تور منطقهای رئیسجمهور آمریکا آغاز شد
چهار هدف بایدن در خاورمیانه
«دیوید.ای.سنجر» و «پیتر بیکر» در گزارش ۱۳ژوئیه در نیویورکتایمز نوشتند، سه تلاش اول مملو از خطرات سیاسی برای رئیسجمهوری است که منطقه را به خوبی میشناسد، اما برای اولین بار ظرف شش سال گذشته با اهرمهایی بسیار کمتر از آنچه برای شکلدهی به رویدادها میخواهد به منطقه بازمیگردد. مذاکرات ۱۸ماهه برای بازگرداندن مذاکرات هستهای با ایران راه به جایی نبرده است.
بایدن در آغاز تور منطقهای خود ابتدا به اسرائیل میرود و سپس عازم عربستان میشود.به نوشته رسانههای اسرائیلی، سفر بایدن که از چهارشنبه تا جمعه در اسرائیل به درازا میانجامد، اعلام «شراکت راهبردی» میان دو طرف است. جروزالمپست در گزارشی نوشت که یکی از محورهای این شراکت، اعلام موضع مشترک در برابر برنامه هستهای ایران است. همچنین جو بایدن بر تعهد خود درباره حفاظت از امنیت اسرائیل تاکید کرد. به نوشته جروزالمپست، بیانیه مشترک رهبران ایالات متحده و اسرائیل میگوید که واشنگتن به یادداشت تفاهم ۳۸میلیارد دلاری دهساله برای کمک نظامی به اسرائیل پایبند خواهد ماند و آن را اجرا میکند. پس از ورود بایدن به اسرائیل، ارتش این رژیم قصد دارد «لیزرهای ضد پهپاد» را به او نشان دهد. با افزایش نگرانیها درباره امکان بروز جنگ با هواپیماهای بدون سرنشین در منطقه، اسرائیل امیدوار است سامانه جدید لیزری، موسوم به «پرتو آهنین» آسمان این کشور را ایمن کند. با آنکه این نوع لیزرهای ضد پهپاد هنوز در اسرائیل عملیاتی نشده اما نفتالی بنت، نخستوزیر وقت اسرائیل در ماه آوریل ادعا کرد که این نوع ابزار در درگیریهایی منطقهای «معادلات را تغییر خواهد داد.» ادعا میشود این سامانه دفاعی جدید لیزری که «بیصدا» است، قادر است «پهپادها، خمپارهها، راکتها و موشکهای ضد تانک را رهگیری کند» و قدرت آن بیشتر از موشک و راکت است. جو بایدن پس از اسرائیل راهی عربستان سعودی میشود. گفته میشود که یکی از موضوعات اصلی گفتوگوی بایدن با رهبران سعودی برنامه هستهای ایران خواهد بود. وزارت خارجه آمریکا میگوید در جریان این سفر با «شرکای» اسرائیلی، فلسطینی، کشورهای حوزه خلیجفارس و منطقه درباره طیف وسیعی از اولویتها از جمله تعمیق روابط ایالات متحده در سراسر منطقه، موضوع تشکیل دو دولت و مقابله با تهدیدات مشترک مذاکره و رایزنی خواهد شد.
به نوشته «سنجر- بیکر» مقامها میگویند پس از ورود بایدن به عربستان، مذاکرات او با طرف سعودی برگزار خواهد شد. درحالیکه انتظار نمیرود «هیچ توافق صریحی» درباره افزایش تولید نفت عربستان اعلام شود، اما ممکن است ظرف دو ماه آینده چنین توافقاتی اعلام شود. یکی از دلایلی که گفته شده قرار نیست «هیچ توافق صریحی» اعلام شود این است که مبادا این اقدام به مثابه پاداشی دیپلماتیک به ولیعهد سعودی برای بازگشت او به عرصه سیاست (پس از ماجرای خاشقجی) تلقی شود. صرفنظر از درستی یا نادرستی این دیدگاه، اما برخی مقامها چنین باوری دارند. به نوشته «سنجر- بیکر» مقامات دولت بایدن میدانند که وقتی عکسهای اجتنابناپذیر دیدار رئیسجمهور با محمد بنسلمان (کمتر از دو سال پس از آنکه بایدن وعده داد عربستان را در صحنه بینالمللی مطرود میسازد) منتشر شود، مورد انتقاد شدید حزب خود قرار خواهند گرفت. بایدن این عصر را رقابتی میان دموکراسی و استبداد معرفی کرده است و در اجلاس اخیر قاره آمریکا در لس آنجلس هم از کوبا و ونزوئلا دعوت نکرده بود؛ اما به ادعای گزارشگران نیویورکتایمز، «سفر او به عربستان تمرین واقعگرایی است.» بایدن آخر هفته گذشته در مقالهای در واشنگتنپست نوشت: «هدف من تغییر جهت - اما نه گسست - روابط بود.» بایدن با این اظهارنظر که « منابع انرژی عربستان برای کاهش تاثیر جنگ روسیه در اوکراین بر منابع جهانی حیاتی است» بهصورت غیرمستقیم بر استراتژی ولیعهد عربستان صحه نهاد که روزگاری گفته بود «صبر کنید تا ایالات متحده دوباره به عربستان سعودی نیاز پیدا کند.»
بایدن زمانی که به قدرت رسید به صراحت گفت که میخواهد از خاورمیانه تمرکززدایی کند و بر چین متمرکز شود؛ بازتابی از اعتقاد او به اینکه واشنگتن ۲۰ سال زمان را تلف کرده است؛ درحالیکه باید روی یک رقیب واقعی بی همتا تمرکز کند. اما این سفر تا حدی درباره جلوگیری از یورش چین به منطقه است. هفته گذشته، ریاض و واشنگتن بی سر و صدا یک یادداشت تفاهم برای همکاری در ساخت نسل بعدی شبکه سلولی ۵G در عربستان سعودی امضا کردند که هدف آن کنار زدن هوآوی و ۵G آن است.