تلاش شی و بایدن برای اینکه نخ ارتباط پاره نشود
دیدار غولها در کالیفرنیا
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، دولت بایدن که بهطور رسمی این دیدار را صبح روز جمعه اعلام کرد، گفت که دو رهبر با شرکت در اجلاس همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه در سانفرانسیسکو، معروف به اپک، گفتوگوی بسیار مفصلی با هم خواهند داشت. دو مشاور ارشد بایدن در تماسی با خبرنگاران در روز پنجشنبه گفتند که این دیدار قرار است مفصل باشد و بایدن آماده طرح موضوعاتی از جمله تایوان، دخالت در انتخابات، جنگ در اوکراین و جنگ بین اسرائیل و حماس است. تایوان، جزیرهای خودگردان که چین ادعای مالکیت آن را دارد، قرار است در اوایل سال آینده انتخابات برگزار کند و یکی از مشاوران رئیسجمهوری گفت که بایدن بهدنبال این است که به شی نظرات آمریکا را به وضوح ارائه کند؛ به این معنی که ایالات متحده از پکن انتظار دارد که در این انتخابات مداخله نکند و در این زمینه نگرانیهایی دارد.
همچنین انتظار میرود بایدن به شی نسبت به مداخله در انتخابات ایالات متحده هشدار دهد. مشاورانی که به شرط ناشناس ماندن برای پیشنمایش جلسه صحبت کردند، به دلیل نگرانیهای امنیتی، جزئیاتی در مورد مکان آن ارائه نکردند. این دیدار تقریبا یک سال پس از دیدار بایدن و شی در جریان اجلاس گروه ۲۰ در بالی صورت میگیرد. بین واشنگتن و پکن بر سر پیشرفتهای نظامی و فناوری اختلافات آشکاری وجود دارد و آن دو از آن زمان تاکنون با هم صحبت نکردهاند و سالی که گذشت، روابط بهشدت سرد بود.
یک بالن جاسوسی چینی که قبل از سرنگونی توسط یک هواپیمای جنگنده آمریکایی در سواحل کارولینای جنوبی، از آسمان ایالات متحده عبور کرده بود، در ماه فوریه یک بحران دیپلماتیک ایجاد کرد. اخیرا، تنشها بر سر موضوعاتی مانند جاسوسی چین و محدودیتهای ایالات متحده در صادرات فناوری به چین شعلهور شده است. مشاوران بایدن میگویند که این مشکلات همچنان باقی است و به آنها رسیدگی خواهد شد، اما امسال، مقامات چینی و آمریکایی نیز بر اهمیت تقویت روابط بین دو اقتصاد بزرگ جهان تاکید کردهاند. دولت بایدن در سالجاری چند مقام ارشد از جمله آنتونی جی.بلینکن، وزیر امور خارجه، جانت ال.یلن، وزیر خزانهداری و جینا ریموندو، وزیر بازرگانی را به چین فرستاده است تا روشن کنند، در حالی که ایالات متحده میخواهد از امنیت ملی محافظت کند، بهدنبال قطع روابط اقتصادی نیست.
یلن روز جمعه پس از دو روز ملاقات با «هِه لیفنگ» معاون نخستوزیر در سانفرانسیسکو، جایی که قرار بود هر دو در نشست همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه شرکت کنند، این موضع را تکرار کرد. او گفت که چنین جدایی «هم برای ایالات متحده و هم برای چین مضر است و برای جهان بیثباتکننده خواهد بود». او افزود که وی و لیفنگ توافق کردهاند که کشورهایشان باید برای یک رابطه اقتصادی سالم تلاش کنند. روز پنجشنبه، ژی فنگ، سفیر چین در ایالات متحده، در اظهارات ویدئویی در یک انجمن در هنگکنگ گفت که چین میخواهد اطمینان خاطر پیدا کند که ایالات متحده به دنبال تغییر سیستم چین نیست، بهدنبال جنگ سرد جدید نیست، از استقلال تایوان حمایت نمیکند و هیچ قصدی برای جدایی از چین ندارد.
ژی در این رویداد، در مورد روابط ایالات متحده و چین گفت: «چین-ایالات متحده در روابطشان هنوز با چالشهای شدیدی روبهرو هستند و هنوز راه درازی برای تثبیت و بهبود روابط وجود دارد.» کارشناسان هشدار دادند که انتظار نمیرود دیدار بین بایدن و شی منجر به پیشرفتهایی در مورد موضوعات مهمی مانند حمله نظامی چین به تایوان، محدودیتهای ایالات متحده در فروش نیمههادیهای پیشرفته به چین یا نگرانیهای آمریکا در مورد سابقه حقوق بشر چین شود. اوریانا اسکایلار ماسترو، یکی از همکاران موسسه مطالعات بینالمللی «فریمن اسپوگلی» در دانشگاه استنفورد، میگوید: «چیز خاصی وجود ندارد که رابطه را به سمت دیگری سوق دهد.» انتظار میرود جدا از دیدار با بایدن، شی بیشتر وقت خود را در کالیفرنیا بگذراند، جایی که به رهبران صنعت آمریکا نشان دهد ذهن کشورش برای تجارت باز است.
پس از دیدار او و بایدن، شی قرار است در یک شام کاری با مدیران ارشد تجاری آمریکا گفتوگو کند. مقامات روز پنجشنبه گفتند که انتظار میرود بایدن جدا از مسائل تجارت و رقابت، موضوع جنگ غزه را با شی مطرح کند. پکن روابط تجاری و دیپلماتیک گرمی با ایران دارد، کشوری که از حماس و دیگر گروههای مقاومت در خاورمیانه حمایت میکند و انتظار میرود بایدن به شی تاکید کند که ایالات متحده به هر گونه گسترش جنگ واکنش نشان خواهد داد. بایدن همچنین تحولات کشور خود را زیر نظر خواهد داشت، زیرا او در دیدار با شی و با دیگر رهبران در اپک، گروهی متشکل از ۲۱ کشور که اقیانوس آرام را احاطه کردهاند، تعامل خواهد داشت. در حالی که بایدن در ساحل غربی است، دولت فدرال به تعطیلی نزدیکتر شده است.
جمهوریخواهان مجلس نمایندگان تاکنون توانستهاند در طرحهای بودجه دولت متحد شوند و محدودیت فعلی در ۱۷ نوامبر منقضی میشود. مقامات کاخ سفید پیشنهاد کردهاند که رئیسجمهور ممکن است سفر خود را در صورت احتمال تعطیلی متوقف کند، اما روز پنجشنبه، آنها بهطور علنی این ایده را کماهمیت جلوه دادند. جان اف. کربی، سخنگوی کاخ سفید، در پاسخ به سوالی در مورد احتمال ناآرامی در واشنگتن که باعث کاهش زمان سفر بایدن میشود، به خبرنگاران گفت: «ما حتی هنوز چمدانمان را در هواپیما بار نکردهایم.»