آخرین برآورد اکونومیست از نبرد اروپایی
پوتین برنده جنگ اوکراین است
غرب باید برای ناامید کردن پوتین کارهای زیادی انجام دهد. غربیها اگر بخواهند، میتوانند توان صنعتی و مالی خود را که بسیار بیشتر از روسیه است، در این راستا بهکار بگیرند. اما اعتقاد به قضا و قدر، خوشخیالی و فقدان عجیب دید استراتژیک، مانع این امر، بهویژه در اروپا شده است. اروپا به خاطر خود و اوکراین باید فورا از این رخوت خارج شود. عامل تضمین پیروزی، توان تابآوری است و نه تسخیر سرزمین و به همین دلیل برد پوتین محتمل است. ارتش هر دو طرف در موقعیتی نیستند که بتوانند نیرویهای طرف مقابل را از مناطقی که تحت کنترل دارند، بیرون کنند. روسیه در نبرد برای گرفتن شهری در منطقه دونباس، روزانه بیش از ۹۰۰نیرو از دست میدهد. در این جنگ مساله این است که کدام طرف بهتر دفاع میکند و ممکن است تخاصمات سالها به درازا بکشد.
با وجود این، باید توجه کرد که میدان نبرد، زمین سیاست را شکل میدهد. آهنگ جنگ تاثیر مستقیم بر روحیه طرفین دارد. اگر اوکراین عقبنشینی کند، صدای مخالفان در کییف بلندتر میشود. همچنین صدای مخالفان در غرب نیز بلند میشود و ادعا میکنند که گسیل پول و سلاح به اوکراین کاری عبث بوده است. حداقل در سال۲۰۲۴، روسیه در موقعیت قویتری برای جنگیدن قرار خواهد داشت؛ زیرا پهپاد و خمپاره بیشتری دراختیار دارد، ارتش این کشور توانسته است تاکنیکهای موفق جنگ الکترونیک برای مقابله با برخی تسلیحات اوکراینی را پیاده کند و همچنین مسکو قبول کرده است که با تلفات سنگین نیروهایش در جنگ کنار بیاید. افزایش حمایت خارجی میتواند تاحدی برتری روسیه در میدان نبرد را توضیح دهد. پوتین توانسته است از کشورهای دیگر پهپاد و خمپاره دریافت کند. او همچنین توانسته است اکثر کشورهای «جهان جنوب» را متقاعد کند که آنچه در اوکراین رخ میدهد، تاثیر زیادی بر منافع آنها نخواهد داشت.
ترکیه و قزاقستان به مسیر ارسال کالاهایی تبدیل شدهاند که ماشین جنگی روسیه را تغذیه میکند. یک طرح غربی برای محدود کردن درآمد نفتی روسیه با اعمال سقف قیمتی شکست خورده است؛ چراکه یک ساختار معاملاتی موازی برای تجارت نفت فراتر از دسترس غرب به وجود آمده است. پیروزی پوتین همچنین محتمل است؛ زیرا او توانسته است موقعیت خود را در داخل کشورش تقویت کند. او اکنون به مردم روسیه میگوید که آنها درگیر جنگی با غرب هستند که به بقای آنها گره خورده است. مردم عادی روسیه ممکن است جنگ را دوست نداشته باشند؛ ولی به آن عادت کردهاند. نخبگان سیطره خود را بر اقتصاد تحکیم کرده و پولی زیادی به دست میآورند. پوتین توان پرداخت حقوق مادامالعمر را به خانواده کسانی که در جنگ کشته شدهاند نیز دارد.
باتوجه به همه این موارد، عجیب نیست حال و هوا در کییف تاریکتر باشد. رئیسجمهور اوکراین ولودیمیر زلنسکی و ژنرال ارشد او والری زالوژنی با هم درگیری پیدا کردهاند. نظرسنجیهای داخلی نشان میدهند که فساد و نگرانی درباره آینده اوکراین به جایگاه او میان رایدهندگان آسیب زده است. دولتهای غربی ادعا میکنند که آنها مثل همیشه به اوکراین متعهد هستند؛ اما نظرسنجیهای بینالمللی نشان میدهد که بسیاری به این ادعا با دیده تردید نگاه میکنند. درآمریکا، دولت بایدن درتلاش است تا کنگره مجوز تامین مالی بیش از ۶۰میلیارد دلاری را صادر کند و مبارزات انتخابی سال آینده نیز به زودی آغاز میشود. اگر دونالد ترامپ انتخاب شود، باتوجه به وعده او برای تحقق صلح درکوتاهمدت، ممکن است کمک تسلیحاتی آمریکا به اوکراین ناگهان متوقف شود.
اروپا باید خود را برای چنین سناریویی و همچنین کندشدن روند کمکهای آمریکا صرفنظر از سرنوشت کاخ سفید، آماده کند. اما رهبران اروپایی طوری رفتار میکنند که انگار جو بایدن همیشه سخاوتمندانه مسوولیتها را خواهد پذیرفت. اتحادیه اروپا متعهد شده است که ۵۰میلیارد یورو به اوکراین کمک مالی کند؛ اما مجارستان و احتمالا وضعیت نابسامان بودجهای آلمان، مانع تخصیص این منابع شدهاند.
این ماه انتظار میرود که اتحادیه اروپا به آمادگی خود برای آغاز مذاکرات درباره عضویت اوکراین اشاره کند. اما بسیاری از ناظران معتقدند که این فرآیند به عمد طولانی خواهد شد؛ زیرا گسترش این اتحادیه دشوار بوده و منافع برخی ذینفعان را به مخاطره میاندازد. پیروزی احتمالی ترامپ باعث تقویت حمایت اروپاییها از اوکراین خواهد شد؛ زیرا اروپا مسوولیت دفاع از خود را برعهده خواهد گرفت. البته تا سال ۲۰۲۵ ممکن است فشار اداره جنگ بر پوتین افزایش یابد. مردم روسیه نیز ممکن است تا آن زمان از بسیج اجباری نیروها، تورم و هدایت بودجه امور اجتماعی برای مصارف نظامی آزرده شده باشند. اما امید به سقوط پوتین بیمعنی است. او میتواند سالها در قدرت بماند و در این صورت میتواند تهدید جنگ را زنده نگه دارد تا شرایط بسته سیاسی در داخل و رنجی را که مردم متحمل میشوند، توجیه کند.
بنابراین به عقیده تحلیلگران اکونومیست، اروپا باید برای مواجهه با پوتین بهعنوان مهمترین تهدید بلندمدت برای امنیت خود برنامهریزی کند. برنامهریزی دفاعی اروپا باید طوری طراحی شود که پوتین در جبهه مخالف احساس ضعف نکند. بهترین راه پیش پای اروپا برای ایجاد بازدارندگی در مقابل پوتین این است که اراده خود را با اثبات تعهد همهجانبه به یک اوکراین رو به رشد، دموکراتیک و نزدیک به غرب، نشان دهد. دراین میان تامین تسلیحات، بهویژه سیستمهای پدافندهوایی و موشکهای دوربرد برای حمله به خطوط تدارکاتی روسیه، حائز اهمیت است. به علت تحلیل رفتن ذخایر تسلیحاتی اوکراین، کار بیشتری لازم است تا ظرفیت تولید اسلحهسازان غربی افزایش یابد. همچنین میتوان با اعمال موثرتر تحریمها، نخبگان روسیه را از دولت جدا کرد. اقدام سیاسی در اروپا نیز ضروری است. پوتین سعی خواهد کرد که با حمله به شهرهای اوکراین، روند تبدیل این کشور به یک دموکراسی غربی را مختل کند. در پاسخ، اروپا باید با وعده پشتیبانی مالی و الحاق اوکراین به اتحادیه اروپا، به این کشور در مسیر پیشرفتش یاری برساند.