ماموریت متحد سرسخت پوتین در پکن

روز شنبه، چین سفر الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس را به‌طور رسمی اعلام کرد. قرار است سه‌شنبه او به پکن سفر کند. چین در شرایطی میزبان لوکاشنکو می‌شود که او یک سال پیش به نیروهای روسیه اجازه داد از کشورش به‌عنوان صحنه‌ای برای حمله همه‌جانبه به اوکراین استفاده کنند. حضور چنین شریک نزدیک ولادیمیر وی.پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در پکن، احتمالا توجه و فشار بین‌المللی را بر سر موضع چین در جنگ افزایش می‌دهد. اعلام رسمی این سفر از سوی پکن یک هفته پس از آن صورت می‌گیرد که دولت بایدن چین را به ارسال کمک‌های نظامی مرگبار به روسیه متهم کرد، ادعایی که مقامات چینی آن را رد کرده‌اند. اگر چینی‌ها تسلیحات و مهمات به نیروهای مسکو در شرق اوکراین بفرستند، کمک بزرگی کرده است؛ چراکه این کمک در شرایطی صورت می‌گیرد که گلوله‌های توپخانه‌ای هر دو طرف رو به اتمام است و به‌شدت مورد نیاز دو سوی جنگ است.

پس از آنکه پکن در روز جمعه اصول ۱۲گانه خود را برای پایان دادن به جنگ در اوکراین پیشنهاد کرد، رهبران غربی از فقدان ایده‌های مشخص‌تر انتقاد کردند و گفتند که از شی جین پینگ، رهبر چین ناامید شده‌اند. دفتر لوکاشنکو در بیانیه‌ای اعلام کرد که سفر وی به چین فرصتی برای ارائه «پاسخ به چالش‌های حاد در عرصه مدرن بین‌المللی» خواهد بود. تماس تلفنی با سرگئی آلینیک، وزیر امور خارجه بلاروس، روز جمعه، از سوی همتای چینی‌اش، چین گانگ، نشان داد که پکن خواهان تعمیق روابط بین دو کشور و یافتن نقاط مشترک درباره جنگ یک‌ساله روسیه در اوکراین است.

همزمان امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه گفته است که در ماه آوریل به چین سفر خواهد کرد تا از دولت چین برای پایان دادن به حمله روسیه به اوکراین کمک بگیرد. به گزارش الجزیره، این خبر روز شنبه پس از انتشار بیانیه رسمی ۱۲ماده‌ای چین منتشر شد که در آن پکن خواستار آتش‌بس و «راه‌حل سیاسی» برای پایان دادن به درگیری‌های یک‌ساله شد. مکرون که در حاشیه یک نمایشگاه کشاورزی در پاریس صحبت می‌کرد، گفت که در اوایل آوریل از چین بازدید خواهد کرد. رهبر فرانسه گفت: «این واقعیت که چین در تلاش‌های صلح مشارکت می‌کند، چیز خوبی است» و تاکید کرد که صلح تنها در صورتی امکان‌پذیر است که «حمله روسیه متوقف شود، نیروها خارج شوند و به حاکمیت ارضی اوکراین و مردم آن احترام گذاشته شود.»

وی افزود: «چین باید به ما کمک کند تا روسیه را تحت فشار قرار دهیم تا هرگز از سلاح‌های شیمیایی یا هسته‌ای استفاده نکند و به‌عنوان پیش‌شرط مذاکرات، حملات خود را متوقف کند.» پکن با وجود حفظ روابط نزدیک با روسیه، تلاش کرده است تا خود را به‌عنوان یک کشور بی‌طرف در مناقشه نشان دهد. در بیانیه ۱۲ماده‌ای چین که در سالگرد درگیری منتشر شد، آمده است که جنگ به نفع هیچ‌کس نیست و از همه طرف‌ها خواسته است که «از روسیه و اوکراین برای از سرگیری گفت‌وگوهای مستقیم در سریع‌ترین زمان ممکن حمایت کنند.» این طرح که توسط وزارت خارجه منتشر شد، خواستار پایان تحریم‌های غرب علیه روسیه، ایجاد کریدورهای بشردوستانه برای تخلیه غیرنظامیان و اقداماتی برای تضمین صادرات غلات پس از اختلالاتی است که قیمت‌های جهانی مواد غذایی را در سال گذشته افزایش داد.

واکنش مسکو به قطعنامه سازمان ملل

دیپلمات ارشد روسیه در سازمان ملل کشورهای غربی را به روش‌های «کابویی» و «پیچاندن بازو» متهم کرد. این اظهارات پس از آن مطرح شد که ۱۴۱کشور از قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل که خواستار خروج مسکو نیروهایش از اوکراین بود، حمایت کردند. به گزارش الجزیره، دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل، در پلتفرم پیام‌رسان تلگرام گفت: «روش‌های رسیدن به نتیجه دوباره کابویی شده است.» ۱۹۳ عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه روسیه را با اکثریت قاطع محکوم کردند و ۱۴۱کشور به قطعنامه‌ای رای مثبت دادند که خواستار «صلح جامع، عادلانه و پایدار» مطابق با منشور بنیان‌گذار سازمان ملل متحد است. پولیانسکی مدعی شد که تعدادی از نمایندگان کشورهای «در حال توسعه» از ترس فشار همکاران غربی خود که متحدان کی‌یف هستند، مجبور به رای علیه روسیه شدند. وی بدون ارائه مدرک افزود: «بر اساس محاسبات ما تقریبا ۳۰کشور مجبور به این رای شده‌اند.»

تغییر دکترین اروپا

یک‌سال پیش، روزی که روسیه به اوکراین حمله کرد و جنگ زمینی ویرانگر اروپا را به راه انداخت، ساولی نینیستو، رئیس‌جمهوری فنلاند اعلام کرد: «اکنون نقاب‌ها برداشته شده و فقط چهره سرد جنگ قابل مشاهده است.» رئیس دولت فنلاند که کشورش مرزی ۸۳۵مایلی با روسیه دارد، بارها از روسیه ملاقات کرده بود؛ اما این حمله همه‌چیز را تغییر داد از جمله توهمات مناسبات تجاری در کشورهای اروپایی با پوتین را؛ آن توهمات ریشه عمیقی داشت. اتحادیه اروپا متشکل از ۲۷کشور طی چند دهه با ایده اصلی گسترش صلح در سراسر قاره ساخته شد. این تصور که مبادلات اقتصادی، تجارت و وابستگی متقابل بهترین تضمین‌ها در برابر جنگ بودند، در اعماق روان اروپای پس از جنگ، حتی در برخورد با مسکو که به‌طور فزاینده‌ای متخاصمانه عمل می‌کرد، نهفته بود. روسیه در چند سال اخیر نسبت به اروپا بسیار تخاصمی عمل کرده بود. حالا پس از فشار ناگهانی فنلاند برای پیوستن به ناتو، بسیاری از کشورهای اروپایی در حال تجدید نظر در سیاست‌های خود در قبال روسیه هستند.

رهبر فنلاند می‌گوید: «بسیاری از ما صلح را بدیهی می‌دانستند. این باعث شده بود که گارد خود را در قبال مسکو پایین نگه داریم.»جنگ در اوکراین عمیق‌تر از هر رویدادی از زمان پایان جنگ سرد در سال۱۹۸۹، اروپا را متحول کرده است. ذهنیت صلح، که در آلمان قوی‌تر است، جای خود را به این آگاهی داده که قدرت نظامی برای تعقیب اهداف امنیتی و استراتژیک مورد نیاز است. قاره‌ای که همچون هواپیما روی پرواز خودکار حرکت می‌کرد، غرق در فراموشی بود؛ اما جالا به تلاشی عظیم دست زده است تا آزادی در اوکراین را تضمین کند؛ چراکه آزادی اوکراین را مترادف با آزادی خود می‌داند. رم کورتویگ، کارشناس دفاعی هلندی گفت: «سیاستمداران اروپایی با تفکر درباره قدرت سخت به‌عنوان ابزاری در سیاست خارجی یا امور ژئوپلیتیک آشنا نیستند. ما حالا در حال تغییر نگرش هستند.»