز ضمن استقبال از این تصمیم مالکی، این اقدام را تصمیمی سازنده در تحولات جاری عراق خواند.