سید عباس عاملی- در فرهنگ سیاسی آمریکا، از تمام احزاب سیاسی غیردموکرات و جمهوری‌خواه به عنوان احزاب سوم یاد می‌شود. حتی نامزدهای مستقل که مدعی عدم وابستگی به هیچ یک از احزاب سیاسی هستند نیز در دسته احزاب سوم قرار می‌گیرند. در فرهنگ سیاسی غربی احزاب گروه‌هایی هستند که هدف نهایی آنها کسب قدرت از طریق انتخابات و تشکیل دولت است. ولی در زمینه احزاب سوم آمریکا این مشخصه به طور کامل صدق نمی‌کند، چرا که این احزاب اساسا از شانسی برای پیروزی برخوردار نیستند. در انتخابات آمریکا احزاب سوم معمولا کارکرد سازمان‌های غیردولتی را دارند که هدف اصلی شرکت آنها در انتخابات نه برای کسب قدرت، بلکه برای سوق دادن مسائل مطرح انتخاباتی به سمت منافع گروه خود است. در واقع احزاب سوم سازمان‌های غیردولتی هستند که بر خلاف روش معمول این گروه‌ها، شرکت در انتخابات را موثرترین روش پیشبرد اهداف خود می‌پندارند. به همین علت میزان موفقیت احزاب سوم در انتخابات آمریکا نه بر طبق پیروزی یا شکست آن‌ها، بلکه بر اساس میزان تاثیرگذاری آنها بر مسائل مطرح انتخاباتی سنجیده می‌شود. معمولا مواضع احزاب سوم به مواضع یکی از احزاب دموکرات یا جمهوری‌خواه نزدیکی ملموسی دارد که در صورت توانایی نامزد این احزاب در جذب حتی چند در صد از آرای مردمی می‌تواند برای احزاب اصلی گران تمام شود. برای مثال نزدیک بودن مواضع سیاسی راس پروت در انتخابات سال ۱۹۹۲ به مواضع جمهوری‌خواهان به عنوان یکی از عوامل شکست سنگین بوش پدر در مقابل کلینتون دموکرات شناخته می‌شود، چرا که حضور راس پروت باعث شکسته شدن آرای طیف راست سیاسی آمریکا شد. اگرچه راس پروت در این انتخابات موفق به کسب ای.سی.وی نشد، وی توانست ۱۸‌درصد از آرای مردم را از آن خود کند، ۱۸‌درصدی که می‌توانست بوش پدر را پیروز رقابت‌ها گرداند. با این حال پروت می‌تواند از نتیجه حضور خود در رقابت‌های انتخاباتی راضی باشد. یکی از مواضع اصلی وی در انتخابات سال ۱۹۹۲ که تنظیم بودجه دولتی متوازن بود، در سال ۱۹۹۶ ازسوی بیل کلینتون نیز حمایت شد و وی پس از پیروزی دوم خود در انتخابات آن را به اجرا گذاشت.یکی دیگر از نامزدهای احزاب سوم که در سال‌های اخیر نقش قابل توجهی در انتخابات آمریکا داشته است رالف نادر، فعال سیاسی لبنانی الاصل است. رالف نادر در سال ۲۰۰۰ برای دومین بار پیاپی در انتخابات آمریکا شرکت کرد و موفق به کسب نامزدی حزب سبز آمریکا شد. در حالی که راس پروت مواضعی نزدیک به حزب جمهوری‌خواه داشت، مواضع نادر با بسیاری از سیاست‌های ال‌گور، نامزد حزب دموکرات وجوه اشتراک فراوانی داشت. اگرچه نادر در این انتخابات تنها ۷۴/۲‌درصد از آرا را از آن خود کرد، ولی بسیاری از دموکرات‌ها وی را مقصر شکست الگور می‌دانند. یکی از دلایلی که توسط آنها عرضه می‌شود نتیجه انتخابات فلوریدا است. الگور در حالی ایالت فلوریدا را به جرج بوش واگذار کرد که در شمارش رسمی آرا تنها با اختلاف ۵۳۷ رای شکست خورده این ایالت معرفی شد. این در حالی است که رالف نادر در این ایالت بیش از ۹۷‌هزار رای را به خود اختصاص داد. با توجه به اینکه آرای نادر طبیعتا آرای گرفته شده از طرفداران دموکرات بود، بسیاری نادر را به علت شکسته کردن آرای طیف چپ آمریکا مواخذه کردند. بدین ترتیب برخی تحلیلگران دستاورد اصلی نادر را ۸ سال ریاست‌جمهوری جرج بوش می‌دانند. با این حال برخی مواضع نادر ار جمله اهمیت حمایت از محیط‌زیست هم‌اکنون به مسائل مهم انتخاباتی تبدیل شده‌اند.

abbasameli@hotmail.com