آسیب‌پذیری ابوظبی آشکار شد
تضعیف اعتبار امارات در منطقه
چنین به‌نظر می‌رسد که یک رسانه یمنی هم با طراحی کاریکاتوری برج الخلیفه در دبی اعلام کرد که ممکن است حملات بعدی به برج الخلیفه باشد. «عروه ابراهیم» در گزارش ۱۸ژانویه برای الجزیره نوشت: عربستان سعودی روز سه‌شنبه حملات هوایی خود را به صنعا از سر گرفت که در نتیجه آن بیش از ده نفر کشته شدند. هرچند حوثی‌ها مدعی‌اند که در این حملات ۲۰نفر کشته شدند. «آندریاس کریگ» استاد ارشد دانشکده مطالعات امنیتی در کینگزکالج لندن گفت: «حمله به امارات نشان می‌دهد حوثی‌ها در حال بازی قدرت در منطقه‌اند.» کریگ به الجزیره گفت: این حمله باعث شد امارات متوجه شود که «به هر حال آنها یک کشور کوچک با آسیب‌پذیری‌های فراوان هستند» هرچند ممکن است به لحاظ اقتصادی پیشرفت‌هایی داشته باشند. وی گفت: «این حمله بزرگ‌ترین آسیب به اعتبار امارات متحده عربی است؛ زیرا آنها همیشه خود را به‌عنوان کشوری امن برای تجارت معرفی کرده بودند.» از سوی دیگر، «مارک اوون جونز» استادیار مطالعات خاورمیانه در دانشگاه حمد بن‌خلیفه، با این موضوع «موافق» است. جونز به الجزیره گفت: «این حمله کاملا شهرت و اعتبار امارات متحده عربی را به‌عنوان یک مکان باثبات به ویژه درباره گردشگری، مالی و تجارت تضعیف می‌کند؛ اما به‌طور اساسی توانایی آنها برای ساخت نیروگاه هسته‌ای را نیز مورد تردید قرار می‌دهد.»
کریگ با اشاره به حمله هواپیمای بدون سرنشین گفت: «همه ماجراجویی‌های سیاست خارجی اماراتی‌ها این باور را در داخل به‌وجود آورده است که آنها در برابر تهدیدات غیرمتعارف و نامتقارن گروه‌های مختلفی که در سرتاسر منطقه با آنها می‌جنگند، آسیب‌پذیر هستند.» این کشور با وجود ادعای برخورداری از پیشرفته‌ترین پدافند هوایی در منطقه اما یک پهپاد از یمن به راحتی در یک محل استراتژیک در ابوظبی فرود آمد. او افزود: «علت این ناامنی به ماجراجویی‌های خود اماراتی‌ها باز می گردد... زیرا جنگ‌های ناتمام اکنون دامان آنها را گرفته است و بار دیگر آنها را به خود می‌خواند.» (دنیای‌اقتصاد روز چهارشنبه ۲۹ دی ماه در گزارش «واکنش امارات به حمله انصار‌الله» به برخی دلایل پشت پرده این حمله اشاره کرده بود و در اینجا از تکرار آنها خودداری کردیم) .
«مایکل هوروویتز» تحلیلگر ژئوپلیتیک و امنیتی در Le Beck International (یک شرکت مشاوره‌ای متمرکز بر خاورمیانه) می‌گوید: «این حمله ممکن است به‌دلیل پیشرفت‌های اخیر از سوی شبه نظامیان تحت حمایت امارات در یمن انجام شده باشد، اما بعید است که این تنها دلیل یا شاید حتی دلیل اصلی باشد.» هوروویتز توضیح داد ایالات متحده، اخیرا امارات را برای اجرای بهتر تحریم‌های ایران تحت فشار قرار داده است.
«تماره قبلاوی» هم در گزارش ۱۸ ژانویه برای سی‌ان‌ان نوشت، حمله پهپادی در قلب پایتخت امارات متحده عربی، خاورمیانه را گویی به «آب‌های ناشناخته» هل داد آن هم‌زمانی که رهبران منطقه به دنبال بهبود و پر کردن شکاف‌های چندساله هستند. جدای از تشدید خشونت در منطقه‌ای که به دنبال عبور از یک دهه جنگ‌های نیابتی است، اما تبادل آتش و تشدید درگیری می‌تواند مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای سطح بالا بین رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی را با خدشه‌هایی مواجه سازد. مذاکرات هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های غربی اگرچه نشانه‌هایی از پیشرفت را نشان داده، اما در سوی دیگر، نشانه‌هایی وجود دارد که مذاکرات تاریخی اما دشوار بین عربستان سعودی و ایران نیز در حال به ثمر نشستن است. با این حال، حملات بی‌سابقه حوثی‌ها به ابوظبی می‌تواند به قول معروف چوب لای چرخ این مذاکرات بگذارد. اگر شورشیان به وعده خود مبنی بر انجام حملات بیشتر عمل کنند، این امر می تواند وجهه امارات متحده عربی را به‌عنوان مکانی امن برای زندگی، کار و تجارت در این منطقه پرآشوب بیش از پیش تخریب کند.
اما چرا حمله حوثی‌ها این‌قدر مهم بود؟
این حمله علاوه بر اینکه اولین حمله مرگبار در امارات طی سال‌های متمادی بود، توانایی حوثی‌ها در انجام حملات دوربرد را نیز نشان داد. آنها اغلب حملات برون‌مرزی را به عربستان سعودی انجام می دادند که همسایه یمن بود و مرز مشترکی با این کشور داشت. افزون بر این فاصله‌ها هم کم بود و اکثریت قریب به اتفاق موشک‌ها و پهپادها قبل از اصابت به اهداف خود رهگیری می‌شدند. این حمله نشان داد که حوثی‌ها قابلیت نظامی‌شان افزایش یافته است و می‌توانند حملاتی حتی در دوردست یعنی تا خاک امارات را نیز انجام دهند و ضرب‌شستی به متحدان عربستان نشان دهند. پیش از این، این حملات دور از ذهن بود؛ اما اکنون دیگر به وضوح عملیاتی شد. اگرچه امارات در سال ۲۰۱۹ بیشتر نیروهای خود را از یمن خارج کرد چون این جنگ را غیرقابل پیروزی تشخیص داد، اما حقیقت این است که اماراتی‌ها با نیروهای نیابتی به جنگ یمن بازگشته و بخش‌هایی را اشغال کرده‌اند. (دنیای‌اقتصاد در گزارشی که در بالا ذکر آن رفت به این مساله هم پرداخته است). تحلیلگران بر این باورند که حوثی‌ها با این حمله مشتاق بودند این پیام را به امارات بفرستند که وقت خروجشان از یمن فرا رسیده است؛ در غیر این صورت دیگر اعتباری برای این کشور نمی‌ماند. «ماجد المذاجی» مدیر اجرایی و یکی از بنیان‌گذاران مرکز مطالعات استراتژیک صنعا گفت: «مداخله نیروهای نیابتی امارات بازی را تغییر داد. این امر باعث خشم حوثی‌ها شد.» به گفته او «حوثی‌ها در تلاش هستند تا با زیر سوال بردن تصویر ثبات و امنیت امارات، نوعی ثبات و بالانس در روابط به وجود آورند.»
برای امارات چه چیزی در خطر است؟
این کشور نفت‌خیز برای دهه‌ها توانسته از آشفتگی سیاسی که در سایر نقاط منطقه رخ می‌دهد، بگریزد. ثبات نقطه ثقل پیشرفت امارات است که باعث شده این کشور بتواند میلیون‌ها مهاجر خارجی را جذب و میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری خارجی را وارد کشور سازد؛ اما درصورت تشدید درگیری با حوثی‌ها، این تصویر ممکن است از بین برود و دیگر امارات قطب گردشگری، مالی و اقتصادی در منطقه نشود. امارات متحده عربی به‌شدت به کارگران خارجی متکی است که اکثریت قریب به اتفاق نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند. مقامات این کشور به‌شدت شهرت، اعتبار و حیثیت این کشور را مدیریت می‌کنند؛ هرچند آزادی بیان در عرصه سیاست عملا وجود ندارد. مدافعان این محدودیت‌ها استدلال می‌کنند که این محدودیت‌ها برای حفظ ثبات در برابر تمام این چالش‌ها در منطقه پرآشوب و پرخطر خاورمیانه ضروری است.
اما سال‌هاست سیاست خارجی امارات - که شواهد مداخلات آن در مصر، لیبی، سوریه و شاخ آفریقا و مهم‌تر از همه در یمن دیده می‌شود- این ثبات را به خطر انداخته است. زمانی که نفتکش‌ها در سال ۲۰۱۹ در سواحل امارات منفجر شدند، ابوظبی به سرعت تغییر مسیر داد. از آن زمان، این کشور دست به یک تحرک دیپلماتیک برای التیام شکاف‌های چند ساله زد. از جمله این اقدامات فرستادن یک هیات بلندپایه به ایران در اکتبر۲۰۱۹ و سپس در اواخر سال۲۰۲۱ بود. همچنین امارات با موفقیت روابط خود با بشار اسد را نیز اصلاح کرد و برخی مقام‌های این کشور از سوریه بازدید کردند. (دنیای‌اقتصاد در گزارش «دیدار تاریخی شیخ و رئیس» در تاریخ۲۰ آبان ماه به تفصیل به این مساله پرداخته بود). با این حال، حمله روز دوشنبه بر نکته‌ای تاکید کرد که بسیاری از ناظران به آن اشاره کرده‌اند و آن این است که عبور از یک دهه جنگ نیابتی خونین نه آسان است و نه فوری (هم سهل است و هم ممتنع).کاهش سطح بحران و تنش در منطقه به سود امارات و کل منطقه است.
