دعوای چین و آمریکا در دریای چین جنوبی به جاهای باریک کشیده میشود
نگرانی از رویارویی دریایی ابرقدرتها
نقطه اشتعال جدید
برای ماهها، آخرین هدف بازی قدرت چین، یک کشتی گارد ساحلی فیلیپین به نام ترزا مگبونوآ بود. فیلم این لحظه ضبط شده است و در این فیلم نشان داده میشود که در اواخر ماه گذشته میلادی، کشتی گارد ساحلی چین، برخورد تندی با این کشتی فیلیپینی دارد. این اپیزود یکی از چهار رویارویی کشتیهای دو کشور در تنها دو هفته بود. این برخوردها نه تنها مکرر شده است، بلکه در مکانی جدید نیز رخ میداده است: «سابینا شوآل، یک جزیره مرجانی غنی از منابع نزدیک به سرزمین اصلی فیلیپین.» این دو کشور در ماههای قبل در نزدیکی جزیره مرجانی دیگری در جزایر مورد مناقشه اسپراتلی، روبهرو شدند؛ جایی که کشتیهای چینی مرتبا قایقهای فیلیپینی را که تلاش میکردند ملوانان مستقر در یک کشتی جنگی ساحلی را تامین کنند، مورد آزار و اذیت قرار میدادند.
اکنون دشمنی بین دو کشور گسترش یافته است. فیلیپین میخواهد سابینا شوآل، یک جزیره مرجانی غیر مسکونی را در منطقه اقتصادی انحصاری خود کنترل کند. سابینا شوآل در ۱۴۰کیلومتری غرب استان پالاوان فیلیپین و بیش از هزارکیلومتری از چین قرار دارد. این جزیره در نزدیکی منطقهای غنی از ذخایر نفتی و در مسیرهایی است که مانیل آن را برای تجارت و امنیت حیاتی میداند. جی باتونگ باکال، کارشناس امنیت دریایی در دانشگاه فیلیپین گفت: «یک چین متخاصم میتواند تجارت دریایی ما با بقیه آسیا و بیشتر کشورهای جهان را از منطقه سابینا شوآل خفه کند.» او افزود که سابینا شوآل محل مناسبی برای کشتیهایی خواهد بود که با فعالیتهای دریایی فیلیپین در حال دادوستد هستند. مانیل کشتی ترزا مگبونوآ، یکی از بزرگترین کشتیهای گارد ساحلی خود را در ماه آوریل در سابینا شوآل لنگر انداخت تا تلاش کند چین را از آنچه فیلیپین بهعنوان تلاش برای ساخت جزیرهای در آنجا میداند، باز دارد.
گارد ساحلی فیلیپین به انبوهی از مرجانهای لهشده و مرده اشاره کرده است که ظاهرا بهعنوان نشانههایی از احیای زمین در این منطقه از سوی چین است. چین این اتهام را رد کرده است؛ اما ساخت و استحکام بخشیدن به جزایر مصنوعی، بخش مهمی از چگونگی ادعای چین درباره آبهای مورد مناقشه صدها مایل دورتر از ساحل این کشور است. چین که ادعای تقریبا تمام دریای چین جنوبی را دارد، میگوید که تاکتیکهای این کشور برای دفاع از حاکمیتش مورد نیاز است. پکن حکم دیوان بینالمللی را در سال۲۰۱۶ مبنی بر اینکه ادعای گسترده چین درباره آبها مبنای قانونی ندارد، رد کرده است. چین فیلیپین را متهم کرد که سعی دارد با پارک کردن کشتی گارد ساحلی روی آن بهطور دائمی سابینا شوآل را اشغال کند، درست همانطور که کشتی جنگی را در توماس شول دوم زمینگیر کرده بود. پکن حتی قایقهای یدککش را به سابینا شوآل فرستاد که برخی آن را تهدیدی برای دور کردن کشتی فیلیپینی میدانستند.
چین تاکنون به اسلحه متوسل نشده است. در عوض، از آنچه نظریهپردازان نظامی تاکتیکهای منطقه خاکستری مینامند، استفاده میکند؛ حرکات تهاجمی که دستکمی از تحرکات جنگی ندارد. این تاکتیک شامل محاصره، انفجار توپهای آبپاش و قایقرانی در نزدیکی مناطق مورد ادعا یا در نزدیکی کشتیهای فیلیپینی است. این حرکتها همچنان میتوانند باعث آسیب شوند: برای مثال، برخورد اخیر بین قایقهای چینی و فیلیپینی، حفرهای سه فوتی روی ترزا مگبونوآ و همچنین یک کشتی فیلیپینی دیگر ایجاد کرد. هو بو، مدیر ابتکار «کاووش در موقعیت استراتژیک دریای چین جنوبی» که یک گروه تحقیقاتی مستقر در پکن است، گفت: «اگر فیلیپین اصرار بر اشغال بیشتر این منطقه داشته باشد، چین هم این حق را برای خود محفوظ میداند که از تمام اقداماتی که لازم است، استفاده کند.» او تاکید کرد: «در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد.»
روز یکشنبه، پس از ماهها فشار چین، فیلیپین اعلام کرد که کشتی ترزا مگبونوا به بندر پالاوان بازگشته است. در بیانیه فیلیپین همچنین به چالشهای باقی ماندن در مواجهه با محاصره چین که مانع از تامین مجدد کشتی میشود، اشاره کرد و گفت که خدمه آن «با کاهش آذوقههای روزانه دست و پنجه نرم میکنند» و برخی نیاز به مراقبتهای پزشکی دارند. فیلیپین گفته است که کشتی بهدلیل ضربه توسط گارد ساحلی چین آسیب ساختاری دیده است؛ اما تاکید کرد که قایق پس از انجام تعمیرات باز خواهد شد.