فرار احتمالی معمر قذافی به نیجر

بورکینافاسو به قذافی و خانواده‌اش پناهندگی داده ‌است

گروه بین‌الملل- کاروان بزرگی متشکل از خودروهای نظامی و غیرنظامی از لیبی وارد نیجر شده‌است. گفته می‌شود که معمر قذافی، حاکم پیشین لیبی نیز احتمالا در یکی از این خودروهاست. در همین حال، شبکه خبری الجزیره گزارش داد که شهر بنی‌ولید بدون مقاومت تسلیم خواهد شد. به گزارش دویچه‌وله، محافل نظامی نیجر اعلام کردند که این کاروان نظامی بزرگ، شامگاه دوشنبه از شهر آگادز واقع در شمال نیجر عبور کرده است. این کاروان شامل ده‌ها خودروی نظامی و غیرنظامی بود و نیروهای ارتش نیجر آن را همراهی می‌کرده‌اند.

یک نماینده‌ نظامی گفت، شایعاتی وجود دارد که معمر قذافی یا یکی از پسرانش، در یکی از خودروهای این کاروان هستند. به گفته‌ محافل نظامی، این کاروان از سمت شهر آرلیت نیجر، واقع در نزدیکی مرز الجزایر آمده و مسیر آن به سوی نیامی، پایتخت نیجر است. یکی از همکاران ارتش فرانسه هم در این‌باره گفت که به او گزارش داده شده‌است که معمر قذافی و پسرش سیف‌الاسلام احتمالا به این کاروان که رهسپار بورکینافاسو است، ملحق خواهند شد. بورکینا فاسو کشور همسایه‌ نیجر است و به قذافی و خانواده‌اش پناهندگی داده است. گزارشگر یک فرستنده‌‌‌‌‌‌‌‌ رادیویی خصوصی در شهر آگادز هم گفت که کاروان خودروها را دیده است. شاهدان عینی دیگری نیز گزارش داده‌اند که در یکی از خودروها، یکی از نمایندگان بلندپایه‌ قبیله چادرنشین طوارق نشسته بود که در زمان حکمرانی معمر قذافی از او حمایت می‌کرده است.

از سوی دیگر، شبکه خبری الجزیره به نقل از محافل نیروهای مخالف قذافی گزارش داد که ظاهرا پس از روزها مذاکره، یکی از آخرین پایگاه‌های هواداران قذافی، بدون درگیری تسلیم مخالفان می‌شود. قرار بود واحدهای نظامی نیروهای مخالف دیروز وارد شهر کویری بنی‌ولید شوند.

در تحولی دیگر، موسی ابراهیم، سخنگوی معمر قذافی، دوشنبه شب، به فرستنده‌ تلویزیونی سوری الرای گفت، حال قذافی کاملا خوب است و مشغول «سازماندهی و برنامه‌ریزی برای دفاع از لیبی» است. ابراهیم افزود، پسران قذافی نیز همچنان به وظایف خود در «دفاع ایثارگرانه از کشور» عمل می‌کنند. او بطور مشخص نگفت منظورش کدام پسران قذافی است. به گفته ابراهیم، این پیکار تا مرگ یا پیروزی ادامه خواهد یافت. او تاکید کرد: «ما جنگ و مقاومت خواهیم کرد، برای لیبی و برای همه اعراب.» موسی ابراهیم مخالفان قذافی را متهم کرد که مرتکب «جنایت» شده‌اند. او به تلویزیون الرای گفت، لیبی هرگز سقوط نخواهد کرد و قبایل شایسته‌ همچنان از هر شهر‌های آزاد دفاع خواهند کرد. رهبران جدید لیبی حدس می‌زنند که موسی ابراهیم در شهر بنی‌ولید است. ولی آنان از محل شخص قذافی اطلاع دقیقی در دست ندارند. در این میان اعلام شد که چند تن از نزدیکان قذافی به کشور نیجر گریخته‌اند. نمایندگان قوم چادرنشین طوارق روز دوشنبه گفتند که منصور داو، رییس سازمان امنیت قذافی و ده تن دیگر از مقامات رژیم سابق لیبی، به شهر آگادز در شمال نیجر رفته‌اند. آنان همزمان تاکید کرده‌اند که قذافی و پسرانش همراه این افراد نبوده‌اند.

افشای همکاری اطلاعاتی بریتانیا و آلمان با رژیم قذافی

در همین حال، هانس گئورگ ویک، رئیس پیشین سرویس اطلاعاتی آلمان (BND)، اعلام کرد که این سازمان با رژیم قذافی در لیبی همکاری‌هایی داشته است.

هانس گئورگ ویک دیروز در توجیه عملکرد سرویس اطلاعات خارجی آلمان، به روزنامه آلمانی «میتل‌دویچه» گفت، همکاری در زمینه‌ کسب اطلاعات امری عادی است. به گفته‌ ویک، موضوع در رابطه با اطلاعاتی درباره‌ تروریسم یا تبهکاری سازمان‌یافته بوده‌است و سرویس اطلاعاتی آلمان باید کشورهایی را دخیل کند که می‌توانند اطلاعاتی ارائه دهند که آلمان در اختیار ندارد. او افزود، انتخاب شرکا بر پایه‌ اصول دموکراتیک انجام نمی‌گیرد، بلکه بر پایه‌ منافع انجام می‌شود و به همین دلیل، سرویس اطلاعاتی آلمان، همواره تماس‌هایی با دولت‌های اقتدارگرا داشته است.

در روزهای گذشته اسنادی منتشر شد که پیش از هر چیز حاکی از همکاری‌سرویس‌های اطلاعاتی ایالات متحده‌ و بریتانیا با رژیم قذافی بود. این اسناد نشان می‌دهند که حتی سازمان سیا افراد مظنون به ترور را برای بازجویی به لیبی می‌فرستاده و در مقابل موافقت کرده بود که برای بازداشت کردن یک فعال اپوزیسیون کمک کند. برند اشمیت‌باوئر، هماهنگ‌کننده‌ پیشین سرویس‌های امنیتی آلمان در زمان صدراعظمی هلموت کهل نیز تماس سرویس اطلاعاتی آلمان با سازمان امنیت لیبی را تایید کرد. ولی او گفت که در این تماس‌ها موضوع بر سر تبادل اطلاعات بوده است و نه اقدامات مشترک.

همزمان قرار است در بریتانیا کمیسیونی به اتهاماتی که در زمینه‌ مناسبات تنگاتنگ سرویس امنیتی این کشور و رژیم قذافی مطرح است، رسیدگی کند. این موضوع را روز دوشنبه دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا در لندن اعلام کرد. کامرون همچنین گفت که ناتو به پروازهای تجسسی خود بر فراز لیبی ادامه خواهد داد تا «کار به پایان برسد». او افزود، افزون بر آن ناتو می‌خواهد به اپوزیسیون لیبی کمک کند تا قذافی را در برابر دادگاه قرار دهد. سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرده بود که پس از سرنگونی قذافی، اسنادی پیدا شده که حاکی از همکاری نزدیک سرویس‌های اطلاعاتی بریتانیا و آمریکا با سازمان امنیت لیبی است. این اسناد بر اقدامات ایالات متحده در زمان ریاست‌جمهوری جورج دبلیو بوش، پرتو تازه‌ای می‌افکنند.

چین و ماجرای فروش سلاح به قذافی

در تحولی دیگر مرتبط با لیبی، سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه اعلام کرد: «حکومت قذافی در آخرین هفته‌های خود تلاش کرده است از شرکت‌های چینی سلاح بخرد.» جیانگ یو تایید کرد که دولت چین از این اقدام اطلاعی نداشته است. پیشتر روزنامه «نیویورک تایمز» با اشاره به اسناد محرمانه‌ای که در ترابلس به دست مخالفان قذافی افتادند، از مذاکرات محرمانه شرکت‌های چینی با حکومت لیبی برای فروش اسلحه و مهمات به قذافی خبر داده بود. پس از انتشار این گزارش، چین هر گونه «اقدام فعالانه» این کشور برای فروش سلاح به حکومت قذافی را رد ‌کرد. سخنگوی وزارت خارجه چین در این‌باره گفت:«حکومت قذافی در ماه ژوئیه با برخی از نمایندگان شرکت‌های چینی به طور فردی تماس گرفته است.» او تاکید کرد که از چین «به طور مستقیم یا غیرمستقیم هیچ محموله‌ سلاحی به لیبی ارسال نشده است.» جمهوری خلق چین تا‌کنون شورای ملی انتقالی لیبی را به رسمیت نشناخته است.