بزرگ‌ترین شکست حزب عدالت و توسعه در دو دهه گذشته
اردوغان: پیام ملت را گرفتیم
شهردار استانبول به پیروزی مجدد در انتخابات در برابر حزب حاکم رئیس جمهور رجب طیب‌اردوغان دست یافت. / AFP
اپوزیسیون همچنین در دیگر انتخابات محلی در سراسر ترکیه در آستانه پیروزی‌های قابل توجهی بود. شمارش اولیه آرا در روز دوشنبه باعث شد که اپوزیسیون در چهار شهر بزرگ کشور - استانبول، آنکارا، ازمیر و آنتالیا - قدرت را حفظ کند و کنترل یک‌پنجم (بورسا) و تعدادی از شهرهای کوچک‌تر را به‌دست آورد. تا اوایل روز دوشنبه، بیش از ۹۰درصد صندوق‌های رای در بیشتر شهرها شمارش شده بود. انتظار می‌رود نتایج رسمی شورای عالی انتخابات در روزهای آینده اعلام شود. امام‌اوغلو بامداد دوشنبه به هوادارانی که در بیرون شهرداری تجمع کرده بودند، گفت: «استانبول پیام خود را داده است، استانبول این کار را به پایان رسانده است. فردا صبح صفحه جدیدی را ورق خواهیم زد.»
اردوغان در خارج از مقر حزبش در آنکارا حامیان خود را خطاب قرار داد و اذعان کرد که حزبش خوب عمل نکرده است. او گفت: «ملت حرف آخر را زد. ما دلایل این شکست را بررسی خواهیم کرد.» وی افزود: پیام ملت را گرفتیم. سینان اولگن، مدیر Edam، یک سازمان تحقیقاتی مستقر در استانبول گفت: «این انتخابات ماهیت رقابت سیاسی در ترکیه را برای سال‌های آینده تعیین خواهد کرد.» این رای در بحبوحه یک بحران طولانی مدت هزینه‌های زندگی صورت گرفت که طی آن ارزش پول ترکیه کاهش یافت و بسیاری از مردم احساس فقیرتر شدن کرده‌اند. بسیاری از رای‌دهندگان اپوزیسیون اکنون امام اوغلو را قادر به پیروزی در برابر اردوغان می‌دانند؛ به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌کنند او می‌تواند رئیس‌جمهور بعدی ترکیه باشد.
الجزیره هم در گزارشی در همین رابطه نوشت، حزب اصلی اپوزیسیون ترکیه بزرگ‌ترین شکست را به رجب طیب‌اردوغان، رئیس جمهور و حزب عدالت و توسعه وی در بیش از دو دهه اخیر وارد کرده است. اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول از حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) گفت که نامزد حزب حاکم عدالت و توسعه را با بیش از یک میلیون رای شکست داده است. امام‌اوغلو، تاجر سابق اواخر روز یکشنبه به هزاران نفر از حامیان خود گفت: «کسانی که پیام ملت را درک نمی‌کنند، در نهایت بازنده خواهند شد.» او گفت: «امشب [یکشنبه شب] ۱۶میلیون شهروند استانبولی هم به رقبای ما و هم به رئیس‌جمهور پیام دادند.»
در آنکارا، منصور یاواش، شهردار از حزب جمهوری‌خواه خلق، مدعی پیروزی بر رقیب خود شد و از این نتیجه به‌عنوان «پیام روشنی برای کسانی که بر این کشور حکومت می‌کنند» استقبال کرد. حزب جمهوری‌خواه خلق در ازمیر، سومین شهر ترکیه نیز پیشتاز بود. خبرگزاری دولتی آنادولو گزارش داد، در مجموع، حزب جمهوری‌خواه خلق در ۳۶استان از ۸۱استان ترکیه چیره شد و به بسیاری از پایگاه‌های حزب عدالت و توسعه نفوذ کرد.
حامیان نامزدهای پیروز و مخالف اردوغان در استانبول گرد هم آمدند تا نتایج را جشن بگیرند و ده‌ها هزار نفر مشعل روشن کردند و پرچم‌های ترکیه را به اهتزاز درآوردند. اردوغان که از سال۲۰۰۲ بر ترکیه حکومت می‌کند، در یک سخنرانی از بالکن کاخ ریاست‌جمهوری، اذعان کرد که حزبش «جایگاه» خود را در سراسر کشور از دست داده است و افزود که به روش‌های خود بیشتر فکر می‌کند و اشتباهات را اصلاح می‌کند. وی گفت: «ما اشتباهات خود را اصلاح و کاستی‌های خود را جبران خواهیم کرد.»
در انتخابات محلی قبلی در سال۲۰۱۹، امام اوغلو در رقابت شهرداری استانبول پیروز شد و بزرگ‌ترین ضربه انتخاباتی خود را تا آن زمان به اردوغان و حزب عدالت و توسعه وارد کرد. این شکست برای اردوغان که در این شهر به دنیا آمده و بزرگ شده و در دهه۱۹۹۰ شهردار آن بوده است، یک تلنگر بود. انتخابات محلی یکشنبه ضربه دیگر به رئیس‌جمهور بود که هدف خود را بازپس گیری کنترل آن مناطق شهری در نظر گرفته بود. حدود ۶۱میلیون نفر واجد شرایط رای دادن برای شهرداران ۸۱استان ترکیه و همچنین اعضای شورای استانی و سایر مقامات محلی در روز یکشنبه بودند.
همچنین حزب اصلی طرفدار کردها که در سال۲۰۱۹ از امام اوغلو حمایت کرد، این‌بار «حزب دموکراتیک خلق» (DEM) در استانبول از نامزدی چهره محبوب اپوزیسیون حمایت کرد. نتایج حاکی از آن است که بسیاری از کردها وفاداری حزبی را کنار گذاشتند و دوباره به او رای دادند. اما در جنوب شرق عمدتا کردنشین، «حزب دموکراتیک خلق» دوباره بر قدرت خود تاکید کرد و ۱۰استان را به‌دست آورد.از نظر تحلیلگران و غیرنظامیان، انتخابات محلی سراسری به‌عنوان معیاری برای حمایت اردوغان و دوام اپوزیسیون در بحبوحه تورم سرسام آور و سقوط پول ترکیه در برابر دلار تلقی می‌شد. سینان اولگن به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که «نتیجه شگفت‌انگیز» نتیجه رای‌دهندگانی بود که می‌خواستند حزب حاکم را بر سر وضعیت اقتصاد تنبیه کنند و انتخابات را «نقطه تغییری برای امام اوغلو» توصیف کرد. اولگن گفت: «او به‌عنوان نامزد طبیعی اپوزیسیون برای دور بعدی انتخابات ریاست‌جمهوری ظاهر خواهد شد.»
