درگیری بر سر داراییهای مسدودشده روسیه، به تهدید متقابل روسها انجامید؛
جدال چشم آبیها بر سر پولهای روسی
به گزارش پولیتیکو، رهبران اتحادیه اروپا، از جمله فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، اصرار دارند که استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه تنها راه معتبر برای اروپا جهت سرپا نگه داشتن مالی اوکراین از سال آینده است. اما با نزدیک شدن به نشست بروکسل (۲۷ آذر)، نگرانیها در حال افزایش است که این طرح ممکن است با مخالفت برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا که تحت فشار دوجانبه روسیه و ایالات متحده قرار دارند، از مسیر خارج شود.
درحالیکه بارت دی وِور، نخستوزیر بلژیک، به تهدیدهای روسیه در صورت توقیف داراییها توسط بروکسل اشاره کرده است –و مسکو پیشتر گامهایی برای شکایت از بانک بلژیکی که بیشتر این وجوه در آن نگهداری میشود، برداشته است– دو مقام ارشد اروپایی درگیر در این پروژه وام فاش کردند که واشنگتن نیز کشورهای اروپایی را برای مخالفت با این طرح تحت فشار قرار داده است. بر اساس پیشنویس افشاشده طرح صلح آمریکا-روسیه، واشنگتن قصد دارد بخشی از این داراییها را به سمت تلاشهای بازسازی تحت رهبری آمریکا هدایت کند. مقامات اروپایی میگویند ایالات متحده همچنان بر مخالفت اصولی خود با استفاده اروپا از این داراییها برای کمک به اوکراین پافشاری میکند. مرتس، صدراعظم آلمان، پیشتر تاکید کرده بود که داراییهای روسیه نباید به نفع اقتصادی آمریکا منتقل شود.
در روزهای اخیر، ایتالیا، بلغارستان و مالت نیز علیه این طرح موضع گرفتهاند، درحالیکه مجارستان و اسلواکی پیشتر مخالفت خود را ابراز کرده بودند. در آخر هفته گذشته، آندری بابیش، نخستوزیر جدید جمهوری چک، نیز مخالفت خود را با این وام اعلام کرد و گفت پراگ هیچ ضمانت مالی برای حمایت از بلژیک ارائه نخواهد کرد. اتحادیه اروپا پس از تصمیم هفته گذشته مبنی بر استفاده از اختیارات اضطراری برای مسدود کردن نامحدود داراییها، برای بهرهبرداری از آنها نیازی به اجماع کامل ندارد.
به نظر میرسد تهدیدها علیه بلژیک در حال تشدید است. تحقیقات مشترک چندین رسانه اروپایی نشان میدهد که والری اوربن، مدیر اجرایی «یوروکلیر»، هدف تهدید و ارعاب یک بانکدار فرانسوی طرفدار روسیه مرتبط با یوروکلیر قرار گرفته و ناچار به استخدام محافظ شخصی شده است. از طرف دیگر در اقدامی که به منزله شلیک تیر هشدار علیه استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه برای کمک به اوکراین محسوب میشود، بانک مرکزی روسیه اعلام کرد که خواهان دریافت ۲۳۰میلیارد دلار (۱۷۰میلیارد پوند) خسارت از «یوروکلیر» است. به گزارش گاردین، مسکو استفاده از داراییهایش را دزدی خوانده و تهدید به توقیف داراییهای سرمایهگذاران خصوصی اروپایی در روسیه کرده است.
تحلیلگران حقوقی هشدار میدهند که مسکو ممکن است برای اجرای احکام علیه یوروکلیر، به سراغ کشورهای دوست نظیر چین، امارات متحده عربی و قزاقستان برود. درحالیکه بلژیک با حمایت ایتالیا و بلغارستان پیشنهاد داده است که به جای دستاندازی به داراییهای روسیه، از روش «استقراض مشترک اتحادیه اروپا» استفاده شود، این پیشنهاد نیازمند اتفاق آراست و دولت مجارستان پیشاپیش مخالفت خود را اعلام کرده است.تحولات در جبهه دیپلماتیک نیز بسیار چشمگیر است، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در چرخشی آشکار از مواضع پیشین خود اعلام کرد که کییف آماده است در ازای دریافت تضمینهای امنیتی محکم از سوی غرب، از آرزوی دیرینه خود برای پیوستن به ناتو دست بکشد. این اظهارات همزمان با دیدارهای حساس او با نمایندگان ایالات متحده و متحدان اروپایی در برلین بیان شد. این مذاکرات دیروز دوشنبه هم ادامه داشت.
طبق نظرسنجی جدید موسسه جامعهشناسی کییف، ۷۲درصد اوکراینیها با انجماد خط مقدم جنگ به شرط دریافت تضمینهای امنیتی و عدم به رسمیت شناختن اشغال خاکشان موافقند. در همین حال، ۷۵درصد پاسخدهندگان واگذاری خاک یا محدودیت ارتش بدون تضمین امنیتی شفاف را «کاملا غیرقابل قبول» دانستند. تنها ۹ درصد به پایان جنگ تا اوایل ۲۰۲۶ امیدوارند و اعتماد به واشنگتن نیز با سقوطی چشمگیر نسبت به پارسال (۴۱ درصد)، به ۲۱درصد رسیده است. طبق این نظرسنجی، ۶۳درصد همچنان آماده ادامه مقاومت هستند و ۴۹درصد به اتحادیه اروپا اعتماد دارند.
