پایینترین رقم مشارکت در انتخابات فرانسه رقم خورد
ائتلاف ملانشن و مکرون شانه به شانه یکدیگر
با این حال، به نظر میرسد اردوگاه مکرون و اردوگاه ملانشن هر یک مدعی پیروزی است. خبرگزاری آلمان در گزارش مورخ ۱۳ژوئن نوشت که وزارت کشور فرانسه اعلام کرد، بر اساس نتایج اولیه رسمی، ائتلاف حول مکرون در سطح کشور ۷۵/ ۲۵درصد آرا را کسب کرده است. اتحاد چپها، کمونیستها، سوسیالیستها و سبزها به رهبری ژان-لوک ملانشن به ۶۶/ ۲۵درصد آرا دست یافته است. تفاوت آرا میان این دو جناح قدرتمند تنها ۲۱هزار و ۴۴۲رای بوده است. بر اساس این گزارش، هر دو جناح خود را پیروز انتخابات میدانند. الیزابت بورن، نخستوزیر منتخب مکرون در اولین موضعگیری پس از برگزاری نخستین مرحله انتخابات پارلمانی گفت که او شانسی برای پیروزی اردوگاه چپ نمیبیند: «ما تنها نیروی سیاسی هستیم که قادر است در مجلس ملی اکثریت را بهدست آورد.» نخستوزیر فرانسه همزمان غیرمستقیم نسبت به قدرتگیری چپها هشدار داد و گفت: «ما نمیتوانیم خطر بیثباتی را به جان بخریم.» او افزود که اردوگاه میانهروها حول مکرون سیاست ثبات را دنبال میکنند. رهبر اتحاد چپها، یعنی ژانلوک ملانشن صحنه سیاسی را به گونهای دیگر میبیند. او در نخستین واکنش خود به نتایج اولین دور انتخابات، از شکست مکرون در دور اول انتخابات سخن گفت: «واقعیت این است که حزب رئیسجمهوری در دور اول شکست خورده و مغلوب شده است.» ملانشن ابراز امیدواری کرد که شهروندان فرانسه در روز یکشنبه آینده نیز به جناح مکرون «نه» بگویند. انتخابات پارلمانی فرانسه دو مرحلهای است. در این دو دور رایگیری ۵۷۷نماینده شانزدهمین مجلس ملی جمهوری پنجم فرانسه انتخاب خواهند شد. در کنار ۵۶۶حوزه انتخاباتی داخل کشور، ۱۱حوزه انتخابیه خارج از کشور نیز وجود دارد. مرحله دوم انتخابات در روز یکشنبه آینده ۱۹ژوئن برگزار خواهد شد. «فرانس ۲۴» همچنین به نقل از الیزابت بورن، نخستوزیر جدید نوشت: «یک هفته برای بسیج کردن در پیش داریم. یک هفته برای متقاعد کردن، یک هفته برای بهدست آوردن اکثریت قدرتمند و واضح.» ملانشن هم گفت: «با توجه به این نتیجه و فرصت فوقالعادهای که این انتخابات در اختیار ما قرار داده و بهدلیل سرنوشت میهن مشترک، من از مردم میخواهم یکشنبه آینده سیاست فاجعهبار اکثریت، یعنی مکرون را شکست دهند.» «پاول کربی» هم در گزارش ۱۳ ژوئن در بیبیسی نوشت: مکرون، پس از یک چالش شدید از سوی ائتلاف احزاب چپ در انتخابات مجلس ملی، در وضعیت شکنندهای قرار گرفته است. ائتلاف ملانشن در دور اول شانه به شانه با مکرون پیش رفت. رئیسجمهور در دور دوم هفته آینده برای کسب ۲۸۹کرسی و حفظ اکثریت خود با نبرد سختی روبهرو خواهد بود. ظرف نیمساعت پس از اولین برآوردها، ملانشن اعلام کرد که اتحادش پیشتاز است: «حقیقت در پایان دور اول این است که حزب رئیسجمهور شکست خورده است.» مکرون در ماه آوریل برای دومینبار پیروز شد؛ اما بدون کسب اکثریت در مجلس، برای پیشبرد اصلاحات مبارزه خواهد کرد. او قصد دارد به تدریج سن بازنشستگی را از ۶۲ به ۶۵سال افزایش دهد؛ درحالیکه ملانشن قول داده که آن را به ۶۰سال کاهش دهد.
به نوشته بیبیسی، پیشبینیهای اولیه حکایت از آن داشت که اردوگاه مکرون بتواند برنده ۲۵۵ تا ۳۱۰کرسی از ۵۷۷کرسی پارلمان فرانسه بشود. ائتلاف جدید چپگرایان به رهبری ملانشن نیز بتواند در نهایت ۱۵۰ تا ۲۱۰ کرسی بهدست بیاورد. با این حال، نظرسنجی «تی.اف۱» و «ایپسوس» نشان داد که اردوگاه مکرون ۲۷۵ تا ۳۰۵ کرسی میتواند بهدست آورد و ائتلاف چپ نیز ۱۷۵ تا ۲۰۵ کرسی. از سوی دیگر، نظرسنجی ایپسوس برای تلویزیون فرانسه اعلام کرد که ائتلاف مکرون ۲۵۵ تا ۲۹۵ کرسی و ائتلاف چپ ۱۵۰ تا ۱۹۰ کرسی بهدست میآورد. گزارشگر بیبیسی نوشت که این انتخابات پایینترین رقم مشارکت در تاریخ مدرن فرانسه بود. به نوشته کربی، بسیاری از رایدهندگان به وضوح تصمیم گرفتند از هوای آفتابی در سراسر فرانسه استفاده کنند؛ زیرا دمای هوا در پاریس ۲۷درجه سانتیگراد بود. ملانشن ائتلافی به نام «Nupes» راه انداخته متشکل از حزب خود (فرانسه تسلیمناپذیر)، سوسیالیستها، کمونیستها و سبزها - با شعار «نخستوزیر ملانشن». هدف او جلوگیری از کسب اکثریت مورد نیاز مکرون است. ائتلافی Nupes علاوه بر کاهش سن بازنشستگی، قول داد که قیمت ۱۰۰ کالای ضروری را کاهش و یک میلیون شغل ایجاد کند.
درحالیکه فرانسه با تورم فزاینده و کاهش هزینههای زندگی دست و پنجه نرم میکند، مکرون مدتی را صرف تشکیل دولت جدید خود کرده است. الیزابت بورن، نخستوزیر جدید فرانسه گفت که دولت یک هفته فرصت دارد تا رایدهندگان را متقاعد کند و اکثریت را بهدست آورد. او با اشاره به حمله روسیه به اوکراین گفت: «ما نمیتوانیم موجب بیثباتی شویم.» او گفت: «ارزشهای فرانسه در خطر است. ما به تنهایی یک پروژه انسجام و مسوولیت داریم.» «اولیویه روکوان» کارشناس علوم سیاسی گفت: «این واقعیت که از هر دو رایدهنده فرانسوی، یک نفر در رایگیری حضور نداشت، نگرانکننده بود.» او معتقد است که مردم احساس میکردند که قبلا در انتخابات ریاستجمهوری نظرات خود را بیان کردهاند.
«اورلین بریدن» و «راجر کوهن» هم در گزارش ۱۲ژوئن برای نیویورکتایمز نوشت: هفتهها پس از انتخاب مجدد مکرون، رایدهندگان در فرانسه روز یکشنبه برای انتخاب نمایندگان پارلمانی خود به پای صندوقهای رای بازگشتند؛ انتخاباتی که تعیین میکند آیا لوایح مکرون در دوره دوم ریاستجمهوری او از بین میرود یا از طریق مجلس درباره آن قانونگذاری میشود. این گزارشگر بر «پایه پیشبینی اکثر نظرسنجیها» معتقد است که بیشتر کرسیها در دور دوم در دست مکرون قرار خواهد گرفت. انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی مدرن فرانسه تنها با فاصله چند ماه برگزار میشود که دوره زمانی هر کدام نیز پنجساله است. در طول دو دهه گذشته، رایدهندگان همواره از رئیسجمهور تازه منتخب خود حمایت پارلمانی قوی داشتهاند و نظرسنجیها و نظرات کارشناسان نشان میدهند که اینبار نیز نتیجه محتملی برای مکرون متصور خواهد بود. بزرگترین چالش مکرون ناشی از اتحاد دوباره نیروهای چپ فرانسه است که گام نادری را برای کنار گذاشتن نزاعهای شخصی و اختلافات ایدئولوژیک در راستای تشکیل یک جبهه متحد برداشتهاند. ژان لوک ملانشن، رهبر حزب چپ افراطی فرانسه با عنوان «فرانسه تسلیمناپذیر» که نیروی مسلطی در آن اتحاد است، امیدوار است که بتواند به یک پیروزی ناپلئونی دست یابد و مکرون را مجبور کند که او را بهعنوان نخست وزیر برگزیند.
چه چیزی در خطر است؟
روسای جمهور قدرتمندترین منصب سیاسی فرانسه را در اختیار دارند و تواناییهای گستردهای برای حکومت دارند. اما آنها به پارلمان و بهویژه مجلس ملی نیاز دارند تا بیشتر اهداف بزرگتر سیاست داخلی خود را عملیاتی سازند، لوایح مربوط به هزینهها را پیش ببرند یا قانون اساسی را تغییر دهند. برخی از وعدههای انتخاباتی برجسته مکرون- مانند وعده او برای افزایش سن قانونی بازنشستگی- نیازمند قانون است. دولت جدید او همچنین میخواهد با اثرات تورم مقابله کند و قانونگذاران را ملزم میکند تا به اقداماتی مانند یارانههای غذایی رای دهند. به نوشته بریدن، گزارشگر نیویورکتایمز، جدیدترین نظرسنجیها حاکی از آن است که دو اردوگاه «آنسامبلEnsemble» و «نوپسNUPES» هرکدام دارای ۲۵ تا ۲۸ درصد هستند. پیشبینی میشود که «اجتماع ملی» حدود ۲۰ تا ۲۱درصد آرا و «جمهوریخواهان» تقریبا ۱۰ تا ۱۱ درصد آرا را به خود اختصاص دهند. آرای گروههای کوچکتر، از جمله حزب اریک زمور، تکرقمی است. اگر حزب مکرون به تنهایی اکثریت مطلق ۲۸۹کرسی را بهدست آورد، او اختیار نسبتا آزادی برای تصویب دستور کارهای قانونی خود خواهد داشت. اما اگر حزب او و متحدانش آن تعداد کرسیای را که باید، بهدست نیاورند، ممکن است مجبور شود برای تصویب برخی از لوایح با قانونگذاران احزاب مخالف ارتباطاتی برقرار سازد. اگر در دور دوم انتخابات پارلمانی، NUPES بتواند اکثریت پارلمانی را بهدست آورد، مکرون را مجبور خواهد کرد که نخستوزیر جدید و کابینه جدیدی را منصوب کند و بهطور بالقوه میتواند بسیاری از برنامههای او را مسدود کند.
انتخابات چگونه کار میکند؟
۵۷۷ حوزه انتخاباتی فرانسه، سرزمین اصلی، ادارات و مناطق خارج از کشور و همچنین شهروندان فرانسوی ساکن خارج از کشور را پوشش میدهند. هر منطقه یک کرسی دارد. بیش از ۶۲۰۰ نامزد در سراسر کشور رقابت میکنند. هر تعداد نامزد میتوانند در دور اول در هر ناحیه با هم رقابت کنند؛ اما آستانههای مشخصی برای رسیدن به دور دوم وجود دارد. درحالیکه در اکثر موارد در دور دوم، دو رایدهنده برتر حضور خواهند داشت، اما گاهی اوقات ممکن است سه یا حتی چهار نفر از آنها حضور داشته باشند. هرکس در دور دوم رای بیشتری کسب کند، برنده رقابت است. (تحت برخی شرایط، نامزدی که در دور اول بیش از ۵۰ درصد آرا را بهدست آورد، بهطور کامل برنده میشود.) سیستم دو دوری معمولا اکثریتهای باثباتی را ایجاد میکند که دولتهای فرانسه میتوانند به آنها تکیه کنند؛ اما هزینه دارد. ترکیب مجلس ملی همیشه بهطور دقیق منعکسکننده چشمانداز سیاسی گستردهتر کشور نیست و معمولا به نفع احزاب بزرگتر منحرف میشود. احزاب کوچکتر شکایت دارند که رایدهندگانشان نمایندهای را که سزاوارشان است بهدست نمیآورند و همین امر باعث افزایش نارضایتی از نظام سیاسی میشود.