دیدار آخر
بایدن در دوران ریاست‌جمهوری‌اش تلاش کرد رابطه با چین را از حوزه تخاصم و دشمنی به رقابت تغییر دهد؛ تلاشی که ممکن است با آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ با مرگ زودهنگام روبه‌رو شود
رؤسای جمهور چین و آمریکا در حاشیه اجلاس گروه20 در «پرو» با هم دیدار کردند / reuters
بایدن گفت: «این گفت‌وگوها از محاسبات اشتباه جلوگیری می‌کند و تضمین می‌کند که رقابت بین دو کشور به درگیری منحرف نمی‌شود؛ این یعنی رقابت نه درگیری.» بایدن قبل از این دیدار که یک‌ساعت و ۴۰دقیقه به طول انجامید، افزود: «این مسوولیت ماست و فکر می‌کنم در چهار سال گذشته ثابت کرده‌ایم که امکان برقراری این رابطه وجود دارد.» اما حتی زمانی که جلسه بایدن با شی، در خلال گردهمایی مجمع همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، با سخنان آشتی‌جویانه آغاز شد، همچنین به رئیس‌جمهور فرصت نهایی را داد تا رهبر چین را مستقیما درباره برخی از مسائلی که دو کشور را از هم جدا می‌کند، به چالش بکشد. در حالی بایدن در حال خارج شدن از کاخ سفید است که اقدامات اخیر چین نشان می‌دهد علاقه چندانی به آرام کردن واشنگتن ندارد.
مقامات آمریکایی نسبت به روابط نزدیک فزاینده چین با ولادیمیر وی.پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ابراز نگرانی کرده‌اند. اخیرا هکرهای چینی به نفوذ به سیستم مخابراتی آمریکا و به‌دست آوردن اطلاعات از تلفن‌های مقامات آمریکایی متهم شدند. آمریکا همچنین درباره مانورهای نظامی چین در اطراف تایوان و رفتارهای تهاجمی گسترده‌تر آنها در دریای مورد مناقشه چین جنوبی، ابراز نگرانی شدید کرده‌اند. به گفته جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، بایدن، شی را برای حفظ صلح در تایوان و همچنین درباره حمایت پکن از روسیه تحت فشار قرار داد. سالیوان گفت: «بایدن همچنین از شی خواست تا کره‌شمالی را از ادامه حمایت از روسیه در جنگش در اوکراین منصرف کند.»
مشخص نبود که شی تا چه اندازه پذیرای درخواست‌های بایدن خواهد بود؛ زیرا زمان بایدن به سرعت در حال تمام شدن است. چین اکنون تمرکز خود را بر آماده‌سازی برای بازگشت ترامپ گذاشته که تهدید کرده است پکن را با تعرفه‌های ۶۰درصدی بر کالاهای صادراتی خود مجازات خواهد کرد. ترامپ همچنین سناتور مارکو روبیو، جمهوری‌خواه فلوریدایی را که موضع تندی درباره چین اتخاذ کرده، به‌عنوان نامزد خود برای وزارت امور خارجه انتخاب کرده است. با این حال در اظهارات خود، شی به باز بودن همکاری با کاخ سفیدِ ترامپ در آینده اشاره کرد. اما او لحن سخت و صریحی درباره رقابت بین دو ابرقدرت داشت. در خلاصه اخبار نشستی که از سوی چینی‌ها منتشر شد، رهبر چین گفت: «جنگ سرد جدید را نباید پایه گذاشت؛ چراکه پیروز ندارد و مهار چین عاقلانه نبوده و نامطلوب است و موفق نخواهد شد.» شی به صراحت اعلام کرد که مهم‌ترین نگرانی‌اش رفتار آمریکا در قبال موضوع تایوان است؛ جزیره‌ای که ادعای خودمختاری دارد؛ اما چین مدعی است که این جزیره از آن پکن است. رئیس‌جمهور چین به آمریکا گفته که در این‌باره باید با دقت عمل کند.
شی گفت که اگر ایالات متحده می‌خواهد صلح را در منطقه حفظ کند، باید به وضوح با استقلال تایوان مخالفت کند. او به‌طور غیرمعمول در این جلسه به لای چینگ-ته، رئیس‌جمهور تایوان اشاره کرد که یک هشدار احتمالی به دولت ترامپ درباره تماس احتمالی بین رهبران بود. شی از موضع چین درباره جنگ در اوکراین به‌عنوان کشوری بی‌طرف دفاع کرد. وی در هشداری به ایالات متحده و متحدانش در منطقه گفت که اجازه «جنگ و هرج و مرج» در شبه جزیره کره را نخواهد داد و هشدار داد که «بیکار نخواهم نشست و رصدکننده» امنیت و منافع اصلی چین در آنجا است. سخنگوی وزارت خارجه چین صریح‌تر بود و ایالات متحده را متهم کرد که چین را در موضوعات مختلف «لکه‌دار» و پکن را قربانی کرده است. شی از ایالات متحده خواست که در دریای چین جنوبی مداخله نکند؛ جایی که گارد ساحلی چین تمایل بیشتری به استفاده از زور برای بیرون راندن فیلیپین، متحد ایالات متحده دارد.
با این حال، دو کشور به دنبال نشان دادن این بودند که می‌توانند روی موضوعات کلیدی کار کنند. آنها روز شنبه توافق کردند که به جای هوش مصنوعی، کنترل سلاح‌های هسته‌ای توسط انسان را حفظ کنند. سالیوان اذعان کرد که اطمینان دارد که هر توافقی بین دو کشور صورت گیرد، دولت جدید به آن احترام خواهد گذاشت.
