هند برای آمریکا بالانسر غول آسیایی میشود؟
سنگ تمام بایدن برای مودی
رئیسجمهوری آمریکا در یک مراسم با شکوه روی فرش قرمز از نارندا مودی پذیرایی کرد و برای اینکه رابطه بین دو کشور را نزدیک کند، دست به تعریف و تمجید از نخستوزیر هند زد. بایدن به این دلیل که در بنبست کامل با چین قرار گرفته و از سویی درگیری آشکار با روسیه دارد، قصد دارد رابطه آمریکا را با هند تقویت کند. رابطه با هند نیز بهرغم ابتکاراتی که صورت گرفته، اما هیچ پیشرفتی نداشته است. شگفتانگیزترین رویداد این دیدار، موفقیتی کوچک و البته قابل توجه این بود که بایدن در یک کنفرانس خبری مشترک، مودی را تشویق کرد تا به سوال خیرنگاران جواب دهد. این یکی از موارد نادری بوده که مودی طی تقریبا یک دهه تصدی دولت هند، مبادرت به پاسخگویی کرده است. مودی که در این کنفرانس خبری در زمینه حقوق بشر و آزادی مذهبی به چالش کشیده شده بود، اصرار داشت که دموکراسی در دیانایِ هند است و منکر این بود که دولتش در آتش تعصبورزی دمیده است.
مودی درحالیکه بایدن در بخش شرقی کاخ سفید به تماشایش نشسته بود، گفت: «دموکراسی روح ماست. دموکراسی در رگهای ما جریان دارد. ما در دموکراسی زندگی میکنیم.» مودی افزود: «در ارزشهای دموکراتیک هند، مطلقا هیچ تبعیضی نه بر اساس طبقه، عقیده، یا سن، یا هر نوع موقعیت جغرافیایی وجود ندارد.» درحالیکه بایدن هیچ نوع انتقادی از نوع حکمرانی مودی نداشت؛ اما در اوایل هفته گذشته در کارزار جمعآوری کمکهای مالی، از شی جینپینگ، رئیسجمهور چین بهعنوان «دیکتاتور» یاد کرد. او به خبرنگاران گفت نمیتوان از واقعیتهای مربوط به چین پرهیز کرد و توان دستکاری در حقایق ندارد. او بدون اشاره به سرکوب اعتراضات در پکن در سال گذشته گفت که با وجود این، اظهارات همچنان انتظار دارد اواخر امسال با شی دیدار کند.» او گفت اما دیدارش با او هیچ حقیقتی را تغییر نمیدهد.
درحالیکه این دیدار برای مودی آخرین اقدام وی در صفحه شطرنج ژئوپلیتیک بهحساب میآید، هدف بایدن از این دیدار متقاعد کردن مودی و جذب متحدان بیشتر علیه روسیه در جنگ با اوکراین است. هند که در طول جنگ سرد کاملا غیر متعهد باقی ماند، از پیوستن به ائتلاف تحت رهبری آمریکا علیه روسیه خودداری کرده است. درحالیکه هند دشمنی خاصی با چین دارد، اما بهطور کامل از پیوستن به استراتژی واشنگتن، برای مهار غول آسیایی در منطقه هند و اقیانوس آرام یا دفاع از تایوان خودداری کرده است. قبل از اینکه مودی در سیاست رشد کند و پیش از نخستوزیر شدنش از دریافت ویزای ایالات متحده بهدلیل نقشش در یک شورش مذهبی مرگبار در ایالت خود محروم بود. بایدن اما در روز دیدار زبان مرسوم خود را کنار گذاشت و از ادبیات «دموکراسی در مقابل استبداد» پرهیز کرد.
مودی در کنگره
نخستوزیر هند همچنین در جریان سفرش به آمریکا در کنگره این کشور سخنرانی کرد و مورد تشویق اعضای کنگره قرار گرفت. نخستوزیر هند در کنگره گفت: «وقتی در ۲۰۱۶ اینجا بودم گفتم که روابط بین دهلی و واشنگتن برای آیندهای مهم بوده و این آینده، امروز است. امروز آمریکا قدیمیترین و هند، بزرگترین اقتصاد هستند. مشارکت ما برای آینده دموکراسی، نویدبخش است.» آمریکا، هند را شریک اصلی خود در تامین زنجیره کالاهایی چون نیمهرساناها و مواد معدنی میداند. نخستوزیر هند در این سخنرانی گفت: «وقتی درباره رویکرد هند به جهان صحبت میکنم، ایالات متحده جایگاه ویژهای دارد. میدانم که روابط ما برای همه شما اهمیت زیادی دارد. همه اعضای این کنگره علاقه عمیقی به آن دارند. ابرهای تیره و هالهای از رویارویی و جنگ بر منطقه هند-پاسیفیک سایه افکنده است. ثبات منطقه یکی از نگرانیهای جدی شراکت بین هند و آمریکاست. ما یک دیدگاه آزاد، باز و جدی در ارتباط با منطقه هند-پاسیفیک داریم.»
نارندرا مودی روز پنجشنبه در سخنرانی خود در کنگره ایالات متحده اعلام کرد که درگیری در اوکراین، جنگ را به اروپا بازگرداند و جهان باید برای جلوگیری از خونریزی تلاشهای زیادی کند. مودی گفت: «ما در سالهای اخیر شاهد وقایع عمیقا ویرانگر بودهایم. با وقوع درگیری در اوکراین، جنگ به اروپا بازگشت و این باعث درد و رنج زیادی برای کل منطقه میشود.» وی خاطرنشان کرد: «کشورهای در حال توسعه بهویژه در اثر این وقایع فاجعهبار آسیب دیدهاند و تاکید میکنند که سیستم جهانی مبتنی بر احترام به اصول منشور سازمان ملل، حل و فصل درگیریها به روشهای مسالمتآمیز و احترام به حاکمیت دولتها و یکپارچگی ارضی آنها است.» مودی همچنین اظهارات قبلی خود مبنی بر «اکنون دوره جنگ نیست» را تکرار کرد؛ اظهاراتی که وی برای اولینبار در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با رئیسجمهوری روسیه در طول اجلاس سازمان همکاری شانگهای در سپتامبر سال گذشته گفته بود.
نخستوزیر هند افزود: «من آن را صریح و علنا میگویم، نه! اکنون دوره جنگ نیست؛ اما برای رسیدن به این هدف، ما به گفتوگو و دیپلماسی بیشتری احتیاج داریم. همه باید تمام تلاش خود را برای متوقف کردن خونریزی و رنج انسانها انجام دهند.» مودی همچنین در توییتی نوشت: «مفتخر به سخنرانی در کنگره آمریکا بودم. با تشکر از همه اعضای کنگره که در آن شرکت کردند. حضور شما نشاندهنده استحکام روابط هند و آمریکا و تعهد مشترک ما به آیندهای بهتر است. من مشتاقانه منتظر ادامه همکاری در تقویت صلح و پیشرفت جهانی هستم.» جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا نیز درباره این سخنرانی در کنگره توییت زد: «در جریان این دیدار، نخستوزیر مودی و من درباره تلاشهای مشترک دو کشور برای کاهش تراژدی انسانی ناشی از جنگ روسیه علیه اوکراین و دفاع از اصول اصلی منشور سازمان ملل یعنی حاکمیت و تمامیت ارضی صحبت کردیم.» مودی پس از این سفر سهروزه به ایالات متحده، این کشور را به مقصد مصر ترک کرد.