سوریه به جهان عرب بازگشت
اسد درباره عثمانیگری و اخوانها چه گفت؟
اسد گفت: سوریه همیشه متعلق به جهان عرب خواهد بود؛ اما خواستار عدم مداخله در امور داخلی کشورهای عربی شد. وی افزود: «مهم است که امور داخلی به مردم کشور مربوطه واگذار شود؛ زیرا آنها به بهترین نحو می توانند امور خود را مدیریت کنند.» اسد در یک کنایه تند به رجب طیباردوغان، رئیسجمهور ترکیه، که از شورشیان سوری حمایت کرده و نیروهای ترکیه را به مناطقی از شمال سوریه فرستاده است، به «خطر تفکر توسعهطلب عثمانی» اشاره و آن را تحت تاثیر اخوانالمسلمین توصیف کرد؛ گروهی که دمشق و بسیاری از کشورهای عربی دیگر آن را دشمن میدانند. در اعزاز، در شمال غربی سوریه که تحت کنترل مخالفان است، تظاهراتکنندگان شعار «مردم سقوط رژیم را میخواهند» سر دادند و صدها نفر در اعتراض به خیابانها آمدند. تظاهرات ضد اسد در دیگر مناطق تحت کنترل شورشیان، از جمله در شهر عفرین در شمال، جایی که جمعیتی پرچم بزرگ مخالفان را در دست داشتند، شرکت کردند.
تحلیلگران گفتند که پذیرش مجدد سوریه در اتحادیه ۲۲عضوی عرب، سیگنال قوی برای پایان دادن به انزوای اسد است که نشاندهنده تغییر مهم در نحوه نگاه بازیگران منطقهای به واقعیت بقای دولت او و به شیوههایی است که در تضاد با غرب است. «ابراهیم فریهات» از موسسه دوحه گفت که ذکر «هویت عربی» از سوی اسد قابل توجه بود. فریحات به الجزیره گفت: «او بر هویت عربی سوریه تاکید و آن را به منطقه گستردهتر عربی مرتبط کرد که تاکید میکند سوریه و اسد در اینجا بخشی از گروه بزرگتر و کل منطقه عربی هستند.» «هاشم اهلباره» خبرنگار الجزیره گفت که سخنرانی اسد «لحظهای تعیینکننده» بود. وی افزود: «این پایان یک دوره و آغاز دوره جدیدی است.» این خبرنگار گفت که کشورهای عرب در حال «احیای» اسد هستند.
اسد در جده پس از استقبال از سوی محمد بنسلمان، وارد سالن اصلی اجلاس شد و با عبدالفتاحالسیسی، رئیسجمهور مصر و دیگران احوالپرسی کرد. محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان قبل از گرفتن عکس رسمی اسد پیش از شروع جلسه، وی را در آغوش گرفت. او گفت که امیدوار است «بازگشت سوریه به اتحادیه عرب منجر به پایان بحران در این کشور شود.» تمیم بنحمد آلثانی، امیر قطر جده را ترک و نطق خود را ایراد نکرد. «ایمن بن عبدالرحمان» نخست وزیر الجزایر در سخنرانی افتتاحیه اجلاس هم گفت: «میخواهم با صدای بلند از سوریه برای بازگشت به آغوش اعراب و نشستن روی کرسی خود استقبال کنم.»
عضویت سوریه در اتحادیه عرب پس از تحولات مارس۲۰۱۱ که این کشور را وارد جنگ کرد، لغو شد. برخی از کشورهای عربی برای پایان دادن به انزوای اسد فشار آورده و از این تصمیم استقبال کردند؛ درحالیکه برخی دیگر با عادیسازی کامل بدون راهحل سیاسی برای درگیری های این کشور مخالفت کرده و به دنبال این هستند که شرایطی برای بازگشت سوریه وضع شود. عربستان سعودی که زمانی بهشدت تحت تاثیر ایالات متحده قرار داشت، سال گذشته رهبری دیپلماتیک جهان عرب را به دست گرفت و روابط خود را با ایران مجددا برقرار کرد، از بازگشت سوریه به جهان عرب استقبال و در مناقشه سودان میانجیگری کرد. برقراری مجدد روابط بین ریاض و دمشق مهمترین تحولی است که تاکنون در اقدامات کشورهای عربی برای عادیسازی روابط با اسد انجام شده است.