دور‌تند تحولات مصر

هواداران مرسی دیروز تظاهراتی بزرگ برگزار کردند اسد سرنگونی مرسی را نشانه شکست اسلام سیاسی دانست مرسی و اعضای بلند‌پایه اخوان المسلمین بازداشت شدند گروه بین‌الملل- در آستانه تظاهراتی که دیروز، جمعه، توسط هواداران محمد مرسی رییس‌جمهوری برکنار شده مصر برگزار شد، ارتش این کشور اعلام کرد که حق تظاهرات صلح آمیز را تضمین می‌کند. به گزارش منابع خبری، پیشتر ارتش مصر علیه رهبری گروه اخوان المسلمین، که مرسی عضو آن است، وارد عمل شد. مرسی و همچنین شماری از چهره های بلندپایه این گروه اسلامگرا در بازداشت به سر می‌برند. ارتش همچنین در جست‌وجوی صدها نفر از اعضای دیگر این گروه است. این در شرایطی است که عدلی محمود منصور، قاضی ارشد دادگاه قانون اساسی مصر به عنوان رهبر موقت این کشور سوگند یاد کرده است. او وعده داده است براساس «اراده واقعی مردم» انتخابات برگزار کند. روزپنج‌شنبه جهاد الحداد سخنگوی اخوان المسلمین در نشستی خبری، از رد «کودتای ارتش» سخن گفت و خواستار آزادی فوری محمد مرسی و سایر بازداشتی‌ها شد. از سوی دیگر فرماندهی ارتش در بیانیه‌ای در وب‌سایتش در فیس‌بوک گفت که «علیه هیچ جناح یا جریان سیاسی دست به اقدامات خودسرانه» نخواهد زد و حق اعتراض را تا زمانی که امنیت ملی را تهدید نکند تضمین خواهد کرد. در این بیانیه آمده است: «تظاهرات صلح آمیز و آزادی بیان از حقوق تضمین شده همه افراد است، حقی که مصری‌ها به عنوان یکی از دستاوردهای انقلاب باشکوه خود کسب کرده‌اند.» پیشتر از قول چهره‌های ارشد اخوان‌المسلمین و شاخه سیاسی آن، حزب آزادی و عدالت، نقل شده بود که با مراجع تازه قدرت، همکاری نخواهند کرد اما دست به سلاح نخواهند برد و پیروان خود را هم تشویق به این کار نخواهند کرد. تلاطم در مصر پس از چند روز تجمع‌های گسترده علیه مرسی و اخوان در اعتراض به آنچه دنبال کردن یک دستور کار اسلامی و ناکامی در رسیدگی به مشکلات اقتصادی خوانده می‌شود روی می‌دهد. حدود ۵۰ نفر از زمان شروع ناآرامی ها از روز یکشنبه کشته شدند و خبرنگاران می‌گویند که نگرانی در مورد رویارویی گروه‌های هوادار و مخالف مرسی همچنان ادامه دارد. ائتلافی از احزاب اسلامی - ائتلاف ملی در حمایت از مشروعیت - خواستار اعتراض انبوه پس از نماز جمعه این هفته در محکومیت اقدامات ارتش شده‌اند. جهاد الحداد سخنگوی اخوان المسلمین پیش‌تر به بی بی سی گفت که مرسی تحت بازداشت خانگی در آمده است و «همه تیم ریاست جمهوری» در بازداشت به سر می‌برند. ارتش گفت که مرسی که نخستین رییس‌جمهوری مصر بود که در یک انتخابات آزاد برگزیده می‌شد «از برآوردن خواسته‌های مردم بازمانده است.» عصام الحداد پدر جهاد الحداد که دستیار ارشد مرسی است و سعد الکتاتنی رهبر حزب آزادی و عدالت در میان بازداشت شدگان هستند. پنج‌شنبه بعد از ظهر مقام‌هایی که از آنها نام برده نشد گفتند که محمد بدیع رهبر اخوان نیز بازداشت شد. همچنین گزارش می‌شود که حکم جلب ۳۰۰ عضو دیگر این گروه صادر شده‌است. بعضی از بازداشت شدگان از جمله مرسی به «توهین به قوه قضائیه» متهم شده‌اند و دفتر دادستانی عمومی به خبرگزاری فرانسه گفت که حکم ممنوعیت سفر ۳۵ عضو ارشد اخوان صادر شده‌است. پخش برنامه‌های چندین ایستگاه تلویزیونی نزدیک به اخوان نیز قطع شده‌است و گفته می‌شود که یک چاپخانه دولتی از چاپ یک روزنامه حزب آزادی و عدالت خودداری می‌کند. نیروهای امنیتی به دفتر الجزیره در مصر یورش برده و خدمه آن را بازداشت کرده‌اند؛ اقدامی که شبکه ماهواره‌ای الجزیره آن را محکوم کرده ‌است. گروه حقوق بشر عفو بین‌الملل این اقدامات را «ضربه‌ای به آزادی بیان» خوانده‌است. روز پنج‌شنبه جت‌های جنگنده در آسمان آلوده قاهره با دود، ردی از چند قلب به جا گذاشتند که نشانه جشن پیروزی در پی برکناری محمد مرسی بود. اما در سراسر شهر، هواداران سرخورده اخوان در اعتراض به آنچه خیانت به فرآیند دموکراتیک می‌دانند تحصن کردند. این همه در شرایطی است که منصور برای به عهده گرفتن کفالت ریاست جمهوری سوگند یاد کرد و قول داد که «روح انقلابی» را که باعث برکناری حسنی مبارک در سال ۲۰۱۱ شد حفظ کند. او گفت که انتخابات جدید «تنها راه پیش رو» است اما نگفت که چه زمانی برگزار خواهد شد. او همچنین اضافه کرد که اخوان «بخشی از این مردم» هستند و «به مشارکت در ساختن کشور» دعوت می‌شوند. رویدادها در مصر باعث دو دستگی در افکار عمومی جهان شده است. آمریکا، بریتانیا و سازمان ملل از تحولات اخیر مصر ابراز نگرانی کرده‌اند‌ و خواستار بازگشت فوری به حکومت غیرنظامی شده‌اند. سایر کشورها از جمله ترکیه و تونس در محکومیت شیوه برکناری مرسی با قاطعیت بیشتری موضع گرفته‌اند. از سوی دیگر عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی و همچنین بشار اسد رییس جمهوری سوریه از این رویدادها ابراز خرسندی کرده‌اند. به گزارش خبرآنلاین، بشار اسدهمچنین به شکست اخوان المسلمین در مصر اشاره کرد و گفت: «تجربه حکومت اخوانی‌ها از همان ابتدا محکوم به شکست بود؛ زیرا این نوع حکومت (اسلام سیاسی) با طبیعت انسان سازگاری ندارد.» او افزود: «طرح اخوان المسلمین ریاکارانه و درصدد ایجاد تنش در جهان عرب است. اخوان المسلمین نخستین گروهی بود که در دهه هفتاد در سوریه طرح طایفه‌‌ای فتنه برانگیز را مطرح کردند». اسد با تاکید دوباره بر اسلام سیاسی گفت: «سقوط چیزی است که از آن به اسلام سیاسی تعبیر می‌شود.» او تاکید کرد: «کسانی که دین را در سیاست به کار می‌گیرند یا از دین برای گروهی در مقابل گروه دیگر استفاده می‌کنند، در هر نقطه‌ای از جهان باشند، سقوط خواهند کرد.» اسد خطاب به مرسی افزود: «تو هیچ وقت نمی‌توانی مردم را فریب دهی و هرگز سطح فکر تو به حد ملت مصر که تمدنی هزاران سالانه دارند و یک تفکر قومی عربی روشن را دنبال می‌کنند، نمی‌رسد.» رییس‌جمهوری سوریه افزود: «بعد از یک سال از به قدرت رسیدن مرسی برای ملت مصر چهره واقعی اخوان المسلمین فاش شد و به آنها در افشای دروغ‌هایی که اخوان المسلمین در ابتدای انقلاب مردمی مصر می‌گفت، کمک کرد.» گفت‌وگوی رییس جمهوری سوریه با روزنامه الثوره به‌مناسبت پنجاهمین سال تاسیس این روزنامه انجام شده است. مرسی در روز ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲ اولین رییس جمهوری اسلامگرای مصر شد. آن انتخابات که پس از خلع مبارک برگزار می‌شد آزاد و عادلانه توصیف شد.

دور‌تند تحولات مصر