درگیری شدید پلیس با معترضان ترک

درگیری‌های اخیر ترکیه/ عکس دویچه‌وله گروه بین‌الملل- پلیس ترکیه با گاز اشک‌آور، آب‌ پرفشار و اسپری فلفل به معترضان برنامه تخریب یک پارک در مرکز استانبول حمله کرد که منجر به بازداشت دست‌کم ۶۳ تن و زخمی شدن ۱۲ تن دیگر شد. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، این تظاهرات که بدترین نوع تظاهرات ضد دولتی ترکیه در چند سال اخیر محسوب می‌شود، اواخر روز دوشنبه هفته گذشته زمانی آغاز شد که دولت آنکارا برای اجرای برنامه‌های توسعه طلبانه خود تعدادی از درخت‌های پارکی در نزدیکی میدان «تقسیم» را قطع کرد. این اقدام باعث تظاهرات گسترده شد که همچنان تا دیروز (شنبه) ادامه داشت. شاهدان عینی اعلام کردند، در جریان این درگیری معترضان شیشه پنجره‌های یک مرکز خرید در نزدیکی میدان تقسیم را شکستند. علاوه بر این شلیک گاز اشک‌آور باعث شد تا دانش‌آموزان یک مدرسه ابتدایی دچار تنگی نفس شده و توریست‌ها نیز که از این اقدام دولت ترکیه شگفت‌زده شده بودند، خود را به هتل‌هایشان رساندند. مخالفان طرح نوسازی دولت در این منطقه که در جریان آن پارک «قزی»، واقع در مرکز استانبول به یک مجتمع تجاری تبدیل می‌شود، اعلام کردند که تا توقف این تخریب‌ها به اعتراضات خود ادامه می‌دهند. تظاهرات روز جمعه پس از آن صورت گرفت که پلیس ضد شورش به تظاهرکنندگان که در چند روز اخیر اقدام به چادر زدن در این پارک کرده بودند، حمله کرد. آنها برای متفرق کردن این معترضان اقدام به شلیک گاز اشک‌آور کردند. در جریان این حمله پلیس ضدشورش، یک زن ترک با اصلیت فلسطینی در وضعیت وخیمی قرار گرفت و همچنین در مجموع ۱۲ تن دیگر از جمله یک نماینده مجلس حامی کردها و یکی از عکاسان خبرگزاری رویترز زخمی و صدها تن دیگر نیز به دلیل گاز اشک‌آور دچار مشکلات ریوی شدند. عفو بین‌الملل نیز نسبت به استفاده از گاز اشک‌آور توسط پلیس ترکیه علیه معترضان ابراز نگرانی کرد. جین بساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت: معتقدیم که صلح، ثبات و امنیت طولانی مدت در ترکیه با استفاده از اجرای بنیادی آزادی بیان و برگزاری تجمعات و انجمن‌های صلح‌آمیز در این کشور تضمین شده است. وزیر کشور ترکیه نیز متعهد شد که اتهامات در خصوص استفاده بی‌دلیل پلیس از گاز اشک‌آور را مورد تحقیق قرار دهد. معترضان چهار روز در پارک قزی در حاشیه میدان تقسیم در مرکز استانبول تحصن کردند. آنان از برنامه ساخت و ساز در اطراف این میدان، خشمگین هستند. این گروه چند صد نفره به شعارشان «تقسیم را اشغال کنید» شهرت پیدا کرده‌اند؛ الهام‌گرفته از گروه‌هایی از معترضان آمریکایی که دو سال پیش با شعار «وال‌استریت را اشغال کنید» مجموعه اعتراضاتی را در ایالات متحده شکل دادند. در پی بالاگرفتن اعتراض‌ها، یک دادگاه در استانبول حکم به تعلیق موقت برنامه قطع درختان این پارک داده است. با این حال نارضایتی گسترده‌ای علیه رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه شکل گرفته و ناآرامی‌ها به آنکارا، پایتخت این کشور نیز گسترش پیدا کرده است. همچنین اعتراض‌هایی در شهرهای دیگر از جمله بادروم، قونیه و ازمیر گزارش شده است. طرح بحث‌برانگیز نوسازی خبرنگاران گزارش داده‌اند، آنچه در ابتدا یک اعتراض زیست‌محیطی در استانبول بود، به تظاهراتی علیه دولت تبدیل شد. حامیان محیط‌ زیست ابتدا این اعتراض‌ها را راه انداختند اما بعدا سوسیالیست‌ها، اتحادیه‌های کارگری، اعضای احزاب مخالف و حتی گروه معروف به «مسلمانان ضد کاپیتالیسم» به این گروه پیوستند. هدف این برنامه اعتراض‌برانگیز برای «نوسازی» میدان تقسیم، تسهیل رفت و آمد در اطراف این منطقه اعلام شده اما همچنین شامل احداث یک مرکز خرید به جای پارک قزی است. مخالفان این طرح می‌گویند، این پارک بخشی از فضای سبز محدود باقی‌مانده در مرکز استانبول است. نخست‌وزیر ترکیه تاکید کرده که مصمم است این طرح بحث‌برانگیز را در استانبول اجرا کند. یکی از نشانه‌هایی که در جریان تظاهرات روز جمعه در دست معترضان بود، کاریکاتور رجب طیب اردوغان را در لباس یک سلطان عثمانی نشان می‌داد و زیر آن نوشته شده بود: «مردم به تو تعظیم نخواهند کرد.» اعتراض عفو بین‌الملل طبق گزارش‌ها، در پی اعتراض‌های روز جمعه استانبول، چندین تن از معترضان به بیمارستان منتقل شده‌اند. روزنامه حریت که از منتقدان دولت رجب طیب اردوغان و حزب وی «عدالت و توسعه» است، گزارش کرده است که هفت تن از مجروحان، صدمه جدی خورده‌اند و از جمله پای یکی از این معترضان، شکسته و سر یکی دیگر از آنان مجروح شده است. گزارش شده است که جهانگردان و شهروندان خارجی و هم در بین مجروحان بوده‌اند. در آنکارا هم تظاهراتی در «اعلام همبستگی» با معترضان استانبول راه افتاد. سازمان عفو بین‌الملل رفتار پلیس ترکیه علیه این «اعتراضات مسالمت‌آمیز» را محکوم کرده است. مدیر برنامه عفو بین‌الملل در اروپا و آسیای میانه گفته است: «مقامات ترکیه باید به پلیس دستور دهند هرگونه توسل غیرضروری به زور را متوقف کند و فورا به همه گزارش‌ها درباره بدرفتاری با معترضان رسیدگی کند.» گردهمایی‌های اعتراضی در شهرهای مختلف ترکیه ادامه دارد و نیروهای پلیس در مرکز استانبول با هزاران تظاهرکننده درگیر شدند. شهرهای استانبول، آنکارا، بادروم، قونیه و ازمیر صحنه ناآرامی بوده‌اند. اعتراضات در استانبول در حال افزایش است و هزاران تن همچنان در حال عبور از پلی که بخش آسیایی استانبول را به بخش اروپایی آن وصل می‌کند، هستند. آنها می‌خواهند به جمعیتی ملحق شوند که به طرح تبدیل پارک «قزی» میدان تقسیم به مرکز خرید اعتراض دارند. تصاویر تلویزیونی روز شنبه نیز نشان می‌دهد که برای متفرق شدن معترضان مجددا از گاز اشک‌آور استفاده شده است. پل‌های شهر به روی رفت‌وآمد خودروها بسته شده و وسائل نقلیه عمومی کار نمی‌کنند. آمریکا از نحوه برخورد مقام‌های ترکیه با تظاهرات استانبول و زخمی شدن معترضان اظهار نگرانی کرده است.