هرات برای چهارمینبار لرزید
خستهخسته از زلزله
کانون این زمینلرزهها در حدود ۲۰مایلی شمال غربی شهر هرات، مرکز این ولایت و یک مرکز اقتصادی بزرگ در نزدیکی مرز این کشور با ایران بوده است. به گفته مسعود دانش، رئیس دفتر والی هرات، در زمینلرزههای روز یکشنبه حداقل دو نفر کشته و ۱۲۵نفر زخمی شدند. اپیزود روز یکشنبه یک هفته ویرانگر را در هرات رقم زد. به گفته سازمان ملل متحد، آخرین بار در ۷اکتبر، زمانی که دو زمینلرزه بزرگ منطقه را لرزاند، حدود ۱۳۰۰نفر کشته و حدود ۱۷۰۰نفر دیگر در مرگبارترین فاجعه طبیعی این کشور در دهههای اخیر زخمی شدند. آن زمینلرزهها کل روستاها را در منطقه زنده جان در خارج از شهر تخریب کرد و خوشههایی از خانههای خشتی را که در سرتاسر بیابان پراکنده بودند به انبوهی از آوار تبدیل کرد. چند روز بعد، زمینلرزه دیگری به بزرگی ۶.۳ریشتر در خارج از شهر رخ داد که حدود ۱۲۰نفر را مجروح کرد و ساکنان هرات را که قبلا پس از زمینلرزههای اولیه در حاشیه بودند، لرزاند.
در این چند روز هزاران نفر از مردم خانههای خود را ترک کردهاند و در چادرهای موقتی که در سراسر شهر پراکندهاند، زندگی میکنند. دوباره اما یکشنبه این ترسها بازگشتند. محمد غزنوی ۳۰ساله پس از وقوع اولین زمینلرزهها به همراه همسر و دو فرزندش در پارکی در حومه شهر در چادر خوابیدهاند. صبح روز یکشنبه، آنها با وزش باد کشنده از خواب بیدار شدند و تصمیم گرفتند به آپارتمان طبقه سوم خود برگردند و فکر میکردند که لرزش بالاخره تمام شده است. اما وقتی همسرش، کتری را برای چای بار گذاشت، ساختمان آنها شروع به لرزیدن کرد. غزنوی آیپدش را دید که از روی میز افتاد و صفحهاش خرد شد. تکههای کوچک بتن سفید از سقف آنها به زمین افتاد. او و همسرش پسر و دخترشان را گرفتند و با عجله به بیرون رفتند. وقتی لرزش بالاخره به پایان رسید، غزنوی به این نتیجه رسید که دیگر بس است.
او قصد کرد بعدازظهر یکشنبه خانوادهاش را به خانه یکی از بستگانش در ولایت غزنی - در حدود ۵۰۰مایلی هرات در جنوب شرقی افغانستان - ببرد تا زمانی که آنها احساس کنند برای بازگشت شرایط امن شده است. غزنوی که یک مغازه صنایع دستی در این شهر دارد، گفت: «من پر از استرس هستم، فقط میخواهم هرات را ترک کنم.» حدود ۲۰دقیقه پس از وقوع زمینلرزه، آمبولانسها وارد بیمارستان دولتی منطقهای هرات شدند و مجروحان را از حومه شهر حمل کردند. به گفته نظیف پادشاه، ۲۷ساله که هنگام وقوع زلزله در داروخانه بیمارستان بود، یک مرد را روی برانکارد دیده که سر و صورتش آغشته به خون بود.
با وقوع زمینلرزه چهارم، تصاویر منتشرشده از سوی ساکنان نشان میدهند که در سراسر شهر، شکافهای تازه دیوارهای ساختمانهای آپارتمانی و خانههای مردم را فراگرفته است. همچنین تصاویری از یک مغازه نشان میدهد که کاغذ توالت، جعبههای دستمال کاغذی و ظروف کوچک ضدعفونیکننده دست در کف یک خواربارفروشی، در کنار بطریهای خردشده سس کچاپ و روغن آشپزی پخش شده بود. مانند غزنوی، برخی از ساکنان که بیرون خوابیده بودند، اکنون قصد دارند بهطور کامل این ولایت را ترک کنند؛ زیرا موج به ظاهر بیامان زمین لرزهها ادامه دارد؛ اما هنوز کسانی هستند که سرگردان هستند و نمیدانند چه کاری باید انجام دهند. حسین کریمی ۳۴ساله به همراه همسر، پسر ۴ساله و دختر ۲ساله خود در یک چادر موقت در کوچه بیرون منزلش میخوابند.
صبح روز یکشنبه برای تهیه چای و صبحانه به داخل خانه رفتند. یک لیوان چای در دستش بود که ناگهان زمین زیر پایش شروع به لرزیدن کرد. لیوان را انداخت، دخترش را بغل کرد و به سمت کوچه روبهروی خانهشان دوید. او گفت: «زلزله باعث سرگیجه من شد. هر دو پایم حتی الان میلرزد.» حالا او میگوید که نمیداند کجا برود تا خانوادهاش را حفظ کند. کریمی افزود: «بهدلیل سرما نمیتوانیم بیرون بخوابیم. از ترس هم نمیتوانیم در خانه بمانیم. نمیدانیم چه کار کنیم؟!»