دلار ارزان؛ به سود آمریکایی‌ها به زیان خارجی‌ها

ایرنا- روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» در گزارش مفصلی نوشته است، کاهش ارزش دلار آمریکا به ضرر سایر بازارهای خارجی بوده است.

واشنگتن پست نوشت: کاهش زیاد ارزش دلار از سال ۲۰۰۰دسته گسترده‌ای از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده و بخشی از کاهش ارزش آن در بازارهای جهانی دست کم بخاطر اعتصاب کارگران در خاورمیانه، از بین رفتن فرصت‌های شغلی در اروپا و پایان سیاحت‌ها و جهانگردی‌های آمریکایی‌های ثروتمند بوده است. این مساله برای آمریکایی‌ها یک تغییر در اقتصاد جهانی است. هنگامی که دلار قدرتمندتر بود، آمریکایی‌ها می‌توانستند اشتهای سیرنشدنی خود برای محصولات خارجی را به قیمت‌هایی ارزان تهیه کنند و به آمریکایی‌های که در خارج از این کشور بودند در حقیقت یک قدرت اقتصادی بدون رقیب می‌داد، ولی هم اکنون که آمریکا سعی دارد از وقوع رکود اقتصادی جلوگیری کند، ناظران معتقدند دلار که هم اکنون از ارزش کمتری برخوردار است دارای تاثیرهای منفی است.

«فرد برگستین» که یک اقتصاددان آمریکایی و مدیر موسسه اقتصاد بین‌المللی پیترسون مستقر در واشنگتن است می‌گوید: «برای ۱۰۰سال دلار در اقتصاد جهانی حرف اول را می‌زد و هیچ رقابتی وجود نداشت. هیچ اقتصادی از نظر ابعاد به اندازه اقتصاد آمریکا نبود، ولی هم اکنون تمام این شرایط در حال تغییر است.»

طی هفت سال گذشته ارزش دلار در مقابل یورو بیش از ۴۰درصد کاهش یافته است و بیشترین کاهش آن نیز در ماه گذشته رخ داد. به رغم اینکه طی هفته‌های اخیر اندکی ارزش دلار افزایش یافته است، ولی هنوز ۱۲درصد از ۱۱سپتامبر که اوج ارزش دلار در سال ۲۰۰۷بود پایین تر است. به نوشته واشنگتن پست، در حال حاضر این کاهش ارزش به اقتصاد آمریکا اجازه داده است به جمع‌آوری پاداش‌ها بپردازد. محصولات آمریکایی شدیدا رقابتی شده‌اند و باعث شده است تا صادرات از محصولاتی همچون تراکتورهای «کاترپیلار» تا هواپیماهای «بوئینگ» در بازار جهانی افزایش یابد.

با استفاده از همان منطقی که باعث شده بود به خاطر هزینه کمتر تولید بسیاری از کارخانه‌های آمریکایی به چین انتقال یابند، هم اکنون تعدادی از شرکت‌های برجسته اروپایی از جمله شرکت ایرباس‌درصدد راه‌اندازی خطوط تولید در آمریکا هستند.

ولی در حقیقت برای میلیون‌ها انسان در سراسر جهان، دلار ضعیف به یک نقطه سیاه مشکل ساز تبدیل شده است، به عنوان مثال «گنجی مونگای» که یک صادرکننده قهوه نایروبیایی است، بین دلار کم ارزش تر و شیلینگ کنیا که به سرعت در حال قدرتمندتر شدن است گیر کرده است. شیلینگ نایروبی در سال‌جاری بخاطر رشد اقتصادی حاصل از صادراتی که در آفریقا صورت گرفته است ۱۲درصد رشد داشته است.

او مجبور است قهوه‌های خود را همچون اکثر محصولات جهانی با واحد دلار که کم‌ارزش‌تر شده است معامله کند؛ ولی پس از آن برای پرداخت هزینه‌های داخلی خود باید دلار را به شیلینگ که هم اکنون ارزشمندتر شده است تبدیل کند و این مساله باعث کاهش شدید درآمد سالانه او شده است.

با وجودی که دلار هنوز گزینه اول برای صندوق‌های ذخایر ارزی و خرید محصولات است، برخی کشورها اقدام به ایجاد تنوع در ذخایر دلاری خود کرده و برخی دیگر نیز برخی محصولات خود را به قیمت‌هایی به غیر از دلار قیمت‌گذاری کرده‌اند.

در ماه مه، کشور کویت ثابت نگاه داشتن قیمت واحد پول خود در برابر دلار را کنار گذاشت و سایر کشورهای نفت خیز حوزه خلیج‌فارس نیز تهدیدات مشابهی را انجام داده‌اند. شاید جالب‌ترین نکته این باشد که طی ماه‌های اخیر، یورو به عنوان بزرگ‌ترین گردش مالی جهانی از دلار پیش افتاده است.

این مساله باعث شده است تا آمریکایی‌ها مجبور شوند میل خود برای محصولات خارجی را از تمامی ابعاد مورد تجدید نظر قرار دهند. به عنوان مثال فروش خودروهای تجملی انگلیسی همچون جگوار و لندروورها بخاطر کاهش ارزش دلار در آمریکا کاهش یافته و تعداد کمتری از توریست‌های آمریکای شمالی به انگلیس سفر می‌کنند. در مقایسه سه ماهه سوم سال ۲۰۰۷با سه ماهه سوم سال گذشته، این سفرها ۱۰‌درصد کاهش یافته است.

واشنگتن پست افزوده است شکاف ایجاد شده در پوشش زرهی دلار دست کم به تکبر آمریکایی که با قدرت خرید به دست می‌آید، ضربه وارد کرده است.

این مساله در هیچ کجا بیش از خارج از این کشور برای آمریکایی‌ها قابل مشاهده نیست.

«لاورن آملانی» ۴۸ساله که در مارس ۲۰۰۶ به همراه همسر و پسر جوان خود از کالیفرنیا به پاریس مهاجرت کرده می‌گوید «این مساله سبک زندگی ما را تغییر داده است. یک وعده غذا به همراه پیتزا و نوشیدنی برای هر سه نفر ما بیش از ۷۵دلار هزینه دارد و این خنده‌دار است!» «اسلم» همسر آملانی که یک مدیر پروژه در دیزنی لند پاریس است حقوق خود را به دلار دریافت می‌کند.

به استثنای ماه نوامبر که ارزش دلار در پی اظهارات خشن مقامات چینی شدیدا کاهش یافت، کاهش ارزش دلار به صورت تدریجی بوده است. مشخص نیست در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد، ارزش دلار بخاطر ترکیبی از نگرانی‌ها بر سر اقتصاد آمریکا، از جمله بحران بازپرداخت اقساط وام‌ها که ممکن است بدتر بشود کاهش یافته است.

به گفته تحلیلگران، با وجودی که بسیار بعید به نظر می‌رسد، ولی کاهش سریع ارزش دلار می‌تواند بسیار فاجعه بار باشد. ادامه کاهش جهانی ارزش دلار وزارت خزانه داری آمریکا را مجبور خواهد کرد به منظور محافظت از دلار نرخ بهره را افزایش دهد. این در حالی است که به منظور تحریک اقتصاد داخلی، آمریکا به نرخ بهره‌های پایین‌تری نیازمند است.