ابهام در اجرای طرح صلح کوفی عنان در سوریه

کوفی‌عنان امروز وارد ایران می‌شود/ عکس: Getty Images

دمشق منتظر دریافت تعهدنامه‌های کتبی از دولت‌های قطر، عربستان سعودی و ترکیه است

گروه بین‌الملل- مخالفان بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، شروط جدید دولت این کشور را برای برقراری آتش‌بس رد کرده‌اند. به گزارش بی.‌بی.‌سی، فرمانده مخالفان مسلح بشار اسد گفته‌ است که آنها به طرح صلح پیشنهادی مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب وفادار خواهند ماند، ولی تا زمانی که نیروهای ارتش به حمله‌های خود ادامه دهند، به طور مستقیم با دولت سوریه وارد تعامل نخواهند شد. در چارچوب طرحی که کوفی عنان، فرستاده ویژه مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در امور سوریه، برای پایان دادن به خشونت‌ها و برقراری آرامش در سوریه ارائه کرده است، انتظار می‌رفت که همه طرف‌های درگیر در این کشور از امروز- سه‌شنبه- به برخوردهای نظامی پایان دهند.

اما روز یکشنبه و تنها ۴۸ ساعت پیش از آغاز اجرای این طرح صلح، دولت سوریه اعلام کرد که فقط در صورتی نیروهای نظامی از مناطق مسکونی سوریه خارج خواهند شد که مخالفان، تعهدنامه‌ای مکتوب برای پایان دادن به برخوردهای مسلحانه با نیروهای دولتی ارائه دهند.با نزدیک شدن به موعد ضرب‌الاجل طرف‌های درگیر برای پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه، دولت چین دیروز، دوشنبه، ۲۱ فروردین، در بیانیه‌ای از دولت سوریه خواست تا به تعهداتش در چارچوب طرح صلح عمل کند. این درخواست از سوی چین همزمان با سفر دیروز - دوشنبه- وزیر امور خارجه سوریه به مسکو مطرح شده است. در بیش از یک سال گذشته و با وجود ادامه درگیری‌ها در سوریه، دولت‌های چین و روسیه از بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه حمایت کرده‌اند. با این حال، طرح صلح پیشنهادی کوفی عنان مورد حمایت هر دو کشور چین و روسیه بوده‌است و نمایندگان آنها در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، با این طرح صلح اعلام موافقت کرده‌اند. همچنین گزارش شده است که کوفی عنان در ادامه تلاش‌هایش برای جلب حمایت جهانی و منطقه‌ای به منظور برقراری آرامش در سوریه، امروز، سه‌شنبه، به ایران سفر خواهد کرد. هنوز درباره جزئیات سفر عنان به تهران، گزارشی منتشر نشده، ولی گزارش شده ‌است که او پیش از آن که به ایران برود، راهی اردوگاه پناهجویان سوری در منطقه مرزی ترکیه با سوریه خواهد شد. پیش از این، دولت ترکیه اعلام کرده بود که با توجه به هجوم انبوه پناهجویانی که به منطقه مرزی دو کشور گریخته‌اند، احتمالا برای کمک‌رسانی به آنها نیازمند کمک‌های سازمان ملل متحد خواهد بود. از سوی دیگر و در آستانه موعد ضرب‌الاجل طرف‌های درگیر برای پایان دادن به خشونت‌ها در چارچوب این طرح صلح، بر شدت برخوردهای مسلحانه و خشونت‌ها نیز افزوده شده‌است. مخالفان دولت ادعا می‌کنند که روز یکشنبه گذشته، نزدیک به ۷۰ نفر کشته شده‌اند که تعداد کشته‌شدگان در دو روز گذشته را به دست‌کم ۱۸۰ نفر می‌رساند. بیشتر این کشته‌شدگان افراد غیرنظامی بوده‌اند. مخالفان دولت سوریه مدعی هستند که درخواست‌های جدید دولت سوریه، ترفندی از سوی بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، است تا مانع اجرایی شدن طرح صلح در این کشور شود.

همزمان ریاض اسعد، از فرماندهان ارتش آزاد سوریه، به خبرگزاری فرانسه گفته است که نیروهای تحت امرش «به طرح صلح عنان متعهد هستند» ارتش آزاد سوریه از گروه‌های مسلح مخالف بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه است. اسعد مدعی شد: «ما تضمین‌ها و تعهدات خود را به جامعه بین‌الملل و نه به این رژیم (سوریه) ارائه خواهیم کرد.» در چارچوب طرح صلح پیشنهادی کوفی عنان، بنا بود که ۴۸ ساعت بعد از پایان یافتن خشونت‌ها در سوریه و عقب‌نشینی نیروهای ارتش از شهرها و مناطق مسکونی سوریه، آتش‌بس کامل در این کشور برقرار شود. اما روز یکشنبه، وزارت امور خارجه سوریه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که دولت نمی‌خواهد با عقب‌نشینی نیروهای ارتش، هیچ فرصتی برای سازماندهی و تسلیح دوباره مخالفان فراهم شود. صدور این اطلاعیه تردیدهای جدیدی را درباره برقراری آرامش در سوریه به وجود آورده‌است.

وزارت امور خارجه سوریه اعلام کرده است: «کوفی عنان هنوز تعهدنامه‌های مکتوبی را که نشان دهد گروه‌های تروریستی مسلح پذیرفته‌اند به همه خشونت‌ها پایان دهند، ارائه نکرده است.»

در این اطلاعیه، خروج نیروهای ارتش از شهرها و مناطق مسکونی سوریه مشروط به دریافت تعهدنامه مکتوب از مخالفان مسلح دولت سوریه اعلام شده و آمده است که دولت سوریه همچنین منتظر دریافت تعهدنامه‌های کتبی از دولت‌های قطر، عربستان سعودی و ترکیه است که نشان دهد آنها «به حمایت مالی از گروه‌های تروریستی پایان می‌دهند.»