درخواست از کشورهای ثروتمند

دنیای‌اقتصاد : آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز جمعه در جریان بازدید از اودسای اوکراین گفت که این بندر - جایی که محموله‌های غلات بر اساس یک توافق بین‌‌المللی در روزهای اخیر شروع به حرکت کرده‌‌اند - می‌‌تواند به‌عنوان نمادی از آنچه جهان به آن دست یابد، مد نظر باشد؛ چراکه کشورها برای منافع مشترک با یکدیگر باید همکاری کنند. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، گوترش از کشورهای ثروتمند خواست که «کیف پول و قلب خود را» برای کسانی که بار عمده بحران جهانی غذایی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین را تحمل می‌‌کنند، باز کنند و گوترش یک روز پس از دیدار با ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در لویو، از شهر بندری اودسا اوکراین و عملیات نظارت بر جابه‌جایی غلات بازدید کرد. گوترش با همراهی وزیر زیرساخت اوکراین، اولکساندر کوباکوف، بارگیری غلات را به مقصد بازارهای جهانی بررسی کرد.

درگیری نظامی که در اواخر فوریه آغاز شد، صادرات جهانی محصولات کشاورزی از روسیه و اوکراین، دو نیروگاه صادرکننده غلات را مختل کرد و قیمت‌‌های بین‌‌المللی را بالا برد. با این حال، از زمانی که قرارداد صادرات مواد غذایی مهم ماه گذشته با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل متحد، سه بندر دریای سیاه اوکراین را باز کرد، حدود ۲۵ کشتی بارگیری‌شده با هزاران تن محصولات کشاورزی اوکراین را ترک کردند. دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: «زمان حمایت گسترده و سخاوتمندانه فرا رسیده است تا کشورهای در حال توسعه بتوانند مواد غذایی را از این بنادر و سایر بنادر خریداری کنند و مردم و کشورهای آسیب‌پذیر بتوانند به آن دسترسی داشته باشند.» او این قرارداد صادراتی را «بی‌‌سابقه» خواند؛ اما گفت: «هنوز راه درازی در بسیاری از زمینه‌ها وجود دارد.» وی تاکید کرد: «اما فراموش نکنیم که آنچه در اینجا در اودسا می‌‌بینیم، تنها بخش قابل مشاهده‌‌تر راه‌حل است. بخش دیگری که نیز مهم است که ما از آن دفاع کرده‌‌ایم، مربوط به دسترسی بدون مانع به بازارهای جهانی مواد غذایی و کودهای روسیه است که مشمول تحریم نیستند. مهم است که همه و بخش خصوصی برای عرضه آنها به بازار همکاری کنند.» گوترش همچنین روز شنبه از مرکز هماهنگی مشترک در استانبول که به عنوان بخشی از قرارداد غلات برای انجام بازرسی‌‌ها تشکیل شده است، بازدید کرد.

پوتین بالاخره کوتاه آمد

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه موافقت کرده است که تیمی از بازرسان مستقل می‌‌توانند از طریق اوکراین به نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیای تحت تصرف مسکو سفر کنند. به گزارش الجزیره به نقل از دفتر امانوئل مکرون، رئیس‌‌جمهوری فرانسه، پوتین پس از اینکه خود هشدار داد که جنگ در آنجا ممکن است منجر به یک «فاجعه» شود، در درخواست مبنی بر سفر آژانس بین المللی انرژی اتمی از طریق روسیه به این سایت تجدید نظر کرد. در این بیانیه تصریح شده است که پوتین از درخواست خود مبنی بر سفر تیم آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی به سایت از طریق روسیه صرف‌نظر کرد و گفت که می‌‌تواند از طریق اوکراین وارد شود.

در همین حال، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد از نیروهای مسکو که نیروگاه زاپوریژیا در جنوب اوکراین را تصرف کرده‌‌اند، خواست تا این تاسیسات را از شبکه قطع نکنند تا به‌طور بالقوه منابع میلیون‌‌ها اوکراینی از دست نرود. شعله‌‌ور شدن درگیری‌‌ها در اطراف نیروگاه زاپوریژیا - که هر دو طرف یکدیگر را برای حملات مقصر می‌‌دانند - شبح فاجعه‌‌ای بدتر از چرنوبیل را ایجاد کرده است. کرملین پیش‌تر در بیانیه‌‌ای اعلام کرد که پوتین و مکرون توافق کردند که مقامات ناظر هسته‌‌ای سازمان ملل باید «در اسرع وقت» بازرسی‌‌ها را برای «ارزیابی وضعیت واقعی در محل» انجام دهند. کرملین افزود: پوتین همچنین تاکید کرد که گلوله‌باران سیستماتیک نیروگاه هسته‌‌ای زاپوریژیا توسط ارتش اوکراین خطر یک فاجعه بزرگ را ایجاد می‌‌کند.

تغییرات در ارتش روسیه

خبرگزاری دولتی روسیه روز جمعه گزارش داد، مسکو فرمانده ناوگان دریای سیاه خود را به‌دلیل یکسری شکست‌‌ها که شامل حمله اخیر به یکی از پایگاه‌های کریمه و تلفات کشتی پرچم‌‌دارشان در ماه آوریل بوده، تغییر داده است. به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، این تحرک حکایت از شدت شکست در عملیات ناوگان دریای سیاه دارد. درحالی‌که گزارش‌های تاییدنشده‌‌ای از تغییرات عمده مشابه در رهبری سایر نیروها وجود دارد، اما دولت روسیه آن را علنی نکرده است. در گزارش روز جمعه خبرگزاری دولتی تاس از قول فرمانده جدید، معاون دریاسالار ویکتور ان.سوکولوف نوشت که وی هفته گذشته از سوی وزیر دفاع این کشور در این مقام مشغول به‌کار شده است. او پس از انتصاب با افسران رده پایین‌‌تر در کریمه دیدار داشت که هم‌‌اکنون یکی از مراکز نظامی روسیه به‌‌حساب می‌‌آید. به گزارش تاس، دریاسالار سوکولوف، ۶۰ ساله با استفاده از اصطلاحات کرملین که درخصوص جنگ با اوکراین به کار می‌‌برند، به افسران گفت: «ناوگان دریای سیاه در عملیات نظامی ویژه شرکت می‌‌کند و تمام وظایف تعیین‌شده برای آن را با موفقیت انجام می‌‌دهد.» دریاسالار سوکولوف که پیش از این به‌عنوان رهبر آکادمی نیروی دریایی کوزنتسوف مستقر در سن‌‌پترزبورگ، مدرسه عالی آموزش افسران روسیه خدمت می‌‌کرد، افزود که انتظار می‌‌رود این پایگاه در سال جاری ۱۲کشتی جدید را همراه با وسایل نقلیه هوایی و زمینی دریافت کند.

آیا حرکت روسیه کندتر شده است؟

روزنامه نیویورک‌‌تایمز در گزارش دیگر مدعی شده است که حملات اوکراین تا حدی روسیه را در جنگ کندتر کرده است. این روزنامه در گزارش روز جمعه خود مدعی شد: ارتش اوکراین روز جمعه جنگ را عمیق‌‌تر در قلمرو تحت کنترل روسیه گسترش داد و استراتژی تلاش برای کاهش توانایی‌‌های رزمی مسکو با حمله به انبارهای مهمات و خطوط تدارکاتی در شبه‌جزیره کریمه اشغالی و سایر مناطقی که کرملین مدت‌ها تصور می‌‌کرد امن هستند را تشدید کرد. کریمه که محل اصلی برای حمله روسیه است، از زمان الحاق آن به مسکو در سال۲۰۱۴ به‌شدت تحت حفاظت کرملین بوده است. اما چندین حمله اخیر که برخی از آنها توسط جنگنده‌های مخفی اوکراینی انجام شده است و در پشت خطوط روسیه فعالیت می‌‌کنند، آسیب‌‌پذیری آن را بیشتر کرده است. الکسی دانیلوف، رئیس شورای امنیت ملی اوکراین روز جمعه گفت که کی‌‌یف به‌عنوان بخشی از استراتژی غیر نظامی کردن گام به گام شبه‌‌جزیره، برنامه خود را به پیش می‌‌برد. او مدعی شد که اوکراین سایت‌‌های بیشتری را در کریمه هدف قرار خواهد داد. از اوایل بامداد تا جمعه، انفجارهایی در یک فرودگاه نظامی در خارج از سواستوپل، بزرگ‌ترین شهر کریمه و محل استقرار ناوگان دریای سیاه روسیه رخ داد. روس‌‌ها بعدا گفتند که این انفجارها صدای شلیک موفقیت‌آمیز ضد هوایی بوده است. همچنین صدای انفجار بلندی نیز در بالای پل تنگه کرچ، تنها راه زمینی که روسیه را به کریمه متصل می‌کند، گزارش شده است. به نظر می‌‌رسد هیچ آسیبی به پل وارد نشده و روسیه گفته که این انفجارها نیز در نتیجه شلیک ضد هوایی بوده است. به گفته ویاچسلاو گلادکوف، فرماندار منطقه، آتش‌‌سوزی بزرگی نیز در یک انبار مهمات در خود روسیه، در منطقه مرزی بلگورود رخ داد که باعث تخلیه دو روستا شد. این انفجارها کمتر از دو هفته پس از آن رخ داد که حمله اوکراین به پایگاه هوایی روسیه در کریمه که هشت جت جنگنده را منهدم کرد، رخ داد. افزون بر آن، این هفته، انفجارهای مهیبی در انبار مهمات روسیه در کریمه رخ داد که یک مقام ارشد اوکراینی آن را به یک واحد نظامی نخبه اوکراینی نسبت داد. اما مقامات روسی انفجارها در این مکان‌ها را تایید کردند و گفتند که در حال بررسی علل آن هستند.