هشدار نسبت به «جنگ داخلی فاجعه‌بار» در سوریه

بان کی‌مون دبیر کل سازمان ملل در استانبول/ عکس:Getty Images

گروه بین‌‌‌‌‌‌‌الملل- دبیرکل سازمان ملل متحد که برای شرکت در نشست «پیمان ائتلاف تمدن‌ها» در استانبول ترکیه به سر می‌برد، ضمن ابراز تاثر از افزایش خشونت در سوریه گفت، ناظران بین‌المللی برای شناسایی عاملان خشونت به سوریه رفته‌اند، نه مشاهده‌ جنایات. به گزارش دویچه‌‌‌‌‌‌‌وله، بان‌کی‌مون روز پنج‌شنبه تاکید کرد که آنها «نباید در برابر شقاوتی که زبان را بند می‌آورد سکوت کنند.» دبیر کل سازمان ملل همچنین ادعا کرد: «اتفاقات سوریه انسان را به یاد یوگوسلاوی سابق می‌اندازد. آنجا هم حکومت‌‌‌‌‌‌‌گران برای ماندن در قدرت، میان گروه‌های قومی اختلاف انداخته بودند.» او در ادامه‌ سخنانش هشدار داد که فجایعی در ابعاد کشتار حوله، سوریه را به سمت یک «جنگ داخلی فاجعه‌بار» سوق خواهد داد.

در واکنش به این سخنان، جهاد مقدسی، سخنگوی وزارت خارجه‌ سوریه ضمن انتقاد از اظهارات بان‌کی مون، ابراز تاسف کرد و گفت که دبیرکل سازمان ملل «به جای ترویج صلح و امنیت در جهان، جنگ داخلی اعلام می‌کند.»

در نشست «پیمان ائتلاف تمدن‌ها» رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه نیز به جنایت حوله پرداخت و گفت: «قرار گرفتن در کنار ظالم، به معنای تائید ظلم است. ما نمی‌توانستیم در مقابل این ظلم سکوت کنیم.» این سخنان در شرایطی عنوان می‌‌‌‌‌‌‌شود که دولت ترکیه به دیپلمات‌های سوری در آنکارا ۷۲ ساعت مهلت داده‌‌‌‌‌‌‌است تا ترکیه را ترک کنند.

جمعه‌ گذشته -۵ خرداد- در حوله، واقع در استان حمص سوریه، اجساد ۱۰۸ نفر که ۴۹ تن از آنان کودک بودند پیدا شد. به ادعای اپوزیسیون سوریه، اعضای گروه «شبیحه» که لباس‌شخصی‌های وابسته به رژیم این کشور محسوب می‌شوند، مرتکب این جنایت شده‌اند. سازمان ملل نیز به طور تلویحی گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به دولت را مسوول این کشتار اعلام کرد. اما دولت سوریه ضمن رد این ادعا‌‌‌‌‌‌‌ها تاکید کرده‌‌‌‌‌‌‌است که القاعده و گروه‌‌‌‌‌‌‌های سلفی با استفاده از سلاح‌‌‌‌‌‌‌های سرد دست به کشتار هولناک حوله زده‌‌‌‌‌‌‌اند. همزمان در پی اعتراضات بین‌المللی در روزهای گذشته، دولت سوریه هیاتی را برای تحقیق درباره‌ کشتار حوله تعیین کرد. روز پنج‌شنبه سرپرست این هیات، ژنرال «قاسم جلال الدین»، در یک کنفرانس خبری گزارش داد که بر اساس تحقیقات اولیه کشته‌شدگان افرادی بوده‌اند که از مخالفت با دولت سر‌‌‌‌‌‌‌باز زده‌اند و به همین دلیل به دست گروه‌های مسلح به قتل رسیده‌اند. آمریکا اما این گزارش را «یک دروغ آشکار» خوانده‌‌‌‌‌‌‌است.

بررسی تحریم‌‌‌‌‌‌‌های جدید علیه سوریه

این همه در شرایطی است که واکنش‌های داخلی و بین‌المللی علیه کشتار حوله همچنان ادامه دارد. علاوه بر اخراج دیپلمات‌های سوری از چند کشور، سران سیاسی آلمان، آمریکا، ایتالیا و فرانسه روز پنجشنبه (۳۱ مه) برای هماهنگ کردن واکنش‌های آتی در برابر حکومت سوریه با هم گفت‌وگو کردند.

به گفته‌ جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، شدت خشونت‌ در سوریه رییس‌جمهوری آمریکا، باراک اوباما «را شوکه کرده است». آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز وضعیت سوریه را فاجعه‌بار خواند و چشم‌انداز شرایط این کشور را «بسیار بد» توصیف کرد. ویلیام هیگ، وزیر امورخارجه بریتانیا هم خبر داد که اتحادیه اروپا در حال بررسی تحریم‌‌های تازه‌ای علیه سوریه است.

کلینتون: روسیه زمینه جنگ داخلی سوریه را فراهم می‌کند

از سوی دیگر وزیر خارجه آمریکا رهبران روسیه را متهم کرد که با مواضع بازدارنده خود در شورای امنیت زمینه آغاز جنگ داخلی در سوریه را فراهم می‌‌کنند. هیلاری کلینتون گفت، با این حال به تلاش خود برای جلب همکاری روسیه ادامه خواهد داد.

کلینتون که روز پنج‌شنبه در یک جمع دانشجویی در دانمارک سخن می‌گفت در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال مداخله نظامی در سوریه گفت: «هر روز که می‌گذرد دلایل برای مداخله نظامی تقویت می‌شود، حتی اگر روسیه در این مورد قانع نشده‌باشد.» او افزود که واشنگتن در این مورد به تلاش برای قانع کردن مسکو ادامه می‌دهد.

وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: «روس‌ها به من می‌گویند که نمی‌خواهند جنگ داخلی به راه بیفتد، من هم به آنها گفته‌ام که سیاستی که در پیش گرفته‌اند از عوامل بروز جنگ داخلی خواهد بود.»

او این‌گونه اضافه کرد که: «باید روس‌ها را در این زمینه با خود همراه کنیم چراکه خطراتی که با آن روبه‌رو هستیم بسیار ناگوارند و امکان این‌که بسیار بدتر از اینها هم بشود وجود دارد.»

روسیه می‌گوید که از رژیم بشار اسد در سوریه پشتیبانی نمی‌کند اما «به قوانین بین‌المللی و سیاست عدم مداخله در نزاع‌های داخلی دیگر کشورها احترام می‌گذارد.»

به گزارش خبرگزاری اینترفاکس روسیه، دیمیتری پسکوف، سخنگوی رییس‌جمهوری روسیه روز پنج‌شنبه گفت که موضع کشورش در قبال سوریه «متوازن، متداوم و کاملا منطقی» است. او افزود که خودداری روسیه از حمایت از اقدام‌های بیشتر علیه بشار اسد پس از کشتار حوله «بر پایه رویکردی کاملا عاری از احساسات» بنا شده است و به گفته او «احساساتی شدن» در چنین مواردی «مناسب» نیست.

به گزارش خبرگزاری رویترز، مقام‌های ارشد کشورهای عربی روز پنج‌شنبه از چین خواستند تا از نفوذ خود جهت توقف خشونت‌ها در سوریه استفاده کند.

تکذیب مهلت ۴۸ ساعته

در تحولی دیگر مرتبط با سوریه سرهنگ قاسم سعدالدین، یکی از فرماندهان «ارتش آزاد سوریه» گفت که این ارتش به دولت ۴۸ ساعت مهلت داده‌‌‌‌‌‌‌است تا طرح صلح ۶ ماده‌ای کوفی‌عنان، نماینده‌ ویژه‌ سازمان ملل و اتحادیه‌ عرب را به اجرا درآورد. در غیر این صورت، مخالفان دیگر خود را پایبند به تعهدات نخواهند دانست و برای حفاظت از غیرنظامیان وارد عمل خواهند شد.

اما یک روز بعد سرهنگ مصطفی عبدالکریم، سخنگوی «ارتش آزاد سوریه» ضرب‌الاجل ۴۸ ساعته را تکذیب کرد. به گفته‌ عبدالکریم، تعدادی از فرماندهان عملیاتی «ارتش آزاد» بدون هماهنگی با رهبری این نیرو چنین خبری را پخش کرده‌اند. او گفت «ارتش آزاد» در رابطه با طرح صلح کوفی عنان تابع رهبری سیاسی مخالفان، یعنی شورای ملی سوریه است، بنابراین همچنان به این طرح متعهد است.

در‌‌‌‌‌‌‌خواست از عنان برای اعلام شکست طرح صلح

از سوی دیگر ژرژ صبرا، سخنگوی شورای ملی سوریه، از گروه‌‌‌‌‌‌‌های مخالف دولت به یورونیوز گفت: «طرح صلح کوفی عنان در شرایط بحرانی قرار دارد. ما انتظار داشتیم که این طرح نتایج عینی به بار بیاورد اما تا‌‌‌‌‌‌‌کنون این برنامه آتش‌‌‌‌‌‌‌بس مردم سوریه را ناامید کرده است.»

پیش از این ارتش آزاد سوریه که از مخالفان مسلح بشار اسد تشکیل شده است از کوفی عنان خواسته بود که شکست طرح خود را اعلام کند. این در شرایطی است که عنان جهت ادامه رایزنی برای نجات طرح صلح خود با میشل سلیمان، رییس‌جمهوری لبنان دیدار کرده‌‌‌‌‌‌‌است. بیش از دویست ناظر صلح سازمان ملل و اتحادیه عرب برای اطمینان یافتن از طرح آتش بس پیشنهادی کوفی عنان در سوریه مستقر شده‌اند.

کشف ۱۳ جسد دیگر

در رخدادی دیگر در روز چهارشنبه ویدئویی در اینترنت منتشر شد که در آن ۱۳ جنازه‌ مرد دیده می‌شود. ناظران سازمان ملل در سوریه تایید کردند که دست و پای این اجساد بسته بوده و از فاصله‌ نزدیک به آنها شلیک شده است. بنا بر آمار سازمان ملل در ناآرامی‌های سوریه که ۱۵ ماه پیش آغاز شدند، دست‌کم ۹ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.