توافق بودجه‌ای دولت آمریکا را از تعطیلی رهانید

عکس‌ها: AP

شادی آذری

روز جمعه، باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات متحده و رهبران کنگره سرانجام موفق شدند در لحظات نهایی به توافقی بر سر بودجه دست یابند و از تعطیلی قریب‌الوقوع دولت که می‌توانست ضربه‌ای بزرگ به اقتصاد کشور وارد آورد، و موجب تعطیلی کار صدها هزار کارمند دولت شود، جلوگیری نمایند. به گزارش رویترز، در شرایطی که تنها کمی بیشتر از یک ساعت به مهلت تعیین شده یعنی نیمه‌شب باقی مانده بود، دموکرات‌های حامی اوباما و جمهوری‌خواهان اپوزسیون بر سر طرحی که نزاع سختی بر سر آن درگرفته بود، توافق کردند. بر اساس این طرح در حدود ۳۸ میلیارد دلار از هزینه‌های دولت تا پایان سال مالی جاری کاسته خواهد شد.

پس از این توافق، کنگره به سرعت بودجه‌ای موقت را برای یک هفته پیش‌رو به تصویب رساند تا دولت فدرال بتواند این مدت کوتاه را تا تصویب رسمی لایحه بودجه جدید با آن سر کند.

اگر دولت آمریکا تعطیل می‌شد، اولین بار در بیش از ۱۵ سال گذشته بود که چنین اتفاقی برای دولت آمریکا روی می‌داد و می‌توانست تاثیر منفی شدیدی بر روند احیای اقتصادی این کشور گذارد، در حدود ۸۰۰،۰۰۰ کارمند فدرال به اجبار به مرخصی فرستاده می‌شدند، پارک‌های ملی و مراکز توریستی تعطیل می‌شدند و حتی پرداخت‌ها برای نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان و عراق به حال تعلیق در می‌آمدند.

بدترین تبعات این تعطیلی اما دامن اوباما را می‌گرفت که در آستانه رقابت‌های انتخاباتی سال ۲۰۱۲ قرار گرفته است. این مساله می‌توانست او را هم از جانب دموکرات‌ها و هم از جانب جمهوری‌خواهان تحت فشار قرار دهد. ناامیدی عمومی در مورد بودجه، زمانی به اوج خود رسید که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان هریک دیگری را بخاطر تعطیلی احتمالی دولت مورد سرزنش قرار می‌دادند. اوباما در سخنرانی خود که نیمه‌شب و درست لحظاتی پس از حصول این توافق در کاخ سفید انجام داد،گفت: «افتخار دارم اعلام کنم که فردا مقبره جورج واشنگتن و همه مراکز دولتی به روی کسب‌و‌کارها و مردم گشوده خواهد بود.»

هری رید، رهبر اکثریت سنا و از دموکرات‌های نوادا درباره این توافق گفت: «فرآیند دشواری بود. این تصمیم برای نمایش تا این وقت از نیمه شب به درازا نکشید. اگر اینطور شد به این خاطر بود که رسیدن به این نقطه بسیار سخت بود. هر دو طرف مجبور به انتخاب گزینه‌های دشواری بودند.»

بودجه موقتی که سنا و مجلس نمایندگان برای یک هفته پیش رو تا پیش از تصویب نهایی توافق جمعه شب تعیین کرده است، بالغ بر ۲ میلیارد دلار است و دولت را تا تاریخ ۱۴ آوریل -۲۵ فروردین- حفظ خواهد کرد. لایحه بودجه دیگری که برای دراز مدت به تصویب خواهد رسید، تا تاریخ ۳۰ سپتامبر یعنی پایان سال مالی جاری معتبر خواهد بود. سنا و مجلس نمایندگان در هفته آینده به آن رای خواهند داد. بونر، رییس مجلس نمایندگان آمریکا که از جمهوری‌خواهان اوهایو است، گفت که از نتیجه آنچه وی آن را «جنگ طولانی» بر سر بودجه ۲۰۱۱ خواند، «خشنود» است. وی به خبرنگاران گفت: «ما برای کاهش هزینه‌های دولت جنگیدیم چون این موضوع واقعا تاثیرگذار خواهد بود و کمک می‌کند تا فضای بهتری برای اشتغالزایی در کشورمان فراهم آید.»

تضاد عقاید

در کاخ سفید، باراک اوباما که پس از هفته‌ها در حاشیه ماندن در این هفته موفق شد یک توافق را در کارنامه خود به ثبت رساند، گفت که دستیابی به این توافق ممکن بود چون «آمریکایی‌هایی با عقاید متفاوت دور هم جمع شده بودند.» به گزارش بلومبرگ، اوباما افزود: «مانند هر موضوع باارزش دیگری، هر دو طرف مجبور به اتخاذ تصمیمات دشوار بودند. برخی از کاهش هزینه‌هایی که ما با آن‌ها موافقت کردیم، دردناک خواهند بود.» این توافق روزها پس از مذاکرات بونر، رید، اوباما و دستیارانشان بر سر میزان کاهش بودجه‌ها و حوزه‌هایی که باید در آن‌ها کاهش بودجه صورت گیرد، حاصل شد. علاوه بر این در این مذاکرات، پیشنهاد سیاستگذاران جمهوری‌خواه مبنی بر اینکه پول دولت فدرال چگونه باید استفاده و هدایت شود، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بر اساس توافق نهایی جمعه شب قرار شد در حدود ۳۸ میلیارد دلار از هزینه‌های دولت کاسته شود که این میزان در حدود ۳۸ میلیارد دلار کمتر از رقمی است که جمهوری‌خواهان در ابتدا به دنبال توافق بر سر آن بودند. با وجود این اما رقم مورد توافق ده‌ها میلیارد دلار بیشتر از رقمی است که دموکرات‌ها در ابتدا پذیرفته بودند. همین باعث شد بخش اعظم محدودیت‌هایی که جمهوری‌خواهان به دنبال اعمال آنها بر دولت اوباما بودند، از بین برود. از سوی دیگر اما بسیاری از محدودیت‌هایی را که دموکرات‌ها گفته بودند می‌توانند بپذیرند نیز از دست رفت.

به گفته یکی از مشاوران بونر که خواست نامش فاش نشود، او در مورد جلسه جمعه شب که پشت درهای بسته تشکیل شد، گفت که در آن جمهوری‌خواهان بهترین امتیازهایی را که ممکن بود از دموکرات‌ها گرفتند.

آنچه که در شرایط فعلی برای بسیاری از شهروندان آمریکایی مایوس‌کننده است جنگی است که بر سر کاهش بدهی آمریکا و افزایش سقف بدهی دولت تا حد ۳/۱۴ تریلیون دلار در بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در گرفته است و قرار است تا تاریخ ۱۶ ماه مه در مورد آن تصمیم‌گیری شود. جمهوری‌خواهان خواستار آن شده‌اند که دولت اوباما در عوض این افزایش سقف بدهی‌ها، هزینه‌ها را به شدت کاهش دهد. رهبر اقلیت سنا ،میچ مک‌کانل، که یک جمهوری‌خواه از کنتاکی است، دیروز گفت: «برای کاهش سقف بدهی‌ها لازم است که اقدامی قابل توجه در زمینه بدهی دولت آمریکا انجام دهیم. تعریف من از واژه قابل توجه این است که بازارها آن اقدام را قابل توجه تلقی کنند، مردم آمریکا آن را قابل توجه بدانند و کشورهای دیگر نیز آن را قابل توجه ببینند.»