رد پای پوتین به هند رسید
دشمن چین در آغوش ولادیمیر
در بیانیه مشترکی که پس از مذاکرات منتشر شد، آمده است که روسیه و هند «بر قصد خود برای تقویت همکاریهای دفاعی از جمله در طرح مشترک تولید تجهیزات نظامی» تاکید خواهند کرد. در این سفر علاوه بر اینکه درباره تولید اسلحه کلاش موافقت شد، روسیه اعلام کرد که تحویل سامانه موشکی زمین به هوای اس-۴۰۰ به دهلی نو را آغاز کرده است. وزیر امور خارجه هند پس از سفر ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه به دهلی نو گفت که تحویل از ماه جاری آغاز شده است و ادامه خواهد داشت. پوتین در ابتدای سفر خود به دهلی نو از هند قدردانی کرد و گفت: «ما هند را یک قدرت بزرگ، یک کشور دوست و قابل اعتماد میدانیم.» وزارت دفاع هند قراردادی به ارزش تقریبی ۵/ ۵ میلیارد دلار برای خرید چهار گردان از موشکهای زمین به هوای اس-۴۰۰ روسیه منعقد کرده است و هند نیز ۸۵۰میلیون دلار پیشپرداخت برای تسریع در استقرار اولین گردان توسط روسیه پرداخت کرد. روسیه و هند در اکتبر ۲۰۱۸ قراردادی را برای تامین سامانههای اس-۴۰۰ در قراردادی به ارزش ۴۳/ ۵میلیارد دلار امضا کردند و به این ترتیب هند سومین خریدار خارجی این سامانه پس از چین و ترکیه شد. به نوشته رویترز، وزیر خارجه هند اعلام کرد که دو کشور ۲۸ قرارداد سرمایهگذاری امضا کردند از جمله در زمینه فولاد، کشتیسازی، زغال سنگ و انرژی. گزارش رویترز می افزاید: این احتمال وجود دارد که بر اساس قانون ۲۰۱۷ آمریکا، هند در خطر تحریم از سوی آمریکا قرار گیرد. هدف این قانون جلوگیری از فروش تسلیحات روسی به متحدان آمریکاست. شرکت روسی «روسنفت» هم قرارداد فروش ۲میلیون تن نفت به هند تا سال ۲۰۲۲ را امضا کرد. رهبران دو کشور همچنین وضعیت افغانستان را مورد بحث قرار داده است و ابراز امیدواری کردند که این کشور هرگز به بهشت امنی برای تروریسم بینالمللی تبدیل نخواهد شد.
خبرگزاری «آر تی» نیز اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه در دیدار با نخستوزیر هند گفت: «ما هند را قدرتی بزرگ میدانیم که ملتش دوست هستند و تاریخ خوبی در روابط ما وجود دارد.» پوتین ادامه داد: «روابط بین دو کشور رو به گسترش است و ما به آینده امیدواریم. اگرچه سال گذشته میلادی شاهد کاهشی در میانگین تبادلات تجاری با بیش از ۱۷درصد بودیم؛ اما طی ۹ ماه نخست همان سال این تبادلات تجاری به بیش از ۳۸درصد رسید.» رئیسجمهوری روسیه افزود: «دو کشور برای توسعه روابط در زمینه نظامی و برگزاری تمرینات مشترک تلاش میکنند و قصد دارند به تلاش در این سمت ادامه دهند.» پوتین گفت: مسکو و دهلی نو به تلاش در صحنه جهانی ادامه میدهند و مواضع دو کشور در قبال مسائل مختلف یکسان است. به نوشته «آر.تی» نارندرا مودی نیز گفت: «هند و روسیه به تقویت همکاری در زمینه دفاعی و فضا میپردازند.» او بر اهمیت توافقات امضاشده بین دو کشور در زمینههای مختلف تاکید کرد و افزود این همکاری تقویت خواهد شد. مودی اشاره کرد کرونا منجر به کاهش روند توسعه همکاری بین هند و روسیه نشد. کرملین همچنین در بیانیهای اعلام کرد طبق بیانیه مشترک دو کشور، دو رهبر همچنین وضعیت انسانی افغانستان را بررسی کردند. پوتین و نارندرا مودی مقرر کردند، کمکهای انسانی فوری به ملت افغانستان ارائه دهند. در این بیانیه آمده است، پوتین و مودی در مذاکرات خود در دهلی نو بر حمایت قاطع خود از صلح و ثبات در افغانستان و نیز لزوم احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و وحدت کشور افغانستان و تضمین عدم مداخله در امور داخلی آن تاکید کردند.
دو طرف بر لزوم منع فعالیت گروههای تروریستی از جمله داعش و القاعده در افغانستان برای ایجاد مخفیگاههایی در این کشور یا تامین مالی گروههای تروریستی تاکید کردند. پوتین و مودی بر اهمیت اجرای قطعنامههای بینالمللی درباره افغانستان تاکید و به اسناد صادره از نشست مسکو درباره افغانستان و سازوکارهای منطقهای دیگر در اینباره اشاره کردند. طبق بیانیه منتشرشده، روسیه و هند همچنین بر تعهد خود به حاکمیت و استقلال سوریه و تقویت روند سیاسی این کشور و لزوم عدم مداخله در امور داخلی این کشور تاکید کردند. پوتین و مودی حمایت خود را از اجرای معاهده منع توسعه، تولید و ذخیرهسازی سلاحهای میکروبیولوژیک و سمی و نابودی آنها از سوی همه کشورهای امضاکننده اعلام کردند. آنها افزودند: «از سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی حمایت میکنند و خواهان برگزاری نشستی سازنده برای احیای روحیه جمعی در سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی هستند.» روسیه و هند انواع تروریسم را محکوم کردند و از جامعه جهانی خواستند در مقابله با آن وارد عمل شود. پناهگاهها و منابع مالی آن و قاچاق سلاح و مواد مخدر را از بین ببرد. دو طرف نسبت به خطر آغاز رقابت تسلیحاتی در فضا هشدار دادند و پایبندی خود را به تلاش در زمینه منع نظامی کردن فضا ابراز داشتند. دو طرف خواستار اصلاح شورای امنیت با هدف نقش فعالانه آن در حل مسائل مربوط به صلح و امنیت جهانی شدند. پوتین و مودی پایبندی خود را به تقویت همکاری و هماهنگی در قالب گروه بریکس اعلام کردند. آنها بر دستاوردهای محققشده در سازمان همکاری شانگهای تمرکز کردند و متعهد به تلاش برای تقویت این سازمان به عنوان یکی از اصول اساسی در نظام جدید جهانی شدند.
الجزیره نیز در گزارش ۶ دسامبر نوشت، وزارت دفاع هند قراردادهای میان دو کشور را «چشمگیر» و «قابل توجه» نامید. این وزارتخانه با اشاره به توافق برای تولید ۶۰۰ هزار اسلحه کلاش افزود که این سلاح مدرن جایگزین سلاحهای تولید داخل خواهد شد و به «تلاش طولانیمدت» برای نیازهای تسلیحاتی اش پایان خواهد داد. به نوشته الجزیره مودی گفت این توافقات «در تمام بخشها سودمند خواهد بود.»
به گفته نخستوزیر هند، «بر اساس برنامه «ساخت هند» پروژههای مشترک ما همکاری های دفاعیمان را قویتر خواهد کرد. همکاری ما در زمینه فضا و بخشهای هستهای غیرنظامی هم توسعه خواهد یافت.» مودی که گویی از توافقات بهدستآمده خوشحال بود، در یک کنفرانس مشترک با پوتین افزود: «همکاران ما، وزرای دفاع و خارجه اینجا هستند. این اولین نشست ما در این فرمت است. این یعنی ما به توسعه روابط مان در صحنه بینالمللی و در حوزه نظامی ادامه خواهیم داد.» به نوشته الجزیره، هند در مدار آمریکا می چرخد و همکاری با ایالات متحده برای خنثی کردن نفوذ چین برای هند حیاتی است. این در حالی است که پوتین متحد سنتی چین تلقی میشود. همزمان میان چین و هند نیز بر سر برخی نقاط مرزی درگیریهایی در جریان بود. این نشاندهنده پیچیدگی تحولات منطقهای است: هند متحد آمریکاست؛ اما به دنبال گسترش همکاری با روسیهای است که متحد پکن محسوب می شود. این در حالی است که چین و هند بر سر لاداخ وارد درگیریهای مرزی شدند. «ناندان اونی کریشنان» محقق موسسه مطالعاتی Observer Research Foundation مستقر در دهلی نو به خبرگزاری AFP میگوید: «سفر پوتین بسیار نمادین بود.» او میگوید: «گمانهزنیهای زیادی درباره ماهیت روابط هند و روسیه وجود داشته است. درحالیکه مسکو متحد پکن است و دهلی متحد واشنگتن، اما این دیدار تمام اینها را به محک آزمون گذاشته است.» از سوی دیگر، «تاتیانا بلوسووا»، از دانشگاه OP Jindal Global در هاریانا گفت که نفوذ روسیه در منطقه «بسیار محدود» است. او می افزاید: «دلیل این محدودیت پیوندهای نزدیک روسیه با چین است و اینکه مسکو نمی خواهد در تضاد با منافع منطقهای چین گامی بردارد.»