آتن و واشنگتن؛ دو شریک راهبردی

به اعتقاد آمریکا گفت‌وگوهای راهبری همچنان یکی از ویژگی‌های مهم روابط دوجانبه دو کشور است و بر پیشبرد اولویت‌های مشترک آنها در زمینه‌های همکاری منطقه‌ای مانند دفاع و امنیت، تجارت و سرمایه‌گذاری، انرژی و محیط زیست، اجرای قانون و مبارزه با تروریسم، چالش‌های بشردوستانه، آمادگی در برابر بلاهای طبیعی و روابط جامعه مدنی تمرکز دارد.» به باور آمریکا «یونان به عنوان یک قدرت پیشرو در منطقه، متحد قدیمی ناتو و شریک در اتحادیه اروپا، برای ترویج ثبات، رشد اقتصادی و حمایت از تحقق آرمان‌های اروپایی شرکایمان در منطقه غرب بالکان، با آمریکا همکاری کرده و این کشور از نقش یونان به‌عنوان یک قدرت پیشرو در تنوع بخشی منابع تامین انرژی اروپا و تضمین مصرف مشترک انرژی حمایت می‌کند.»

طی این دیدار روابط یونان و آمریکا که به گفته مقامات دو کشور در «بهترین نقطه خود در تاریخ روابط دو کشور» قرار دارد، تایید شد. طی این دیدار طرفین درباره مسائل بین‌المللی، اروپایی و منطقه‌ای با تمرکز بر اوکراین، اوضاع شرق مدیترانه و زلزله ویرانگر اخیر در ترکیه و موضوعات انرژی و امنیت انرژی تبادل نظر کردند و مروری با روابط و همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف داشتند. طرف یونانی این دیدار را تحول بسیار مهم در روابط دوجانبه و آمریکا را شریک جدی و قابل اعتماد در منطقه می‌داند و مدعی است آمریکا نیز به نقش تردیدناپذیر یونان به‌عنوان حامی ثبات و رفاه در فرامنطقه جنوب شرقی اروپا اعتماد کامل دارد.

مسائل منطقه‌ای، امور دفاعی و امنیتی، مبارزه با تروریسم، چالش‌های بشردوستانه و آمادگی در برابر بلاهای طبیعی، تجارت و سرمایه‌گذاری، انرژی و محیط زیست و پیوندهای مردمی دو کشور تحت پوشش گفت‌وگوهای راهبردی قرار دارند. بلینکن در دیدار با نخست‌وزیر یونان از حمایت بی‌قید و شرط یونان از اوکراین قدردانی کرد و بر نقش این کشور به‌عنوان ستون ثبات و امنیت در فرامنطقه تاکید کرد و از نخست‌وزیر یونان بابت «رهبری منطقه‌ای یونان»، از جمله حمایت مستمر از اوکراین و نقش آن به‌عنوان هاب انرژی منطقه‌‌ای تشکرکرد. نخست‌وزیر یونان بر موضع پایدار آتن، مبنی بر حل‌وفصل صلح آمیز اختلافات بر مبنای اصول حقوق بین‌المللی و روابط حسن همجواری تاکید کرد.

وزیر خارجه آمریکا در این سفر با چیپراس رئیس ائتلاف چپ و نخست‌وزیر سابق یونان ملاقات کرد و روابط دوجانبه یونان و آمریکا، روابط یونان و ترکیه و همچنین جنگ اوکراین را مورد بحث قرار داد. چیپراس بر نقش یونان به‌عنوان ستون صلح و ثبات و همچنین به‌عنوان هاب انرژی در منطقه تاکید کرد و حمایت خود را از «توسعه همکاری‌های راهبردی بین دو کشور بر مبنای منفعت متقابل» اعلام کرد. نخست‌وزیر سابق از وزیر خارجه آمریکا خواست تا با استفاده از قدرت نفوذ خود، آنکارا را برای انجام گفت‌وگوهای اساسی با یونان بر مبنای حقوق بین‌المللی و به دور از اقدامات تحریک‌آمیز و نقض حریم هوایی و دریایی، متقاعد سازد.

وزیر خارجه آمریکا قبل از سفر به یونان در سفر به آنکارا اعلام کرده بود: «ترکیه و یونان دوستان نزدیک و متحدان ناتویی ما هستند. روابط با این دو کشور برای ما بسیار مهم است. دیدن تصویر یونانی‌ها و همچنین ارمنی‌ها و اسرائیلی‌ها که در کنار ترک‌ها به کمک مردم زلزله‌زده شتافتند، فوق‌العاده رضایت‌بخش بود. هر کسی امیدوار است این فاجعه نکته مثبتی نیز داشته باشد و روابط ترکیه یا این کشورها بهبود یابد. ترکیه اقداماتی برای بهبود روابط انجام داده است و ما از این اقدامات حمایت می‌کنیم.» وی از یونان و ترکیه خواست تنش در روابط را کاهش دهند و روش‌های مثبت برای بهبود روابطشان پیدا کنند.

نخست‌وزیر یونان اخیرا نیز در کنفرانس امنیتی مونیخ با هیات پارلمانی ۱۷نفره کنگره آمریکا تحت ریاست لیندسی گراهام دیدار کرده بود و درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی با تمرکز بر عواقب تجاوز روسیه به اوکراین و حمایت‌های ارسالی یونان به کی‌یف مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. دیداری که نخست‌وزیر یونان حمایت پایدار این کشور را از اوکراین را تکرار و نقش ارتقایافته این کشور به‌عنوان ستون امنیت ژئوپلیتیک و انرژی در فرامنطقه جنوب شرقی اروپا را تشریح کرد.

در چهارمین دور گفت‌وگوهای راهبردی، همکاری دفاعی با تمرکز بر نقش محوری بندر آلکساندروپلیس یونان در ارسال پرسنل و تسلیحات ناتویی به شرق اروپا، چشم‌انداز خریداری جنگنده‌های اف۳۵، سرمایه‌گذاری آمریکا در پایگاه‌های نظامی آمریکا در لاریسا، سودا و بندر آلکساندروپلیس یونان از موضوعات اصلی دیدار آقایان دندیاس و بلینکن بود.

خانم کارن دونفرید، دستیار وزیر خارجه آمریکا نیز اخیرا تاکید کرده بود یونان متحد ارزشمند ما در ناتو است. این کشوری یکی از اعضای مهم اتحادیه اروپا است. شاهد هستیم که یونان نقش پایدار در حمایت از گسترش اتحادیه اروپا در بالکان ایفا می‌کند. یونان از حامیان اصلی مقدونیه شمالی و دیگر کشورهای غرب بالکان در روند الحاق آنها به نهادهای یوروآتلانتیک و اتحادیه اروپا است. برای ما مهم است تا اطمینان حاصل کنیم که روابط بین متحدانمان تا آنجا که ممکن است قوی باشد.

موقعیت ژئواستراتژیک یونان و مشارکت این کشور در ابتکارات دیپلماتیک چندجانبه، همچون همکاری ۱+۳ با جمهوری قبرس، اسرائیل و آمریکا، آن را به شریکی مهم در تشویق گفت‌وگو و ترویج فرصت‌های اقتصادی در شرق مدیترانه تبدیل کرده است. از نگاه آمریکا، بخش فناوری یونان در سال‌های اخیر با سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌ها رشد چشمگیری داشته است. تمرکز یونان بر انرژی و موقعیت محوری این کشور به‌عنوان هاب ترانزیت برای اروپا، فرصت‌های بیشتری در زمینه‌ انرژی‌های تجدیدپذیر، گاز طبیعی، پالایشگاه‌ها و بخش‌های مرتبط ارائه کرده است. یونان در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌هایی را از شرکت‌های چند ملیتی بزرگ آمریکا در شهر تسالونیکی یونان جذب کرده و این شهر در حال تبدیل شدن به یک قطب فناوری در منطقه بالکان است.